Vụ kiện 'làm ơn mắc oán' trên vườn cây 'đền ơn đáp nghĩa'

Gia đình ông Hoạt bị cho là đã ngang nhiên chiếm đất của gia đình bà Hải.

Mượn đất không trả

Vợ chồng bà Hải phản ánh đến Báo PLVN, với nội dung: Năm 1986, thực hiện di dân lòng hồ sông Đà, gia đình ông bà đã chuyển lên bản Vạn, xã Tân Phong để ở.

Đến năm 1996, gia đình bà được nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN) tại mảnh đất đang sinh sống, diện tích 480m2. Ngày 23/10/2000, gia đình bà được UBND huyện Phù Yên cấp đổi GCN số 393/QĐ-UB với diện tích giữ nguyên là 480m2 (trong đó đất ở 225m2 và đất vườn 255m2).

Sau khi được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất, Chi hội Phụ nữ xã Tân Phong đã tổ chức đến trồng vườn cây “đền ơn, đáp nghĩa” cho gia đình bà vì bà là người con duy nhất của liệt sỹ Đinh Văn Thông.

Một thời gian sau, gia đình ông Đinh Văn Hoạt, bà Đinh Thị Thiêng (trú cùng bản) đến đặt vấn đề mượn đất của gia đình bà Hải để ở nhờ. Do là chỗ họ hàng lại ở cùng bản, nên sau khi gia đình bà Hải đồng ý, ông Hoạt đã dựng một ngôi nhà 3 gian ngay sát ngôi nhà gia đình bà Hải đang ở hiện tại. Tuy nhiên trong quá trình ở nhờ, gia đình ông Hoạt đã tự ý thuê máy về san ủi đất của gia đình bà Hải, trong đó có cả phần vườn cây do xã phát động “đền ơn, đáp nghĩa” gia đình liệt sỹ để dựng nhà.

“Thấy ông Hoạt tự ý san ủi đất và vườn cây “đền ơn, đáp nghĩa”, gia đình tôi đã có ý kiến nhưng ông Hoạt không dừng lại, thậm chí còn cầm dao, gậy hùng hổ đe dọa gia đình tôi. Năm 2007, ông Hoạt tiếp tục dựng nhà cho con gái trên phần diện tích đất này, chắn hết cửa sổ, lấn ra cả phần sau nhà tôi”, bà Hải cho biết.

Không đồng tình với việc làm của ông Hoạt, vợ chồng bà Hải đã gửi đơn đến các cơ quan chức năng của huyện Phù Yên, nhưng sự việc không được giải quyết dứt điểm. Do đó, bà Hải buộc phải khởi kiện ông Hoạt, bà Thiêng ra tòa để tìm lại công lý.

Ngày 4/4/2014, TAND huyện Phù Yên đã đưa vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất” giữa nguyên đơn là vợ chồng bà Hải và bị đơn là vợ chồng ông Hoạt ra xét xử. Tòa nhận định hộ gia đình ông Hoạt dựng nhà trên đất đã có sổ đỏ của gia đình bà Hải là trái với quy định của pháp luật, trái với đạo đức xã hội, không tôn trọng quyền sử dụng đất của gia đình bà Hải... Từ đó, HĐXX quyết định: Buộc ông Đinh Văn Hoạt, bà Đinh Thị Thiêng phải có trách nhiệm trả lại diện tích 285m2 đất cho gia đình ông Thành, bà Hải. Trong đó có 225m2 ở tờ bản đồ B-106+76a-2, thửa số 6 và 60m2 ở tờ bản đồ B-106+78b-2, thửa số 7, theo GCN số 393/QĐ-UB ngày 23/10/2010 do UBND huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La cấp cho gia đình bà Hải, ông Thành.

Không đồng tình, ông Hoạt, bà Thiêng kháng cáo.

Ngày 19/6/2014, TAND tỉnh Sơn La đã đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm do Thẩm phán Hoàng Thị Bích Hồng làm chủ tọa, tuyên hủy Bản án sơ thẩm số 01/2014/ST-DS ngày 4/4/2014 của TAND huyện Phù Yên, giao hồ sơ cho TAND huyện Phù Yên giải quyết lại theo quy định của pháp luật với lý do: Khi giải quyết tranh chấp về diện tích đất, cấp sơ thẩm không xem xét tài sản trên đất là ngôi nhà, dẫn đến không đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của các bên đương sự, gây khó khăn cho công tác thi hành án...

Chậm xử do… thiếu thẩm phán

Tuy nhiên, sau đó sự việc đã trở nên bất bình thường khi đến nay, đã hơn hai năm trôi qua nhưng TAND huyện Phù Yên vẫn không chịu đưa vụ án này ra xét xử sơ thẩm (lần 2), bất chấp mọi nỗ lực từ phía gia đình bà Hải đã nhiều lần đề nghị tòa án tiến hành xét vụ án.

“Việc TAND huyện Phù Yên chậm đưa ra xét xử vụ án đã xâm phạm nghiêm trọng quyền và lợi ích của gia đình tôi, trong thời gian này, gia đình ông Hoạt đã cố tình thay đổi hiện trạng sử dụng đất, cơi nới thêm diện tích sử dụng, làm ảnh hưởng tới phán quyết của tòa án sau này”, bà Hải phản ánh.

Liên quan đến sự chậm trễ đưa vụ án ra xét xử, bà Hải đã có đơn khiếu nại về sự “nhũng nhiễu”, thiếu công tâm của ông Cầm Văn Thanh - Chánh án TAND huyện Phù Yên trong vụ án này đến các cơ quan chức năng.

Để rõ hơn nội dung phản ánh của công dân, phóng viên Báo PLVN đã có buổi làm việc với Chánh án TAND huyện Phù Yên. Ông Thanh xác nhận có việc chậm đưa vụ án ra xét xử như phản ánh của gia đình bà Hải và đưa ra nguyên nhân là do TAND huyện… không có thẩm phán?

“Sau khi được TAND tỉnh Sơn La giao xét xử lại, vụ án lúc đầu do tôi thụ lý, giải quyết. Tuy nhiên đến tháng 10/2014, tôi hết nhiệm kỳ chánh án và Thẩm phán, đến tháng 11/2015, tôi mới được tái bổ nhiệm lại nên vụ án được giao cho thẩm phán Cầm Xuân Thủy, người được điều động từ TAND huyện Mộc Châu về. Nhưng đến tháng 9/2015, ông Thủy phải đi học.

Trong thời gian này, bà Hải có đơn khiếu nại tôi gửi đến các cơ quan chức năng, bởi vậy để cho khách quan nên tôi không thể thụ lý giải quyết vụ án này. Mặc dù còn một thẩm phán khác nhưng mới được bổ nhiệm nên còn non kinh nghiệm và đang phải thụ lý một vụ án phức tạp khác nên không kham nổi. Hết tháng 5 vừa rồi, khi Thẩm phán Thủy học xong đã tiếp tục thụ lý giải quyết vụ án này, dự kiến khoảng cuối tháng 7 này, TAND huyện Phù Yên sẽ đưa vụ án ra xét xử”, ông Thanh cho hay.

Trung Thứ