Vì sao nhiều người từng dõng dạc tuyên bố là không nhận đồng nào của Việt Á?

Vụ sai phạm trong mua kit test của Việt Á vẫn đang được cơ quan điều tra làm rõ. Mới đây nhất, Công an tỉnh Nam Định đã thông tin kết quả điều tra ban đầu về những vi phạm tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Nam Định (CDC Nam Định).

Trong đó, công an tỉnh Nam Định đã làm rõ việc Công ty cổ phần công nghệ Việt Á đã trích phần trăm ngoài hợp đồng chỉ định thầu mua sinh phẩm xét nghiệm SARS-CoV-2 cho CDC Nam Định với số tiền trên 3,1 tỷ đồng.

Ông Đỗ Đức Lưu, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Nam Định bị khởi tố, bắt tạm giam 4 tháng về tội vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

Và nhân viên CDC Nam Định đã có hành vi chiếm đoạt số sinh phẩm xét nghiệm SARS-CoV-2 bán cho Công ty cổ phần công nghệ Việt Á để trục lợi 800 triệu đồng. Bước đầu, các bị can đã khai nhận hành vi phạm tội. Vật chứng thu hồi được là hơn 1,2 tỷ đồng.

Điều đáng bàn, trước đây ông Đỗ Đức Lưu Giám đốc CDC Nam Định đã từng khẳng định đơn vị này đã tuân thủ đúng quy trình, thủ tục pháp luật liên quan hoạt động đấu thầu, mua sắm tập trung và bản thân ông này "không nhận bất cứ đồng nào" từ Công ty Việt Á.

Sau khi ông Đỗ Đức Lưu và nhiều thuộc cấp bị bắt, nhiều người mỉa mai về việc ông Lưu từng tuyên bố không nhận tiền.

Thực tế, không chỉ ông Đỗ Đức Lưu mà nhiều người cũng từng khẳng định họ không nhận tiền từ công ty Việt Á nhưng kết quả điều tra lại cho thấy nhận rất nhiều tiền.

Cụ thể như ông Nguyễn Văn Định, Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) Nghệ An; ông Nguyễn Thành Danh, Giám đốc CDC Bình Dương...

Vì thế, dư luận mong muốn các vụ việc liên quan đến mua sắm kit test của Việt Á cần thiết phải được điều tra, làm rõ, tránh bỏ lọt tội phạm.

Xung quanh vấn đề này, phóng viên Báo Nhà báo & Công luận đã trao đổi với ông Phan Xuân Xiểm, nguyên Hàm vụ trưởng Vụ 1 Ủy ban kiểm tra trung ương.

Ông Xiểm cho rằng, Ủy ban kiểm tra trung ương đã kết luận nguyên nhân của vụ việc Việt Á là do buông lỏng lãnh đạo, buông lỏng kiểm tra, giám sát, thiếu trách nhiệm nên mới xảy ra những vụ việc.

“Các đối tượng thường nói là “không nhận đồng nào từ Việt Á” thực tế đó là nói miệng trong khi cơ quan điều tra khi điều tra họ có cơ sở để khẳng định là có sai phạm.

Có mấy ai tự thừa nhận tôi ăn cắp đâu, không ai tự nói tôi ăn cắp cả. Chỉ khi chứng minh không thể cãi được thì các đối tượng mới thừa nhận. Điều này không có gì lạ, ngay cả cán bộ cấp cao phạm tội cũng vậy, hay cải nhem nhẻm.

Khi các bằng chứng rành rành thì không thể chối cãi nên mới chấp nhận” – ông Phan Xuân Xiểm nhận định.

Cũng xung quanh vụ việc này, ông Phan Xuân Xiểm cho rằng cần phải rút ra các bài học. Các vị trí để xảy ra sai phạm thường được giao trọng trách cho các đảng viên. Do đó, đảng viên có chức, có quyền phải chịu kiểm tra, giám sát của Đảng.

Do đó, tổ chức Đảng phải thường xuyên kiểm tra, giám sát. Nếu để xảy ra sai phạm thì nguyên nhân là buông lỏng quản lý, chủ quan, thiếu trách nhiệm của những người có trách nhiệm.

Hằng năm, đảng viên đều phải kiểm điểm năm, hàng tháng các đảng viên cũng sinh hoạt, thế nhưng các vụ việc sai phạm như vậy vẫn xảy ra.

Đáng lẽ sai phạm phải được ngăn chặn ngay từ khi manh nha, có vấn đề bất ổn phải nêu ra từ sớm. Hầu như từ trước đến giờ để xảy ra tiêu cực lớn liên quan đến cán bộ, đảng viên đều xuất phát từ yếu kém trong công tác quản lý, kiểm tra giám sát.

“Thực hiện quy định của Đảng phải thường xuyên kiểm tra giám sát thì mới phái hiện được sớm sai phạm. Vụ Việt Á rất nổi tiếng vì sai phạm lớn, đây là kiểu “ăn trên xương máu người bệnh”. Một vụ việc cần được xử lý quyết liệt, nghiêm minh, không có vùng cấm” – ông Phan Xuân Xiểm nhấn mạnh.

Qua trao đổi với chuyên gia có thể thấy, tội phạm luôn tìm cách che dấu, chối bỏ hành vi phạm tội của mình. Do đó, để ngăn chặn tội phạm thì công tác kiểm tra, giám sát ngay từ đầu phải thực hiện nghiêm túc, tránh chủ quan, xuề xòa, buông lỏng quản lý.

Trinh Phúc