Hội thảo quốc tế 'An ninh lương thực và dinh dưỡng cho tất cả mọi người'

Hội thảo do Viện Nghiên cứu châu Phi và Trung Đông (IAMES) trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (VASS), Liên hiệp hợp tác kinh tế Việt Nam – châu Phi (VAECA) phối hợp với Tổ chức Pháp ngữ (OIF) tại châu Á – Thái Bình Dương đồng tổ chức bằng hình trực tuyến kết hợp với trực tiếp tại Hội trường 3D, Tòa nhà VASS, Số 1, Liễu Giai, Hà Nội, Việt Nam.

Hàng triệu người dân châu Phi thường xuyên thiếu thực phẩm. Ảnh: AP

Chủ đề này hiện đang là vấn đề cấp bách quan trọng đối với châu Phi. Bởi dự báo đến năm 2030, dân số châu Phi sẽ tăng 1,7 tỷ người, trong đó tầng lớp trung lưu và giới trẻ sẽ tăng nhanh hơn, chiếm khoảng 40% tổng lực lượng lao động thế giới đến cuối thế kỷ 21. Mặc dù tiềm năng phát triển nông nghiệp của châu Phi rất lớn, theo FAO diện tích đất trồng của châu lục này là khoảng 1 tỷ ha, trong đó diện tích đất nông nghiệp hiện nay được sử dụng mới chỉ là 210 triệu ha; có khoảng 600 triệu ha đất có thể canh tác đang bị bỏ hoang, chiếm khoảng 60% diện tích canh tác của toàn thế giới.

Có một nghịch lý là ở châu Phi, cứ 1 trong 5 người thì bị đói, tương đương với 282 triệu người bị đói, hơn 1/3 dân số châu lục bị thiếu dinh dưỡng trong năm 2020, hệ lụy từ các cuộc xung đột, hạn hán, biến đổi khí hậu và suy thoái kinh tế do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Cuộc khủng hoảng gần đây giữa Nga và Ukraine cũng khiến số lượng người bị đói ở châu Phi gia tăng bởi vì phần lớn các nước châu Phi phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu lúa mì từ cả Nga và Ukraine. Điều này đe dọa đến lộ trình thực hiện Các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) của châu Phi đến năm 2030 và Chương trình nghị sự đến năm 2063 của Liên minh châu Phi. Theo một nghiên cứu, ước tính các nước châu Phi mất khoảng từ 1,9% đến 16,5% GDP do trẻ em bị thiếu dinh dưỡng.

Cũng giống như nhiều nước châu Phi, nông nghiệp là xương sống của nền kinh tế Việt Nam với khoảng 70% dân số làm nông nghiệp. Nông nghiệp Việt Nam đã đạt được kỳ tích trong 30 năm đổi mới, biến Việt Nam từ một nước đói, thiếu lương thực trở thành nhà xuất khẩu gạo lớn thứ hai trên thế giới, trong khi đó châu Phi là một trong những nhà nhập khẩu gạo lớn của thế giới. Mỗi năm, châu Phi nhập khẩu khoảng 12-13 triệu tấn gạo. Trong năm 2019, Việt Nam xuất khẩu gạo cho 35 trên 55 nước châu Phi với tổng trị giá đạt gần 630 triệu USD bao gồm các thị trường chính như: Bờ Biển Ngà, Ghana, Senegal, Mozambique, Cameroon, Gabon, Tanzania và Ai Cập…Bên cạnh đó, Việt Nam cũng cử hơn 2.000 chuyên gia nông nghiệp sang giúp các nước châu Phi trồng lúa, ngô và nuôi cá dưới hình thức hợp tác ba bên như: FAO-châu Phi-Việt Nam, IFAD-châu Phi-Việt Nam hoặc JICA-châu Phi-Việt Nam… Nhờ vậy, năng suất lúa gạo và cá của một số nước châu Phi tăng gấp đôi, phần nào đảm bảo sản xuất lương thực và cung cấp protein cho người dân của một số nước châu Phi.

Việc tổ chức hội thảo quốc tế này với mục đích không chỉ nhằm chào mừng Ngày châu Phi 2022 mà còn nhằm tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác Nam – Nam và ba bên giữa Tổ chức Pháp ngữ - châu Phi - Việt Nam.

Hội thảo còn là diễn đàn để các quan chức chính phủ, nhà ngoại giao, nhà hoạch định chính sách, nhà nghiên cứu và doanh nghiệp của Việt Nam, châu Phi và Tổ chức Pháp ngữ chia sẻ ý kiến, kinh nghiệm và biện pháp phát triển nông nghiệp nhằm bảo đảm an ninh lương thực và dinh dưỡng cho mọi người dân, đặc biệt là nhóm những người dễ bị tổn thương trên nguyên tắc các bên cùng có lợi ích. Đây đồng thời là cơ hội để kết nối giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B), doanh nghiệp với khách hàng (B2C) và doanh nghiệp với chính phủ (B2G) của Việt Nam, các quốc gia châu Phi và Tổ chức Pháp ngữ nhằm thúc đẩy thương mại và đầu tư trong nhiều lĩnh vực, trong đó nhất là lĩnh vực nông nghiệp như: lúa gạo, ngô, hạt điều, cà phê, nuôi trồng thủy sản và chăn nuôi gia súc…

Với sự tham gia đông đảo của các quan chức chính phủ, nhà ngoại giao, nhà hoạch định chính sách, nhà nghiên cứu và doanh nghiệp của Việt Nam, châu Phi, Tổ chức Pháp ngữ và quốc tế sẽ góp phần tạo nên sự thành công của Hội thảo và thúc đẩy hợp tác Nam – Nam và ba bên giữa Việt Nam, châu Phi và Tổ chức Pháp ngữ một cách thiết thực và hiệu quả vì sự phát triển bền vững và thịnh vượng của các bên.

N. Minh