Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn: Sức bật từ tập trung nguồn lực đầu tư
Từ năm 2013 đến nay, tỉnh Lạng Sơn đã huy động hơn 36 nghìn tỷ đồng (cả vốn ngân sách Nhà nước và nguồn vốn thu hút đầu tư từ các doanh nghiệp) để đầu tư xây dựng, hoàn thiện các công trình, dự án phát triển kết cấu hạ tầng Khu Kinh tế cửa khẩu (KTCK) Đồng Đăng – Lạng Sơn. Nền tảng hạ tầng vững chắc đã tạo sức bật mạnh mẽ cho Khu KTCK trọng điểm của khu vực phía Bắc này.
Với diện tích 394 km2, Khu KTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn được xác định là vùng kinh tế động lực chủ đạo của tỉnh Lạng Sơn nói riêng và vùng Đông Bắc nói chung. Để Khu KTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn phát triển nhanh và bền vững, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh, thời gian qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành, các cấp tập trung và huy động tối đa nguồn lực để hoàn thiện đồng bộ hạ tầng các khu vực cửa khẩu.
Công ty CP Hữu Nghị Xuân Cương đầu tư dịch vụ tổng hợp (logistic) tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị
Theo đó, từ năm 2013 đến nay, từ nguồn ngân sách Nhà nước, tỉnh đã bố trí đã bố trí trên 11.000 tỷ đồng để tập trung đầu tư xây dựng, hoàn thiện các công trình, dự án phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội trọng yếu tại các khu vực cửa khẩu. Nổi bật là công trình tòa nhà Cửa khẩu Quốc tế (CKQT) Hữu Nghị và tuyến đường chuyên dụng xuất, nhập khẩu (XNK) hàng hóa qua mốc 1119 – 1120 tại CKQT Hữu Nghị được đầu tư, đưa vào sử dụng đã góp phần thúc đẩy hoạt động thương mại biên giới.
Ngoài CKQT Hữu Nghị, tỉnh đã tích cực tranh thủ các nguồn vốn để tập trung đầu tư xây dựng, hoàn thiện các công trình, dự án phát triển kết cấu hạ tầng trọng yếu ở các cửa khẩu: Tân Thanh, Cốc Nam, Chi Ma… Những dự án đầu tư hạ tầng đều đã hoàn thành và đưa vào sử dụng kịp thời góp phần quan trọng trong việc phát huy hiệu quả Khu KTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn, đặc biệt là tạo thuận lợi cho XNK hàng hóa của cả nước qua địa bàn.
Ngoài các dự án thực hiện theo nguồn vốn ngân sách Nhà nước, tỉnh đã thu hút 136 dự án đầu tư, tổng vốn đầu tư đăng ký trên 22.300 tỷ đồng, thu hút 28 dự án đầu tư kinh doanh bến bãi với số vốn đăng ký trên 3.000 tỷ đồng và 20 dự án có vốn đầu tư nước ngoài với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 207 triệu USD vào Khu KTCK trong lĩnh vực bến bãi, kho bảo quản hàng hóa, kinh doanh dịch vụ, thương mại… Các dự án đầu tư này đã giúp nâng cao năng lực hoạt động XNK hàng hóa qua các cửa khẩu trong khu KTCK của tỉnh.
Ông Lê Văn Thắng, Trưởng Ban Quản lý Khu KTKC Đồng Đăng – Lạng Sơn cho biết: Chỉ tính trong 2 năm (2021 và 2022), tỉnh ưu tiên bố trí gần 1.100 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước để đầu tư hạ tầng kỹ thuật theo hướng trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên cho các công trình, dự án có sức lan tỏa và góp phần nâng cao hiệu quả phát triển KTCK. Đồng thời, thu hút, huy động khoảng 4.800 tỷ đồng nguồn đầu tư ngoài ngân sách để đầu tư các dự án trong Khu KTCK và các cửa khẩu khác.
