Xu thế tất yếu!

Ùn tắc tại cảng hàng không, nút thắt cần tháo gỡ

Còn hơn 2 tháng nữa cả nước mới bước vào dịp nghỉ Tết 2024 nhưng chị Thịnh (trú tại TP. Thủ Đức) đã phải lên kế hoạch ngay từ bây giờ để tránh những phiền toái ảnh hưởng đến lộ trình về quê ăn Tết của gia đình.

Chị Thịnh chia sẻ, hai vợ chồng cùng quê Bắc Giang nhưng đã vào TP. Hồ Chí Minh lập nghiệp và sinh sống được 10 năm nay. Mỗi lần về quê ăn Tết là chị phải chuẩn bị trước cả mấy tháng từ đi lại thế nào đến ăn uống ra sao. Dù chuẩn bị rất kỹ, tuy nhiên năm ngoái cả gia đình chị suýt bị lỡ chuyến bay. Nguyên nhân là do lượng người đổ về sân bay Tân Sơn Nhất rất đông, ùn tắc từ khu vực ô tô vào đón trả khách.

Tình trạng ùn tắc phương tiện giao thông ra vào cảng hàng không, sân bay gây ra không ít hệ lụy. Ảnh: TL.

Anh Nguyễn Mạnh - một tài xế taxi hoạt động khu vực sân bay Tân Sơn Nhất thông tin, trung bình mỗi xe khi qua mỗi trạm thu phí sẽ phải dừng 2 - 6 phút, qua 2 trạm dừng nhanh nhất là 4 phút. Trường hợp tài xế nào không chủ động chuẩn bị tiền lẻ hoặc có vướng mắc gì đó trong khi thanh toán phí ra vào sân bay thì có thể kéo dài tới 10 - 12 phút/xe.

Giờ thấp điểm thì còn chấp nhận được nhưng giờ cao điểm và ngày nghỉ cuối tuần thì việc trả phí ra vào sân bay quả là cực hình. Hôm nào trời mưa tình hình còn khó khăn hơn, khách đi xe cũng thấp thỏm sợ trễ giờ.

Còn với anh Tiến - một lái xe dịch vụ trú tại quận Hà Đông (TP. Hà Nội) cho biết, đưa đón khách trong sân bay Nội Bài bây giờ khổ lắm, cứ phải đi lòng vòng. Nhiều khi khó khăn lắm lái xe mới vào được tới nơi nhưng do xe ra vào bị ùn ứ lâu quá nên khách hủy chuyến.

Khách thì không đón được, nhỡ chuyến mà còn phải tự trả tiền phí. Khổ, bức xúc mà không biết kêu ai. Nếu thực hiện thu phí không dừng như trên cao tốc, chắc chắc sẽ giảm thiểu đáng kể tình trạng ùn ứ xe vào tại các cổng sân bay.

Nhiều tài xế cho rằng, việc ùn ứ xe tại các sân bay có thể do nhiều nguyên nhân, trong đó có việc thu phí thủ công tại cổng ra vào đã hạn chế tốc độ lưu thông của xe. Như tại sân bay Tân Sơn Nhất, sân bay lớn nhất Việt Nam hiện nay, nhiều thời điểm khách dồn xuống đông, ô tô chen nhau gây lộn xộn, lực lượng nhân viên phải điều tiết xe vất vả.

Hệ thống các trạm thu phí tại sân bay Tân Sơn Nhất vẫn thực hiện hình thức thu thủ công. Sau khi đã đóng tiền ở trạm thu của sân bay, lái xe đi thêm khoảng gần 15 m nữa sẽ lại phải dừng lần 2 để nhân viên trạm thu phí ra vào sân bay kiểm tra lại hóa đơn.

Nghĩa là để đón được khách từ sân bay Tân Sơn Nhất đi ra, các xe taxi phải đi qua 2 trạm thu phí, cách nhau chưa đầy 15 phút. Điều này đã gây ra tình trạng ùn ứ, xe ô tô thường xuyên phải chờ đợi lâu tại các vị trí trạm thu phí.

