Vì sao Mexico hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài?

Vào giữa tháng 7, một phái đoàn doanh nghiệp Đức do Đại sứ nước này tại Mexico - Wolfgang Dold dẫn đầu, đã tới bang Sonora, miền Bắc Mexico. Từ thủ phủ Hermosillo của bang Sonora, chỉ mất 4 giờ lái xe để đến vùng lân cận Arizona của Mỹ.

Trong số các doanh nhân tham gia chuyến đi có đại diện các công ty lớn của Đức, bao gồm Siemens Energy, nhà sản xuất khí công nghiệp Linde, công ty năng lượng RWE và Daimler Trucks, doanh nghiệp xe tải của hãng ô tô Mercedes-Benz.

Edwin Schuh, người đứng đầu cơ quan Thương mại và Đầu tư Đức tại Mexico và Caribe (GTAI) cũng tham gia chuyến đi. Chia sẻ với hãng truyền thông DW, ông cho biết lý do của chuyến thăm là “Kế hoạch Sonora” - một kế hoạch về dự án cơ sở hạ tầng đầy tham vọng cho năng lượng bền vững ở Mexico, do chính quyền đầu tư nhằm thúc đẩy các công viên năng lượng mặt trời và khai thác lithium.

Bang Sonora nắm giữ trữ lượng lithium lớn nhất Mexico. Trong trung hạn, chính phủ có kế hoạch sản xuất pin cho ô tô điện ở Sonora. Nhà sản xuất ô tô Ford của Mỹ đã vận hành một nhà máy khổng lồ ở thủ phủ Hermosillo và một số hãng ô tô Đức cũng có mặt tại đây.

Thành phố Monterrey ở bang Nueva Leon của Mexico là địa điểm được lựa chọn cho nhà sản xuất ô tô điện Tesla (Mỹ).

“Gần bờ” là từ thông dụng mới ở Mexico. Thay vì vận chuyển hàng hóa đi nửa vòng trái đất bằng container, nhiều công ty đang cố gắng di dời sản xuất đến gần các thị trường lớn của họ. Đại dịch Covid-19 đã bộc lộ những lỗ hổng trong chuỗi cung ứng. Ngoài ra, tranh chấp thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng trong những năm gần đây làm tăng chi phí lao động ở Trung Quốc.

Mexico được hưởng lợi đáng kể từ vị trí gần Mỹ do những yếu tố này. Chỉ riêng trong quý đầu của năm 2023, khoảng 18,6 tỷ USD (16,9 tỷ euro) vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã chảy vào Mexico - tăng gần 50% so với năm trước. Tờ The Washington Post mới đây đưa tin, Mỹ đang nhập khẩu ít hàng hóa hơn từ Trung Quốc, biến Mexico trở thành đối tác thương mại quan trọng nhất của Mỹ.

Theo ông Schuh, nhiều công ty nước ngoài đã thành lập cơ sở sản xuất ở Mexico, đặc biệt là ở miền Trung Mexico và khu vực gần biên giới với Mỹ, như bang Nuevo Leon. Vào tháng 3 năm nay, nhà sản xuất ô tô điện Tesla đã công bố xây dựng một nhà máy lắp ráp mới ở đây và các khoản đầu tư trị giá khoảng 5 tỷ USD trong những năm tới. Công ty phần mềm Microsoft của Mỹ cũng đang đầu tư hàng trăm triệu USD, lên kế hoạch xây dựng một trung tâm dữ liệu ở Queretaro, miền Trung Mexico.

Nhờ Hiệp định thương mại Mỹ - Mexico - Canada (USMCA), phiên bản mới của Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA), Mexico đã trở thành một trong những địa điểm quan trọng nhất của ngành công nghiệp ô tô trên thế giới. Một lượng lớn ô tô Mỹ đã được sản xuất ở Mexico, trong khi các nhà sản xuất ô tô Đức như Volkswagen, Audi, BMW và Daimler cũng đã thiết lập các địa điểm sản xuất quan trọng ở quốc gia Bắc Mỹ này.

Nhân công lao động ở Mexico thậm chí rẻ hơn so với nhân công Trung Quốc.

Tuy nhiên, có những thách thức lớn đối với các nhà đầu tư ở Mexico. Trước tiên là tình hình an ninh. Có những bang ở phía Bắc, như Tamaulipas, gần như trở thành “khu vực cấm” do các cuộc chiến giữa các băng đảng. Thực tế, một nhà cung cấp ô tô của Đức đang chuyển nhà máy của mình từ Tamaulipas sang bang Nuevo Leon do tình hình an ninh.

Việc tìm kiếm nhân viên phù hợp cũng không dễ, đó là lý do tại sao nhiều công ty Đức thực hiện các chương trình đào tạo của riêng họ. "Nhân viên đang thiếu hụt. Các công ty thường săn trộm nhân viên của nhau sau khi họ hoàn thành khóa đào tạo", Giám đốc GTAI nói.

Hơn nữa, phía Bắc Mexico đã bị ảnh hưởng bởi hạn hán và tình trạng thiếu nước, việc cung cấp điện cũng trở thành một vấn đề gây lo ngại, đặc biệt đối với các nhà đầu tư Đức.

Mặc dù có nhiều vấn đề phải đối mặt khi đầu tư ở Mexico, nhưng đây không phải là rào cản lớn với các công ty nước ngoài, bởi lợi thế của Mexico đơn giản là lớn hơn nhiều.