Thực tế cho thấy, các dự án đầu tư đã giúp xây dựng đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng giao thông, tạo sự liên thông giữa các khu chức năng trong Khu KTCK với các khu vực liên quan để tạo thuận lợi cho công tác quản lý, điều hành của các lực lượng chức năng và nâng cao năng lực thông quan hàng hóa. Điển hình như năm 2021 và 2022, mặc dù bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, nhưng lưu lượng hàng hóa XNK qua các cửa khẩu đường bộ trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn luôn ở trong nhóm dẫn đầu của cả nước. Kim ngạch XNK hàng hóa qua các cửa khẩu trong khu KTCK trong giai đoạn 2013 – 2022 đạt 29.468 triệu USD/37.750 triệu USD tổng kim ngạch hàng hóa XNK qua toàn địa bàn tỉnh. Tổng thu ngân sách trong Khu KTCK giai đoạn 2013 – 2022 đạt trên 69.411 tỷ đồng, chiếm trên 80% tổng số thu ngân sách trên địa bàn toàn tỉnh.
Theo Kế hoạch số 112/KH-UBND ngày 19/5/2021 của UBND tỉnh Lạng Sơn về thực hiện Chương trình tiếp tục tập trung phát triển nhanh KTCK, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh giai đoạn 2021 – 2025 mục tiêu của tỉnh đến năm 2025 là: đầu tư, phát triển Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị trở thành “cửa khẩu kiểu mẫu”; xây dựng Cửa khẩu Tân Thanh là “trung tâm thương mại nông nghiệp”, là khu kinh tế, thương mại, dịch vụ và du lịch quan trọng của tỉnh; đầu tư, phát triển Cửa khẩu Đường sắt Quốc tế Đồng Đăng trở thành một tuyến vận tải đường dài có tính cạnh tranh cao dựa trên dịch vụ logistics và các dịch vụ hỗ trợ thông minh, hiện đại tương xứng với sự phát triển của dịch vụ đường sắt các nước ASEAN; tập trung đầu tư hoàn thiện Cảng cạn Lạng Sơn (giai đoạn 1).
Ông Phùng Mạnh Hà, Giám đốc Công ty TNHH Quốc tế Hà Anh (quận Tây Hồ, Hà Nội) chia sẻ: Công ty thường xuyên xuất khẩu một số mặt hàng nông sản qua Cửa khẩu Tân Thanh và nhập một số thiết bị, linh kiện điện tử, phụ tùng máy nông nghiệp qua CKQT Hữu Nghị. Quá trình hoạt động, tôi thấy cơ sở hạ tầng, cũng như cơ sở vật chất về kỹ thuật tại các cửa khẩu của tỉnh ngày càng khang trang và hiện đại, qua đó đã đáp ứng ngày một tốt hơn yêu cầu của phía doanh nghiệp trong quá trình XNK hàng hóa . Đặc biệt, hiện nay các quy trình xử lý nhanh và tinh gọn, qua đó giảm bớt thời gian và chi phí cho doanh nghiệp.
Tiếp tục huy động nguồn lực đầu tư
Ông Lê Văn Thắng, Trưởng Ban Quản lý Khu KTKC Đồng Đăng – Lạng Sơn cho biết thêm: Hiện nay, Quảng Tây, Trung Quốc đang tập trung phát triển hệ thống hạ tầng cửa khẩu tạo điều kiện kết nối tối đa chuỗi logistics, do đó, ban tiếp tục tham mưu lãnh đạo tỉnh tiếp tục quan tâm đầu tư xây dựng hạ tầng khu vực cửa khẩu một cách tương xứng để tạo thành chuỗi cung ứng logistics xuyên biên giới, thúc đẩy tiêu thụ hàng hóa, nâng cao kim ngạch XNK.
