Giá pin liên tục giảm do chi phí nguyên liệu thô giảm

Giá pin suy giảm

Theo khảo sát giá pin lithium-ion hàng năm của BloombergNEF, giá gói trung bình giảm xuống còn 139 USD/kWh trong năm nay, giảm 14% so với mức 161 USD/kWh vào năm 2022.

Đây là mức giảm lớn nhất được quan sát thấy trong cuộc khảo sát kể từ năm 2018. Tuy nhiên, câu chuyện đằng sau đợt giảm giá này có phần khác so với những năm trước.

Nguyên nhân chính khiến giá pin giảm trong lịch sử là sự đổi mới công nghệ. Điều này đã không xảy ra vào năm 2023. Năm nay, giá pin giảm chủ yếu là do chi phí nguyên liệu thô thấp hơn.

Giá của các kim loại pin quan trọng, đặc biệt là lithium, đã giảm đáng kể kể từ tháng 1, do năng lực sản xuất tăng đáng kể trên tất cả các bộ phận của chuỗi giá trị pin, từ nguyên liệu thô và linh kiện đến pin và gói pin.

Kỳ vọng về nhu cầu cũng đóng một vai trò. Nhu cầu về pin tiếp tục tăng so với cùng kỳ năm trước, nhưng nửa cuối năm 2023 chứng kiến tốc độ tăng trưởng chậm lại ở một số thị trường xe điện, chủ yếu do chi phí đi vay tăng và kinh tế bất ổn.

Chỉ riêng sản lượng pin của Trung Quốc đã vượt quá nhu cầu toàn cầu, một dấu hiệu cho thấy tình trạng dư cung toàn cầu. Tỷ lệ sử dụng các nhà máy sản xuất pin của các nhà sản xuất lớn trong năm nay cũng thấp hơn so với năm 2022. Các nhà máy không sản xuất hết công suất tối đa theo lý thuyết, cùng với xu hướng một số nhà sản xuất ô tô giảm quy mô mục tiêu của họ.

Giá gói pin trung bình là kết quả của hơn 300 điểm dữ liệu khảo sát mà BNEF thu thập từ người mua và người bán pin lithium-ion dành cho xe điện chở khách, xe thương mại, xe buýt, xe hai và ba bánh cũng như các ứng dụng lưu trữ cố định.

Giá cả khác nhau tùy theo khu vực, trong đó xe buýt điện và xe thương mại ở Trung Quốc có mức giá thấp nhất là 100 USD/kWh. Giá trọn gói trung bình cho xe chở khách chạy hoàn toàn bằng điện là 128 USD/kWh.

Giá hội tụ trên các lĩnh vực

Giá pin giữa các lĩnh vực đã hội tụ trong những năm gần đây, đây là dấu hiệu cho thấy sự trưởng thành và tăng trưởng của ngành. Sự khác biệt về giá giữa các ngành có thể là do sự khác biệt về kỳ hạn và khối lượng đặt hàng cũng như các yêu cầu về thiết kế ô và gói. Mặc dù các ứng dụng khác nhau sẽ tiếp tục yêu cầu các thông số kỹ thuật khác nhau nhưng BNEF hy vọng chúng sẽ đi theo xu hướng tương tự trong tương lai.

Câu hỏi lớn như mọi khi là điều gì sẽ xảy ra tiếp theo? Nhóm lưu trữ năng lượng của BNEF kỳ vọng giá sẽ theo sát quỹ đạo của giá nguyên liệu thô. Các chuyên gia dự kiến chi phí gói sẽ giảm xuống còn 133 USD/kWh vào năm tới theo điều kiện thực tế là năm 2023. Về lâu dài, dựa trên tốc độ tương tự như năm trước, giá bộ pin dự kiến sẽ giảm xuống dưới 100 USD/kWh vào năm 2027.

Con số 100 USD/kWh thường được coi là chuẩn mực cho việc xe điện đạt được mức giá ngang bằng với xe động cơ đốt trong. Mặc dù đây là những con số tham khảo hữu ích nhưng thực tế xung quanh vấn đề ngang giá lại phức tạp hơn.

Một số phân khúc được cho là đã có mức giá ngang bằng, trong khi những phân khúc khác vẫn sẽ yêu cầu mức giá thấp hơn nhiều. Ví dụ, ô tô ở Trung Quốc đã vượt ngưỡng, trong khi xe bán tải ở Mỹ đang tỏ ra khó khăn hơn vì phải sử dụng pin lớn. Cũng cần lưu ý rằng 100 USD/kWh là con số danh nghĩa đã được sử dụng trong hơn một thập kỷ. Trong thời gian đó, giá sản xuất xe đốt trong đã tăng lên đáng kể.

Động lực giá pin khu vực sẽ đóng một vai trò quan trọng trong những năm tới khi các nước tìm cách nội địa hóa chuỗi cung ứng pin. Các gói rẻ nhất ở Trung Quốc ở mức 126 USD/kWh và có giá cao hơn lần lượt là 11% và 20% ở Mỹ và Châu Âu. Giá cao hơn phản ánh sự non nớt tương đối của các thị trường này, chi phí sản xuất cao hơn, khối lượng thấp hơn, phạm vi ứng dụng đa dạng và nhập khẩu pin.

Việc nội địa hóa sản xuất pin tại các khu vực như Mỹ và châu Âu cũng có thể đẩy giá pin sản xuất trong nước tăng cao trong thời gian tới. Khi ngành này phát triển, những chi phí này cuối cùng có thể giảm xuống. Giá cả cao hơn do chi phí năng lượng, thiết bị, đất đai và lao động ở những khu vực này cao hơn so với châu Á, nơi hiện đang sản xuất hầu hết pin. Các chính sách địa phương như khoản tín dụng thuế sản xuất 45 USD/kWh cho pin và gói theo Đạo luật Giảm lạm phát ở Mỹ có thể bù đắp một phần chi phí, mặc dù ảnh hưởng đến giá cả vẫn chưa rõ ràng.

Thực tế, vài năm qua đã cho thấy giá pin không phải lúc nào cũng đi theo một quỹ đạo giảm đơn giản. Có thể có những khó khăn trong quá trình thực hiện do chi phí đầu vào hoặc động lực cung cầu. Cuối cùng, vẫn còn một chặng đường dài để làm cho pin và xe điện có giá cả phải chăng hơn và nỗ lực này sẽ đòi hỏi phải tiếp tục đầu tư vào việc mở rộng công suất, nghiên cứu và phát triển cũng như cải tiến quy trình sản xuất.

Hoàng Lâm