Xây dựng giai cấp công nhân vững mạnh trong thời kỳ CNH, HĐH đất nước

PV: Xin đồng chí cho biết kết quả nổi bật của các phong trào thi đua yêu nước trong công nhân viên chức, lao động (CNVC-LĐ) và các cấp công đoàn thời gian qua? Đồng chí Đặng Ngọc Tùng: Từ cuối năm 2008 và năm 2009, do tác động trực tiếp của suy thoái kinh tế thế giới và những khó khăn, yếu kém nội tại, hàng nghìn doanh nghiệp gặp khó khăn, phải thu hẹp sản xuất, làm cho hàng trăm nghìn lao động bị mất việc làm. Với các giải pháp tổng hợp nhằm ngăn chặn suy giảm kinh tế của Chính phủ, sự cố gắng của công nhân lao động (CNLĐ), tổ chức công đoàn và chủ doanh nghiệp, đến cuối năm 2009, các doanh nghiệp đã vượt qua được thời điểm khó khăn nhất, sản xuất từng bước được phục hồi, hầu hết số CNLĐ mất việc làm đã tìm được việc làm mới. Các phong trào thi đua yêu nước do công đoàn các cấp tổ chức đã được gần bảy triệu đoàn viên công đoàn và hàng chục triệu lao động cả nước tham gia tích cực. Hiện nay, Tổng LĐLĐ Việt Nam đang khẩn trương chuẩn bị cho việc tổ chức Đại hội Thi đua CNVC-LĐ toàn quốc lần thứ VIII. Đại hội sẽ tổng kết, đánh giá toàn diện về phong trào thi đua yêu nước trong CNVC-LĐ và các cấp công đoàn 5 năm qua. Các cấp công đoàn đã tổ chức phát động các phong trào thi đua yêu nước, trọng tâm là phong trào thi đua "Lao động giỏi, lao động sáng tạo", "Giỏi việc nước, đảm việc nhà", "Thi đua phục vụ CNH, HĐH nông nghiệp và phát triển nông thôn", "Xanh - sạch - đẹp, bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động"... Tổng Liên đoàn và nhiều nơi đã tổ chức tổng kết mười năm thực hiện cuộc vận động xây dựng người cán bộ, công chức, viên chức "Trung thành - sáng tạo - tận tụy - gương mẫu"...; phát động và tổ chức thực hiện các đợt thi đua "Mừng Đảng - Mừng Xuân", mừng các ngày lễ lớn của đất nước. Đã có hàng nghìn công trình tiêu biểu được Tổng LĐLĐ Việt Nam gắn biển chào mừng 80 năm Công đoàn Việt Nam và hàng nghìn công trình, sản phẩm, sáng kiến ở các ngành, địa phương được thực hiện, tổ chức tôn vinh cán bộ công đoàn cơ sở tiêu biểu. Đồng thời, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã phát động phong trào thi đua đặc biệt chào mừng các ngày lễ lớn năm 2010 và kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, tiếp tục khơi dậy sức mạnh to lớn của CNVC-LĐ cả nước thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, thiết thực chào mừng kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội XI của Đảng, Đại hội thi đua yêu nước CNVC-LĐ và Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ VIII. Phong trào thi đua liên kết trên các công trình xây dựng trọng điểm nhà nước đã khơi dậy trong CNVC-LĐ ý thức trách nhiệm, lòng nhiệt tình, tinh thần hăng say lao động, sáng tạo, vượt qua khó khăn, góp phần hoàn thành các hạng mục công trình, bảo đảm thời gian và chất lượng công trình. Tổng Liên đoàn đã cùng với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức tổng kết 5 năm "Thi đua phục vụ CNH, HĐH nông nghiệp và phát triển nông thôn". Để động viên các phong trào thi đua, các cấp công đoàn đã kịp thời động viên khen thưởng, đề nghị Nhà nước phong tặng nhiều danh hiệu cao quý cho các tập thể và cá nhân xuất sắc. Tổng Liên đoàn và Ban Thi đua - Khen thưởng T.Ư đã ký chương trình phối hợp nhằm đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước trong CNVC-LĐ; tiếp tục tháo gỡ những vướng mắc trong việc phát động thi đua trong các loại hình doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế ngoài Nhà nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; có hình thức khen thưởng kịp thời đối với những người sử dụng lao động ở các doanh nghiệp có nhiều thành tích trong việc xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ, quan tâm giải quyết việc làm, cải thiện đời sống của CNLĐ và hợp tác tốt với tổ chức công đoàn... PV: Hơn hai năm triển khai Chương trình hành động của công đoàn thực hiện Nghị quyết T.