Thống kê của Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), số lượng phương tiện ra vào các sân bay hiện rất lớn, nhất là vào các giờ cao điểm tại các sân bay quốc tế lớn như Nội Bài và Tân Sơn Nhất.

Trung bình 1 ngày có khoảng từ 16.000 - 20.000 lượt phương tiện qua trạm thu phí sân bay Nội và Tân Sơn Nhất, gấp hơn 2 lần số lượng trung bình phương tiện giao thông qua một trạm thu phí đường bộ (khoảng 8.000 lượt phương tiện/ngày).

Tiến gần hơn đến mục tiêu giao thông thông minh

Mới đây, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đã có văn bản gửi Bộ GTVT về việc triển khai thu phí không dùng tiền mặt và thu tự động không dừng tại các cảng hàng không.

ACV cho biết, doanh nghiệp đã làm việc với các đơn vị cung cấp dịch vụ thu phí điện tử không dừng. Về mặt kỹ thuật, việc sử dụng công nghệ nhận dạng đối tượng bằng sóng vô tuyến RFID (Radio Frequency Identification) để triển khai thu phí không dừng tại các cảng hàng không có thể áp dụng cùng với các phương án thu phí hiện nay.

Sớm triển khai thu phí không dừng phương tiện ra vào cảng hàng không tiến tới giao thông thông minh. Ảnh minh họa.

Tuy nhiên về mặt pháp lý, việc triển khai thu phí không dừng tại các cảng hàng không đang vướng mắc do quy định về tài khoản thu phí tại Quyết định số 19/2020 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư số 45/2021 của Bộ GTVT. Tài khoản thu phí (tài khoản giao thông) được quy định chỉ để trả phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử không dừng.

Liên quan đến đề xuất thu phí không dừng với ô tô ra vào sân bay, ông Bùi Doãn Nề - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp hàng không Việt Nam (VABA) nhìn nhận, việc thu phí tự động không dừng đối với ô tô ra vào các cảng hàng không, sân bay là xu hướng tất yếu.

Phương án này phù hợp với xu hướng quản lý, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào ngành giao thông góp phần hiện đại hóa công tác quản lý giao thông, hoàn thiện công tác quản lý thu phí cho các dịch vụ liên quan tới hoạt động của các cảng hàng không, sân bay.

Thu phí tự động không dừng giúp giảm thiểu sử dụng tiền mặt, giúp kiểm soát tốt hơn tình hình thu phí đối với ô tô vào cảng hàng không. Phân luồng, kiểm soát và điều tiết giao thông từ xa và giám sát toàn bộ hệ thống giao thông trên phạm vi tiểu vùng và khu vực, tích hợp việc kiểm soát, điều phối giao thông với các chức năng quản lý đô thị khác.

Theo ông Uông Việt Dũng - Chánh Văn phòng Bộ GTVT, đến thời điểm này, việc thu phí ETC tại sân bay đã có đủ điều kiện về hạ tầng. Hiện cả nước có khoảng 5 triệu phương tiện đã dán thẻ, số lượng giao dịch thông qua hệ thống thu phí ETC chiếm tới 90% tổng số giao dịch qua các trạm thu phí trên toàn quốc.

Với sự phát triển của khoa học kỹ thuật hiện nay, nhất là xu thế thanh toán không dùng tiền mặt, nhiều chuyên gia trong lĩnh vực giao thông khẳng định, việc mở rộng các dịch vụ thanh toán trên nền tảng hệ thống thu phí điện tử không dừng như thu phí tại cảng hàng không, thu phí bãi đỗ xe, thu phí điểm đỗ xe lòng đường… là cần thiết. Phù hợp với xu thế phát triển của giao thông thông minh, thuận tiện cho người sử dụng dịch vụ và tăng tối đa hiệu quả đầu tư của các dự án.

Thế Anh