Loại khoai nổi tiếng của Philippines

Ube trở thành thực phẩm xu hướng năm 2023. Ảnh: Shutterstock.

Có nguồn gốc từ Philippines, ube là một loại khoai mỡ màu tím đóng vai trò quan trọng trong văn hóa ẩm thực địa phương hơn 4 thế kỷ qua. Thực phẩm này đã dần trở nên phổ biến trên thực đơn toàn cầu cũng như trang mạng xã hội trong thời gian gần đây.

Bùng nổ

Với hương vị thơm ngon, độc đáo, màu sắc đẹp mắt và có đặc tính như thực phẩm chức năng có nguồn gốc thực vật, ube sẽ thu hút những tín đồ yêu ẩm thực trên toàn cầu vào năm 2023.

Người Mỹ lần đầu biết đến ube vào năm 2015 khi nhà hàng Manila Social Club giới thiệu chiếc bánh rán ube bằng vàng có giá 100 USD cho mỗi chiếc. Năm 2020, khi cộng đồng người Philippines hải ngoại đang phải vật lộn với làn sóng lây nhiễm Covid-19, họ bắt đầu nhớ đến những hương vị ẩm thực quê nhà. Từ đó, họ sử dụng ube trong nhiều cách chế biến món ăn.

Ube được trồng chủ yếu ở tỉnh Bohol của Philippines. Theo 2 trang thông tin chuyên về ẩm thực là The Wicked Noodle và Mashed, ube sẽ tạo ra một sự bùng nổ vào năm 2023. Trang chuyên dự đoán xu hướng thế giới, WGSN, cũng cho biết mức độ phổ biến của thực phẩm này ngày càng tăng. Mức độ phổ biến của ube tăng 331.000-443.000 điểm trong giai đoạn năm 2018-2021.

Bánh nướng chảo ube. Ảnh: Yummy.

Bắt kịp với xu hướng, những sản phẩm ở các cửa hàng của Trader Joe’s tại Mỹ đưa ube vào dây chuyền sản xuất. Nổi bật là loại bánh Ube Mochi Pancake & Waffle Mix và Ube Mochi - một loại kem ube ngọt ngào được bao bọc trong lớp vỏ bánh làm từ bột gạo có màu tím (với nho, chiết xuất bắp cải đỏ và nước ép củ cải đường).

Đầu bếp của Hilton, Warren Brown, ví hương vị ngọt ngào đậm đà của ube với chocolate trắng và vani. Nhà hàng của ông phục vụ Ube Champorado - một loại cháo ngọt của Philippines, bánh Ube Nacapuno, bánh chiffon và Ube Pandesal với phô mai.

Theo blog về ẩm thực của các khách sạn Hilton, khi những món ăn màu tím ube gây bão trên mạng xã hội, ngày càng nhiều đầu bếp trên khắp thế giới bắt đầu thử nghiệm ube trong các món ăn mới.

Ở Philippines, ube là một nguyên liệu tuyệt vời trong việc chế biến món tráng miệng halaya hoặc mứt. Một món tráng miệng phổ biến là Halo-Halo được làm từ trái cây trộn đá bào, đậu trắng ngọt, sữa và phủ bên trên là khoai mỡ tím, crème caramel và kem.

Một cocktail có hương vị làm từ ube. Ảnh: The Bold Italic.

Nếu yêu thích đồ ngọt, bạn sẽ không thể bỏ qua hương vị Ube Collada có trong loại rượu rum siêu cao cấp đầu tiên của Philippines. Đây là sản phẩm hợp tác từ hai thương hiệu là Aubi & Ramsa và Don Papa Rum. Lợi nhuận thu được từ việc bán Ube Collada sẽ đóng góp cho quỹ Talarak, tổ chức hoạt động để bảo tồn động vật hoang dã bản địa ở đảo Negros, Philippines.

Đối với những món mặn, để phù hợp với xu hướng thực phẩm năm 2023 của Whole Foods, các cửa hàng 7-Eleven bán một loại mì ống alfredo ube tôm mới. Loại mì ống ube này được làm tươi tại cộng đồng Kapolei ở thành phố Oʻahu và được bán độc quyền tại 65 cửa hàng 7-Eleven ở Hawaii.

Ở những nơi khác, ube đã trở thành một thành phần phổ biến trong bánh mì, các loại bánh hamburger. Ube cũng có trong một số món ăn vặt mặn phổ biến. Bạn có thể mua khoai tây lát mỏng ube làm bằng dầu dừa từ Namaste Organic và các nhà bán lẻ đặc sản khác.

Khoai tây lát mỏng ube. Ảnh: Jolly Tomato.

Trong những năm qua, mức độ phổ biến của ube đã tăng lên nhờ sắc tím phong phú và nổi bật trên Instagram. Theo báo cáo xu hướng năm 2023 của af&co và Carbonate, hương vị ngọt ngào, dễ chịu và màu sắc bắt mắt đã thúc đẩy sự phổ biến của nguyên liệu này trên Instagram.

Theo công ty dinh dưỡng toàn cầu, ADM, màu sắc của năm 2023 sẽ là Digital Lavender. Điều này phản ánh nhu cầu thay đổi tâm trạng người tiêu dùng sang những khoảnh khắc tươi sáng và nhẹ nhàng hơn. Khoảng 74% người tiêu dùng toàn cầu thích các sản phẩm thực phẩm và đồ uống có hương vị mới lạ và có màu sắc nổi bật như ube.

Công dụng của ube

Hàm lượng anthocyanin cao sẽ tạo ra sắc tím của ube. Ngoài ra, chất phytochemical là một trong những lý do quan trọng nhất khiến ube rất có lợi cho sức khỏe và có tác dụng chữa bệnh.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng anthocyanin bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tiểu đường, ung thư, viêm, nhiễm trùng do vi khuẩn, béo phì và bệnh tim mạch. Ube còn được biết đến là nguồn cung cấp chất xơ, protein, canxi, sắt, vitamin C và A dồi dào.

Ube cũng phù hợp với một xu hướng thực phẩm khác của năm 2023 là những thực phẩm thân thiện với khí hậu. Meryenda, một trang tin tức khám phá sự phức tạp của nền văn hóa Philippines và cách thức ăn uống của người Philippines hải ngoại, chia sẻ một truyền thuyết ở Bohol. Khi hạn hán quét qua vùng đất và nạn đói kéo dài, ube là cây trồng duy nhất sống sót để cung cấp dinh dưỡng cho cộng đồng người Boholanos.

Những thực phẩm làm từ ube rất tốt cho sức khỏe. Ảnh: Bigger Bolder Baking.

Tuy nhiên loại cây trồng ube này cũng không tránh khỏi những tác động của biến đổi khí hậu. Vào năm 2019, Good Shepherd, một thương hiệu của Philippines nổi tiếng với mứt ube màu tím, tuyên bố họ sẽ chuyển sang sử dụng khoai mỡ trắng trong các sản phẩm của mình do những hạn chế về khí hậu liên quan đến việc trồng phiên bản màu tím.

Do lượng sản xuất trong nước suy giảm và nhu cầu xuất khẩu tăng, ube đã trở nên phổ biến ở những quốc gia châu Á. Nguồn cung khan hiếm khiến giá thành của loại thực phẩm này tăng cao.

Minh Vũ