Ư 6 của Đảng (khóa X), đề nghị đồng chí cho biết kết quả như thế nào và những vấn đề đang đặt ra? Đồng chí Đặng Ngọc Tùng: Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước không những là nhiệm vụ quan trọng và cấp bách của Đảng, mà còn là của cả hệ thống chính trị, của mỗi CNVC-LĐ và toàn xã hội. Tổng LĐLĐ Việt Nam đã tổ chức Hội nghị quán triệt cho đội cán bộ chủ chốt, báo cáo viên công đoàn trong toàn hệ thống. Đã phát hành 70.000 cuốn tài liệu với những nội dung ngắn gọn, cơ bản nhất chuyển tới công đoàn cơ sở. Các cấp công đoàn đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền giúp cho CNVC-LĐ, đặc biệt là lực lượng CNLĐ trẻ nắm và hiểu được vai trò của giai cấp công nhân; tiếp tục giác ngộ giai cấp và nâng cao bản lĩnh chính trị của mình, từ đó hăng hái thi đua, phấn đấu hoàn thành tốt các mục tiêu kinh tế - xã hội của địa phương, đơn vị, ngành. Đến nay, các LĐLĐ tỉnh, thành phố, công đoàn ngành, công đoàn tổng công ty đã hoàn thành việc triển khai nghiên cứu, học tập những nội dung cơ bản của Nghị quyết đến công đoàn cơ sở và đoàn viên, CNVC-LĐ. Để góp phần thực hiện chỉ tiêu phấn đấu đến năm 2013 có 70% trở lên số công nhân qua đào tạo, Tổng Liên đoàn đã tham gia với các bộ, ngành liên quan về xây dựng Tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia, nâng cao năng lực của các trường dạy nghề và trung tâm dạy nghề thuộc hệ thống công đoàn. Thực hiện chỉ tiêu đến năm 2013 có 70% trở lên số công đoàn cơ sở doanh nghiệp ký kết thỏa ước lao động tập thể, các cấp công đoàn tổ chức nhiều hội thảo, tập huấn... để nâng cao năng lực, kỹ năng xây dựng, thương lượng ký kết thỏa ước lao động tập thể cho cán bộ công đoàn, nhất là cán bộ công đoàn cơ sở (CĐCS). Tổng Liên đoàn đã tham gia với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội xây dựng Quy định về thí điểm ký kết thỏa ước lao động tập thể ngành dệt - may. Các cấp công đoàn tham gia tích cực và có hiệu quả đề án về nhà ở xã hội, nhà ở cho người lao động trong các KCN, KCX. Nhiều LĐLĐ tỉnh, thành phố đã chủ động thành lập "Quỹ Mái ấm Công đoàn" thu hút sự ủng hộ của đông đảo CNLĐ; đã có 973 ngôi nhà "Mái ấm Công đoàn" được xây dựng. Công tác vận động, thành lập CĐCS và phát triển đoàn viên tiếp tục được đẩy mạnh, tập trung ở các doanh nghiệp khu vực kinh tế ngoài nhà nước và khu vực có vốn đầu tư của nước ngoài. Trong hai năm, kết nạp mới được 1.257.208 đoàn viên và thành lập được 11.848 CĐCS, nâng tổng số đoàn viên cả nước lên gần 6,6 triệu đoàn viên và 102.018 CĐCS. Các cấp công đoàn tích cực tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh; tăng cường giáo dục, bồi dưỡng giới thiệu hàng chục nghìn đoàn viên, CNVC-LĐ ưu tú để các cấp ủy Đảng xem xét, bồi dưỡng kết nạp Đảng. Các cấp công đoàn tích cực tham gia cùng các cơ quan chức năng của Chính phủ và chính quyền cùng cấp xây dựng, sửa đổi, bổ sung các chế độ, chính sách liên quan người lao động và tổ chức công đoàn... Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết cũng còn gặp một số khó khăn; việc triển khai còn chậm, thiếu đồng bộ, thậm chí còn có biểu hiện khoán trắng cho tổ chức công đoàn. Không ít cán bộ lãnh đạo còn có biểu hiện xem nhẹ vai trò giai cấp công nhân và công đoàn; do đó, những vấn đề mà đề án, nghị quyết của Trung ương về giai cấp công nhân đã chỉ rõ cần phải thực hiện, nhưng không ít các cấp, các ngành đã không thực hiện nghiêm túc. Để đưa Nghị quyết của Đảng đi vào cuộc sống, xin kiến nghị: Bộ Chính trị, Ban Bí thư T.