Khí thế mới, xung lực mới

Quyết đáp kịp thời, đúng pháp luật

- Dù mới bước qua năm đầu tiên của nhiệm kỳ Khóa XV, nhưng hoạt động của Quốc hội đã ghi nhiều dấu ấn quan trọng, được cử tri và Nhân dân đánh giá cao. Cá nhân ông có ấn tượng sâu sắc với hoạt động nào?

Ảnh: Hoàng Ngọc

- Bước vào nhiệm kỳ Khóa XV, tinh thần đổi mới của Quốc hội được thể hiện rất rõ, bám sát đúng phương châm mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ đạo tại Kỳ họp thứ Nhất đó là “Chủ động, Trí tuệ, Đoàn kết, Đổi mới và Trách nhiệm”. Trên nhiều lĩnh vực, nhiều vấn đề, đặc biệt trong xây dựng thể chế, chính sách, Quốc hội đã quán triệt sâu sắc tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Cụ thể, lần đầu tiên, Đề án “Định hướng chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV” do Đảng đoàn Quốc hội chuẩn bị được Bộ Chính trị thông qua đã bám sát chủ trương, đường lối tại Nghị quyết và các văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng, đề ra 137 nhiệm vụ lập pháp cụ thể cần thực hiện trong nhiệm kỳ này, nhằm hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển, tạo lập khung khổ pháp lý để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2025, gắn với 12 định hướng phát triển đất nước, 6 nhiệm vụ trọng tâm và 3 đột phá chiến lược tại Nghị quyết Đại hội XIII.

Tôi đặc biệt ấn tượng với sự quan tâm, chỉ đạo sát sao, quyết liệt của lãnh đạo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong quá trình chuẩn bị các nội dung trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định vừa qua. Quốc hội đã chuẩn bị từ sớm, từ xa, chủ động triển khai thực hiện quyền lập pháp, kiểm soát chặt chẽ hơn quy trình lập pháp. Đáng lưu ý, các luật, nghị quyết được ban hành tại Kỳ họp thứ Nhất, thứ Hai và Kỳ họp bất thường đều bám sát “hơi thở cuộc sống”, giải quyết những vấn đề bức thiết nhất trong bối cảnh đại dịch Covid-19, với mục tiêu vì con người, vì Nhân dân, nhân đạo và nhân văn.

Có thể kể đến việc Quốc hội đã chủ động ban hành Nghị quyết số 30 nhằm ứng phó kịp thời, hiệu quả trước diễn biến phức tạp của đại dịch, sớm ổn định và kiểm soát dịch bệnh, đưa đất nước trở lại trạng thái “bình thường mới” - đây được coi là sáng kiến lập pháp độc đáo, chưa có tiền lệ trong lịch sử lập pháp; qua đó, đã trao quyền đặc thù, đặc cách, đặc biệt cho Chính phủ, Thủ tướng để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống dịch với tinh thần đặt sức khỏe, tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết.

Hay như, Quốc hội ban hành Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ với quy mô khoảng 350.000 tỷ đồng để chủ động trong công tác phòng, chống dịch Covid-19 và hỗ trợ kịp thời cho phục hồi và phát triển bền vững kinh tế - xã hội. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng thông qua gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng hỗ trợ người dân gặp khó khăn do dịch Covid-19, thông qua Nghị quyết ban hành chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động bị ảnh hưởng dịch Covid-19 từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp với khoản hỗ trợ khoảng 38.000 tỷ đồng, nhằm góp phần giúp người dân vượt qua khó khăn, ổn định đời sống…

Quốc hội luôn cân nhắc, đặt sức khỏe, cuộc sống của người dân lên trên hết, vừa có gói hỗ trợ đầu tư công nhằm tạo cú hích, tạo động lực tăng trưởng, công ăn việc làm, khôi phục sản xuất. Bên cạnh đó, Quốc hội cũng giao nhiệm vụ cho Chính phủ phải giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, tạo lập các khuôn khổ pháp lý cho giai đoạn phát triển mới.

Những quyết đáp như vậy của Quốc hội là rất kịp thời, đúng pháp luật, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, thể hiện sự đồng hành, phối hợp giữa Quốc hội và Chính phủ để cùng giải quyết vấn đề quốc kế, dân sinh. Thành công của Kỳ họp thứ Nhất, thứ Hai và Kỳ họp bất thường lần thứ Nhất đã khẳng định rõ vai trò, bản lĩnh, tầm nhìn bao quát của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và tập thể Ủy ban Thường vụ Quốc hội để cùng với các đại biểu Quốc hội tạo nên những bước tiến quan trọng ngay trong năm đầu tiên của nhiệm kỳ, góp phần xây dựng Quốc hội ngày càng dân chủ, công khai, minh bạch, gắn bó mật thiết với cử tri, Nhân dân.

- Đóng góp vào sự đổi mới của Quốc hội, không thể không nhắc đến vai trò của đại biểu Quốc hội. Với những vấn đề lớn, quan trọng được đặt lên bàn nghị sự, càng đòi hỏi đại biểu Quốc hội phải thực sự sáng suốt, cẩn trọng, công tâm, khách quan, thưa ông?