Theo đó, từ nay đến năm 2025, trung bình mỗi năm, tỉnh sẽ bổ sung từ 500 đến 1 nghìn tỷ đồng để tiếp tục đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng ít nhất 10 công trình trọng điểm phục vụ hoạt động quản lý của các lực lượng chức năng và nâng cao năng lực thông quan hàng hóa XNK. Cùng đó, tạo cơ chế chính sách để thu hút, huy động khoảng 14.000 tỷ đồng nguồn vốn đầu tư ngoài ngân sách để đầu tư các dự án trong Khu KTCK và các khu vực cửa khẩu khác. Đặc biệt, tỉnh sẽ tập trung hoàn thiện 3 dự án khu chức năng trong Khu KTCK (Khu trung chuyển hàng hóa với tổng vốn đầu tư 3.299 tỷ đồng; Dự án Hạ tầng Khu chế xuất 1 với tổng vốn đầu tư 761 tỷ đồng; Dự án Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật và nhà xưởng Phúc Khang với tổng vốn đầu tư trên 722 tỷ đồng), đây là những dự án trọng điểm, sau khi hoàn thành sẽ nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của Khu KTCK.
Ông Nguyễn Hồng Cương, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Hữu Nghị Xuân Cương – đơn vị kinh doanh bến, bãi XNK tại CKQT Hữu Nghị cho biết: Công ty sẽ tiếp tục đồng hành cùng với tỉnh, triển khai mở rộng quy mô đầu tư hạ tầng khu vực bến bãi tại CKQT Hữu Nghị. Cùng đó, công ty đã có kế hoạch liên kết với một số doanh nghiệp lớn khác đầu tư phát triển các loại hình dịch vụ gắn với KTCK, trọng tâm là dịch vụ logistics…
Tại một số cửa khẩu khác trong Khu KTCK, các doanh nghiệp cũng đã chuẩn bị nguồn lực để tiếp tục đầu tư kho, bãi, nhất là triển khai đầu tư vào phát triển hệ thống khu kiểm nghiệm, kiểm dịch hàng hóa theo hướng chất lượng, văn minh, hiện đại. Như Công ty Cổ phần Vận tải Thương mại Bảo Nguyên, hiện doanh nghiệp đang hoạt động kinh doanh bến xe XNK hàng hóa, kinh doanh dịch vụ xe ra vào bến phục vụ hoạt động XNK hàng hóa qua Cửa khẩu Tân Thanh trên diện tích 10,4 ha. Hiện công ty đang trình Sở Kế hoạch và Đầu tư và Ban Quản lý Khu KTCK phương án đầu tư, mở rộng khu bến, kho bãi lên gấp 4 lần với tổng diện tích trên 56 ha, nâng tổng mức đầu tư lên gần 2.000 tỷ đồng.
Với những kết quả đạt được trong những năm qua, nhất là việc tận dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư vào Khu KTCK đã giúp Khu KTCK có bước phát triển mạnh mẽ. Đặc biệt, hai cửa khẩu (CKQT Hữu Nghị, Cửa khẩu Tân Thanh) đã và đang là điểm đến tin cậy của các nhà đầu tư và các doanh nghiệp hoạt động lĩnh vực XNK hàng hóa.
Để Khu KTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn thực sự xứng tầm với quy mô và kỳ vọng của tỉnh, tỉnh Lạng Sơn tiếp tục triển khai hiệu quả Đồ án Điều chỉnh cục bộ Quy hoạch chung xây dựng Khu KTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn, gắn với thực hiện chủ trương của Thủ tướng Chính phủ về lựa chọn Khu KTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn là một trong 8 khu KTCK trọng điểm để tập trung đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách Nhà nước giai đoạn 2021 – 2025. Cùng đó, nâng cao chất lượng công tác quy hoạch Khu KTCK, tiếp tục điều chỉnh quy hoạch các khu chức năng chủ yếu, các khu vực cửa khẩu phù hợp với tình hình thực tiễn, khả năng phát triển.
