Kinh nghiệm quốc tế và giải pháp mở rộng diện bao phủ bảo hiểm xã hội

Theo báo cáo của Bộ LĐ-TB và XH, tính đến hết năm 2016, có hơn 13 triệu người tham gia BHXH, chiếm khoảng 28% lực lượng lao động trong độ tuổi. Hằng năm, có khoảng 4-5 triệu người được hưởng các chế độ BHXH ngắn hạn và khoảng 150 nghìn người hưởng các chế độ BHXH dài hạn. Tuy nhiên, diện bao phủ BHXH của Việt Nam còn ở mức thấp so với các nước trên thế giới. Nhiều người lao động (NLĐ) chưa được tham gia BHXH và chưa được bảo vệ trước những rủi ro trong quá trình làm việc như ốm đau, tai nạn lao động, thất nghiệp... Cùng với đó, hệ thống các chế độ BHXH còn chưa đa dạng và linh hoạt cho nên thiếu hấp dẫn với người dân; hồ sơ, thủ tục thực hiện BHXH còn chưa thuận tiện, đôi khi gây khó khăn cho doanh nghiệp và NLĐ.

Phát biểu ý kiến tại hội thảo, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh cần có những thay đổi căn bản trong chính sách BHXH ở Việt Nam theo quy luật, xu hướng quốc tế gắn với việc tăng diện bao phủ. Tuy nhiên, phương pháp tiếp cận, giải pháp đề ra phải cơ bản, phù hợp với quy luật, xu hướng chung của thế giới; cần phù hợp thực tế Việt Nam sẽ là một quốc gia có quá trình già hóa dân số rất nhanh; phải đồng bộ với tất cả các chính sách về xã hội như giáo dục, y tế để bảo đảm các dịch vụ thiết yếu cho mọi người...

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ LĐ-TB và XH chủ trì, phối hợp nghiên cứu, “chuẩn hóa” tất cả số liệu, khái niệm trong lĩnh vực BHXH theo đúng khuyến nghị của ILO, như: lực lượng lao động, người hưởng lương hưu, trợ cấp xã hội cho người nghèo, người khuyết tật… từ đó đưa ra báo cáo, đánh giá chính xác về tình hình thực hiện BHXH ở Việt Nam.