Tiếp thị liên kết (Affiliate) chịu thuế thu nhập lên đến hàng tỷ đồng: Trách nhiệm sàn thương mại điện tử tới đâu?

Người làm tiếp thị liên kết phải nộp thuế theo quy định của Nhà nước

"Vỡ mộng làm giàu" vì phải nộp thuế đến hàng tỷ đồng?

Theo phản ánh của nhiều cá nhân làm tiếp thị liên kết (Affiliate) với Công ty TNHH Shopee, họ đang bị truy thu thuế, áp mức thuế lũy tiến cao nhất, lên đến 35% đối với tổng số hoa hồng nhận được, thay vì mức thuế tạm tính 10%.

Đặc biệt, những người có doanh thu hoa hồng lớn lên đến hàng tỷ đồng cho rằng, họ đang phải chịu truy thu thuế lớn hơn cả lợi nhuận đạt được, với số tiền thuế phải trả hàng tỷ đồng, dẫn đến nguy cơ vỡ nợ.

Những người này cho rằng, sàn Shopee gánh một phần trách nhiệm về khoản truy thuế lớn do kê khai đối tác là người lao động được trả lương. Cụ thể, kê khai nộp thuế từ phía sàn TMĐT hay mạng lưới tiếp thị liên kết (Affiliate) báo lên cơ quan thuế rằng, doanh thu hoa hồng đó là tiền công, tiền lương, không đúng với bản chất của việc hợp tác kinh doanh và đối tác tiếp thị liên kết với sàn hay các mạng lưới Affiliate.

“Cách kê khai như vậy sẽ khiến toàn bộ doanh thu áp theo mức thuế lũy tiến cao nhất tới 35%”, một người làm tiếp thị liên kết chia sẻ. Ban đầu, những người này nghĩ mức thuế bị tạm trừ là 10% và cho rằng đây là toàn bộ nghĩa vụ thuế của mình, do vậy khi thấy phần lợi nhuận thu về cao hơn mức này, họ yên tâm là “có lãi”.

Trên nhiều diễn đàn, không ít người làm tiếp thị liên kết cho biết đã “vỡ mộng làm giàu”, buộc phải bán nhà nộp thuế hay tuyên bố dừng việc kinh này trên Shopee.

Tiếp thị liên kết (Affiliate marketing) là hình thức môi giới trực tuyến, trong đó doanh nghiệp chi trả hoa hồng cho các đối tác (có thể là cá nhân hoặc tổ chức) khi họ giới thiệu khách hàng mua hàng thông qua các liên kết trên nền tảng internet. Hiện, các sàn TMĐT sử dụng kênh tiếp thị này như một đối tác trong kinh doanh và thanh toán hoa hồng tiếp thị liên kết.

Gần đây, nhiều người làm Affiliate kiểm tra thuế thu nhập cá nhân trên ứng dụng eTax Mobile của cơ quan thuế đã “ngã ngửa” khi thấy trạng thái nợ thuế lên tới hàng trăm triệu, có người vài tỷ đồng sau nhiều năm không thực hiện quyết toán thuế.

Phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế thu nhập cá nhân theo quy định

Luật sư Trần Minh Hiệp- chuyên gia tư vấn cấp cao, Trung tâm Tư vấn pháp luật của Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam cho biết: Căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân được điều chỉnh phù hợp cho từng đối tượng chịu thuế là cá nhân kinh doanh có đăng ký mã số thuế, có tên trong Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh có phát sinh thu nhập từ hoạt động kinh doanh hoặc cá nhân có các nguồn thu nhập từ tiền công, tiền lương, tiền thù lao, hoa hồng, tiền dịch vụ quảng cáo và dịch vụ khác.

“Việc kê khai và khấu trừ như nêu trên không đồng nghĩa với việc các đối tác tiếp thị liên kết là người làm công ăn lương của Shopee mà xét theo các điều khoản của chương trình tiếp thị thì Shopee đang chi trả tiền thù lao hoặc phí dịch vụ dưới hình thức hoa hồng môi giới, tiếp thị và tạm khấu trừ thuế 10% trước khi chi trả”- luật sư Trần Minh Hiệp nói.

