Không gian kinh tế Việt Nam: Cụm liên kết ngành là xu thế tất yếu

Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Đức Hiển và Giám đốc các Chương trình của Ngân hàng Thế giới Jacques Morisset đồng chủ trì Tọa đàm.

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Đức Hiển nhấn mạnh, phát triển không gian kinh tế, hình thành các cụm liên kết ngành là một xu thế phổ biến tại nhiều quốc gia trên thế giới với mục đích nâng cao năng lực cạnh tranh và tăng cường tham gia vào mạng lưới sản xuất khu vực hay toàn cầu.

Trong những năm gần đây, các chính sách phát triển không gian kinh tế ở Việt Nam, nhất là cụm liên kết ngành, đã được cụ thể hóa thành các chủ trương, chính sách, định hướng lớn của Đảng và Chính phủ.

Nghị quyết 23-NQ/TW ngày 22/03/2018 của Bộ Chính trị về định hướng xây dựng chính sách phát triển công nghiệp quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã nhấn mạnh hình thành các vùng công nghiệp, cụm liên kết ngành công nghiệp, khu công nghiệp, các mạng sản xuất, chuỗi giá trị công nghiệp, trong đó cụm liên kết ngành công nghiệp là trọng tâm.

Trước đó, Chính phủ có Quyết định số 32/QĐ-TTg ngày 13/01/2015 phê duyệt Chương trình đồng bộ phát triển, nâng cấp cụm ngành và chuỗi giá trị sản xuất các sản phẩm có lợi thế cạnh tranh, bao gồm: Điện tử và công nghệ thông tin; dệt may; chế biến lương thực thực phẩm, máy nông nghiệp; du lịch và các dịch vụ liên quan.

Tuy nhiên, Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương cũng nêu rõ, các mô hình cụm ngành hiện nay ở Việt Nam mới chỉ phát huy lợi thế quy mô tập trung về mặt địa lý, trong khi các liên kết kinh tế hay thúc đẩy việc tham gia vào mạng sản xuất chuỗi giá trị của cụm còn yếu.

Chính vì vậy, Ban Kinh tế Trung ương đang phối hợp với WB triển khai một số nghiên cứu phục vụ việc xây dựng Đề án “Chủ trương, chính sách công nghiệp hóa, hiện đại hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Đặc biệt, hai bên đang phối hợp xây dựng một số báo cáo nghiên cứu liên quan, trong đó có báo cáo “Không gian kinh tế Việt Nam: Cụm liên kết ngành cấp quốc gia và cấp tỉnh”.

Ông Jacques Morisset, Chuyên gia Kinh tế trưởng, Giám đốc các Chương trình của WB tại Việt Nam tin tưởng, các nghiên cứu của hai bên sẽ giúp Việt Nam xác định và đánh giá về mức độ liên kết ngành ở cấp quốc gia và cấp tỉnh, từ đó có cơ sở cho việc hoạch định chính sách kinh tế và giúp các doanh nghiệp định hướng hoạt động, đầu tư tại Việt Nam.

Cũng tại Tọa đàm, ông Phạm Minh Đức, Chuyên gia kinh tế cao cấp, Trưởng nhóm nghiên cứu của WB tại Việt Nam đã trình bày báo cáo “Một số vấn đề về không gian Kinh tế Việt Nam: Cụm liên kết ngành cấp quốc gia và cấp tỉnh”.

Theo nhóm nghiên cứu của WB, báo cáo này đánh giá một cách đầy đủ các liên kết ngành của quốc gia, phân tích chính xác về hồ sơ cụm ngành ở cấp quốc gia, cấp tỉnh. Trong phần thảo luận sau đó, các chuyên gia, nhà khoa học và đại diện địa phương đã trao đổi nhiều ý kiến và chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn tại địa phương để hoàn thiện báo cáo.

Lãnh đạo UBND, các Sở, ngành của 12 địa phương và các thành viên Tổ Biên tập xây dựng Đề án “Chủ trương, chính sách CNH, HĐH đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” tham gia theo hình thức trực tuyến.

Kết luận Tọa đàm, Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Đức Hiển nhấn mạnh, báo cáo có ý nghĩa khoa học và thực tiễn cao để giúp Trung ương và các địa phương xác định rõ lợi thế trong phát triển các cụm liên kết ngành.

Không dừng lại ở đó, báo cáo này cũng sẽ là tài liệu quan trọng phục vụ tích cực cho Ban Chỉ đạo, Tổ Biên tập xây dựng Đề án “Chủ trương, chính sách công nghiệp hóa, hiện đại hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.

Dịch Phong