- Đại biểu Quốc hội là trung tâm hoạt động của Quốc hội. Tinh thần này cũng được gửi gắm ngay từ đầu nhiệm kỳ, khi trong cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội Khóa XV và đại biểu Hội đồng Nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, tỷ lệ đại biểu Quốc hội chuyên trách đạt gần 40%, cao nhất từ trước tới nay, chất lượng học vấn của đại biểu Quốc hội Khóa XV cao hơn so với các khóa trước đây. Một số chỉ tiêu về tính đại diện khác cũng là cơ sở quan trọng góp phần để Quốc hội ban hành những quyết định kịp thời, chính xác, hợp lòng dân.

Theo dõi từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV, dù có nhiều đại biểu mới tham gia Quốc hội lần đầu nhưng hầu như tôi không thấy có sự bỡ ngỡ. Các đại biểu đều vào cuộc rất nhanh, rất tâm huyết, trách nhiệm, luôn trăn trở, thảo luận kỹ từng vấn đề. Đơn cử như một luật sửa 9 luật được thông qua tại Kỳ họp bất thường, xác định đây là luật có phạm vi rộng, điều chỉnh nhiều đối tượng khác nhau, các đại biểu đã nghiên cứu thấu đáo, phân tích, đánh giá toàn diện, thống nhất quan điểm chỉ sửa đổi, bổ sung những vấn đề cấp bách, đã rõ, được thực tế kiểm nghiệm và bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Bên cạnh đó, thích ứng với đại dịch Covid-19, các đại biểu Quốc hội phải họp trực tuyến kết hợp trực tiếp, tiếp xúc cử tri trực tuyến, nhưng không vì thế mà gây gián đoạn việc truyền tải ý kiến, kiến nghị của cử tri, Nhân dân đến nghị trường. Mỗi đại biểu đều nỗ lực, khắc phục khó khăn và cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.

Các đại biểu tham dự Kỳ họp bất thường lần thứ Nhất, Quốc hội Khóa XV, tại Nhà Quốc hội, ngày 11.1

Ảnh: Quang Khánh

Hình thành mạng lưới sáng kiến Quốc hội

- Nhiều đổi mới trong cách thức làm việc của Quốc hội trong năm đầu nhiệm kỳ cho thấy năng lượng đổi mới dồi dào của Quốc hội thưa ông?

- Đúng vậy. Trong từng lĩnh vực hoạt động của Quốc hội đều có những đổi mới rất hiệu quả. Với Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban, chúng tôi đã chủ động trao đổi với cơ quan chủ trì soạn thảo, bám sát nội dung từ khi tổng kết thi hành pháp luật, xây dựng chính sách, lấy ý kiến, đánh giá tác động chính sách… để tiếp cận ngay từ đầu.

Đáng lưu ý, với quan điểm thu hút sự tham gia rộng rãi của Nhân dân, các chuyên gia, nhà khoa học trong quá trình xây dựng pháp luật, Chủ tịch Quốc hội đã quyết định nâng cao vai trò, vị thế của Viện Nghiên cứu lập pháp, khuyến khích Viện hình thành mạng lưới cộng tác viên là các chuyên gia, nhà khoa học, góp phần thành lập mạng lưới sáng kiến Quốc hội. Hay việc tổ chức "Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2021: Phục hồi và phát triển bền vững" theo hình thức trực tuyến với 57 điểm cầu trong và ngoài nước do Chủ tịch Quốc hội chủ trì, thu hút hàng trăm diễn giả là các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý và lãnh đạo các doanh nghiệp lớn tham gia.

Đây là cơ hội để Quốc hội, các cơ quan, tổ chức hữu quan lắng nghe ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, các đối tác phát triển của Việt Nam, đại diện các tổ chức quốc tế, các đại biểu Quốc hội qua các thời kỳ, Nhân dân, cử tri và cộng đồng doanh nghiệp hiến kế các giải pháp tổng thể để phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội một cách bền vững.

- Đổi mới, sáng tạo cũng đòi hỏi người đứng đầu phải thực sự bản lĩnh, dám nghĩ, dám làm, thưa ông?

- Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ luôn nêu cao tinh thần đổi mới, trách nhiệm, quyết liệt, mọi việc đều được chuẩn bị từ sớm, từ xa nhưng phải đi liền với chất lượng, hiệu quả. Chính tinh thần này đã lan tỏa đến các cơ quan của Quốc hội, đại biểu Quốc hội, tạo nên khí thế mới, xung lực mới trong hoạt động của các cơ quan của Quốc hội và Quốc hội, đồng thời, đòi hỏi các cơ quan của Quốc hội, đại biểu Quốc hội phải nỗ lực hơn nữa để hoàn thành mục tiêu mà lãnh đạo Quốc hội đề ra, trọng trách mà đất nước và Nhân dân giao phó.

- Xin cảm ơn ông!

Hoàng Ngọc thực hiện