Bên cạnh đó, theo Điều 7 Thông tư 111/2013/TT-BTC hướng dẫn về căn cứ tính thuế đối với thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công, thuế suất lũy tiến (tối đa 35%) từng phần được áp dụng khi cá nhân thực hiện quyết toán thuế đối với tổng các nguồn thu nhập từ tiền lương, tiền công, trong đó bao gồm các khoản tiền thù lao nhận được dưới các hình thức như: tiền hoa hồng đại lý bán hàng hóa, tiền hoa hồng môi giới; tiền dịch vụ quảng cáo; tiền dịch vụ khác, thù lao khác từ tất cả các nguồn chi trả thu nhập trong năm.

Các khoản thu nhập chịu thuế được quy định tại điểm c, khoản 2, Điều 2 của Thông tư 111/2013/TT-BTC như sau: “Tiền thù lao nhận được dưới các hình thức như: tiền hoa hồng đại lý bán hàng hóa, tiền hoa hồng môi giới; tiền tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học, kỹ thuật; tiền tham gia các dự án, đề án; tiền nhuận bút theo quy định của pháp luật về chế độ nhuận bút; tiền tham gia các hoạt động giảng dạy; tiền tham gia biểu diễn văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao; tiền dịch vụ quảng cáo; tiền dịch vụ khác, thù lao khác”.

Như vậy, phần tiền hoa hồng được quy định là một trong các hình thức thù lao nhận về và phải chịu thuế theo quy định của Nhà nước. Trong đó, mức thuế 35% một năm được áp dụng cho cá nhân có thu nhập tính thuế (sau khi trừ các khoản giảm trừ gia cảnh) từ 960 triệu đồng/năm trở lên (tức thu nhập nhận được luôn cao hơn thu nhập tính thuế).

Về vấn đề này, đại diện Shopee cho biết: “Trong phạm vi trách nhiệm của mình, Shopee đã thực hiện việc khấu trừ các khoản thuế theo quy định của pháp luật trước khi thanh toán bất cứ khoản tiền nào cho đối tác và sẽ cung cấp đầy đủ chứng từ thuế theo quy định của pháp luật đối với các khoản khấu trừ này.

Việc Shopee khấu trừ khoản thuế tạm tính không loại trừ nghĩa vụ của các đối tác với cơ quan quản lý thuế có thẩm quyền. Người làm Affiliate có trách nhiệm thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ thuế với cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật có liên quan đối với các khoản thu nhập phát sinh từ hoạt động tiếp thị liên kết”.

Theo một chuyên gia về thương mại điện tử, trường hợp người làm Affiliate theo nhóm, tổ chức có thể tùy vào quy mô hoạt động để đăng ký mã số thuế kinh doanh theo ngành nghề phù hợp, xác định phương pháp kê khai thuế theo loại hình đăng ký.

“Nếu có khả năng vận hành đơn vị có tổ chức công tác kế toán, quản lý thuế, các đối tác/nhóm đối tác có thể cân nhắc thành lập công ty cung ứng dịch vụ để hạch toán chi phí các khoản chi phí hoạt động doanh nghiệp, nhân công, hạch toán doanh thu và xác định thu nhập tính thuế cho doanh nghiệp.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp sẽ được khấu trừ các chi phí hợp lý theo quy định, cá nhân kinh doanh thì không được trừ chi phí khi tính nghĩa vụ thuế, đối với cá nhân thì sẽ chỉ được tính giảm trừ gia cảnh”- vị chuyên gia cho hay.

Vị này cũng nhận định số thuế bị truy thu lớn cũng xuất phát từ việc các đối tượng nộp thuế đã không thực hiện kê khai, nộp thuế của các năm trước dẫn đến bên cạnh số thuế bị truy thu lớn còn có khoản phạt và chậm nộp thuế lớn.

Đáng chú ý, khoản thu thuế này người làm tiếp thị liên kết với đối tác khác cũng phải nộp chứ không riêng gì với Shopee.

Tiếp thị liên kết không phải hình thức kiếm thêm thu nhập từ hoa hồng môi giới hay thù lao quá mới mẻ tại Việt Nam, nhưng lâu nay, vấn đề liên quan đến thuế thu nhập cá nhân từ khoản thu này đang bị xem nhẹ, đặc biệt khi đa phần người làm là cá nhân hoặc nhóm người quen hợp tác theo hình thức tự phát, không có đăng ký kinh doanh dịch vụ hoặc hộ kinh doanh theo quy định của nhà nước, đặc biệt hơn khi nhận thức về nghĩa vụ thuế của nhóm cá nhân này chưa cao. Chính vì thế, vấn đề về thuế có thể đang được diễn dịch không đầy đủ...