Ư Đảng cần chỉ đạo các cơ quan liên quan báo cáo kết quả triển khai thực hiện Nghị quyết theo Kết luận số 23-KL/T.Ư ngày 8-2-2008 của Bộ Chính trị và tổ chức sơ kết ba năm (2008 - 2010) thực hiện Nghị quyết để kiểm điểm việc thực hiện các nội dung quan trọng của Nghị quyết. Ban Bí thư có quy định cụ thể về chính sách đối với cán bộ công đoàn cơ sở trong các doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế ngoài nhà nước và có vốn đầu tư của nước ngoài; về công tác bồi dưỡng, phát triển đảng viên mới trong công nhân. Cần có quy định cụ thể về đại diện cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, định kỳ sáu tháng một lần, tiếp xúc, lắng nghe ý kiến của CNVC-LĐ và công đoàn; giải quyết và chỉ đạo giải quyết những kiến nghị của CNVC-LĐ. Nhà nước cần hoàn thiện chính sách đào tạo, đào tạo lại công nhân, xác định rõ tiêu chuẩn công nhân phải qua đào tạo, đặc biệt trong các ngành trọng điểm, các lĩnh vực đòi hỏi trình độ kỹ thuật và công nghệ cao; tiến hành công tác dạy nghề một cách đồng bộ, nghiên cứu ban hành chính sách ưu đãi trong tuyển chọn, sử dụng đối với những công nhân giỏi nghề, học tập có kết quả cao, để đưa đi thực tập hoặc đào tạo thêm ở các nước có nền công nghiệp phát triển; có quy định về việc tôn vinh những công nhân hội tụ đủ đức và tài, có nhiều sáng kiến, thành tích nổi bật trong lao động, sản xuất nhằm thúc đẩy không khí thi đua phấn đấu trong đội ngũ CNLĐ. Cần đáp ứng ngày càng tốt hơn các nhu cầu và điều kiện thiết yếu cho CNLĐ; quan tâm hơn việc thực hiện chính sách xã hội đối với CNVC-LĐ như: tiền lương, nhà ở, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; hoàn thiện chính sách nhà ở và chính sách khuyến khích đầu tư phát triển nhà ở cho CNLĐ. Sớm ban hành quy định cụ thể về xây dựng các công trình phúc lợi công cộng tại các KCN, KCX; trước mắt, cho trích 1% từ nguồn đóng góp của các doanh nghiệp trong các KCN, KCX nộp ngân sách để xây dựng nhà trẻ, lớp mẫu giáo, trường học, nhà văn hóa, bệnh viện... PV: Trong quá trình CNH, HĐH đất nước, các cấp công đoàn cần làm gì để đại diện chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích của người lao động? Đồng chí Đặng Ngọc Tùng: Các cấp công đoàn cần đẩy mạnh nghiên cứu, tham gia xây dựng và kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật, chính sách, chế độ có liên quan trực tiếp CNLĐ, tổ chức công đoàn; đẩy mạnh các hoạt động xã hội của công đoàn. Tập trung nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật Công đoàn và tham gia sửa đổi, bổ sung bộ Luật Lao động và các chính sách, chế độ về tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, nhà ở... Kịp thời kiến nghị chủ doanh nghiệp, chính quyền cùng cấp có biện pháp hỗ trợ người lao động bị mất việc; hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện ký hợp đồng lao động giữa chủ doanh nghiệp và người lao động, bảo đảm 65% trở lên số CNLĐ được đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Nâng cao vai trò của công đoàn trong quá trình thực hiện cổ phần hóa, sắp xếp, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước và xây dựng, hoàn thiện các văn bản có liên quan. Đổi mới, nâng cao chất lượng thỏa ước lao động tập thể trong các cấp công đoàn. Phấn đấu 100% cơ quan, đơn vị nhà nước tổ c hức Hội nghị cán bộ, công chức; 95% trở lên doanh nghiệp nhà nước tổ chức Đại hội CNVC-LĐ; hơn 60% số công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn tổ chức hội nghị người lao động. Tăng cường chỉ đạo, kiểm tra thực hiện công tác bảo hộ lao động, bảo vệ môi trường ở địa phương, cơ sở, thực hiện tốt Chương trình quốc gia về Bảo hộ lao động. Tham gia giải quyết việc làm, chăm lo đời sống cho CNVC-LĐ... PV: Xin cảm ơn đồng chí.