Về Bắc Ninh dự phiên chợ Âm Dương mỗi năm mở một lần vào đêm mùng 4 Tết
Người dân quan niệm cửa Âm phủ một năm chỉ mở một lần vào đêm mùng 4, rạng sáng mùng 5 tháng Giêng cho người dưới cõi âm lên gặp người thân của mình trên trần gian.
Chợ Âm Dương nằm ở địa phận làng Ó (nay là làng Xuân Ổ), phường Võ Cường, TP Bắc Ninh. Mỗi năm chợ chỉ họp một lần vào đêm mùng 4, rạng sáng mùng 5 Tết. Người dân quan niệm, cửa Âm phủ một năm chỉ mở một lần vào đêm mùng 4, rạng sáng mùng 5 tháng Giêng cho người dưới cõi âm lên gặp người thân của mình trên trần gian. Từ đó, sinh ra chợ Âm Dương.
Theo các tài liệu sử sách để lại, chợ Âm Dương có từ năm Nhâm Dần 43 sau Công nguyên và chỉ được họp phiên duy nhất vào đêm mùng 4 và kết thúc vào rạng sáng ngày mùng 5 Tháng Giêng. Với ý nghĩa chợ họp là cơ hội để người đã mất và người sống được gặp lại nhau.
Là phiên chợ đặc biệt nên chợ Âm Dương chỉ bán những đồ tế lễ, tiền vàng cho người đã khuất.
Đến chợ, người sống sẽ thắp hương, đốt vàng mã, đốt nến hoặc ngọn đèn dầu để kết nối với người đã mất với quan niệm rằng đó là dịp làm phúc, làm điều thiện với người đã chết, mong cuộc sống tâm linh của họ sẽ được thanh thản hơn.
Thắp hương cho người đã khuất ở chợ.
Bà Nguyễn Thị Lẫm, khu phố Xuân Ổ, phường Võ Cường, TP Bắc Ninh chia sẻ: “Những người dân tại làng Xuân Ổ không ai là không biết đến phiên chợ Âm Dương, ở đây người dân tin rằng, hòa lẫn trong dòng người đến phiên chợ đêm sẽ có cả hương hồn của ông cha, người thân hiện về tìm gặp lại mọi người và đi chợ Âm Dương là một hình thức để an ủi, động viên nhau xua tan đi nỗi buồn, thương nhớ người thân đã khuất”.
Chợ Âm Dương có một loại hàng bán rất đặc biệt, đó chính là gà đen, biểu tượng cho sự thần bí, tâm linh được bày bán.
Do số lượng gà có hạn nên người dân phải xếp hàng lấy số để mua được một vài chú gà đen mang về.
Anh Nguyễn Văn Thanh, ở Thanh Miện, Hải Dương hồ hởi cho biết, đây là năm thứ 2 anh đi chợ Âm Dương và năm nào anh cũng mua cho mình một con gà đen mang về để lấy may mắn cho cả năm.
Người đi chợ chỉ để cầu may, trút bỏ muộn phiền, không quá quan tâm đến việc trao đổi mua bán. Trong chợ người mua không mặc cả, người bán không ra giá.
Tại chợ Âm Dương, người mua, kẻ bán không mặc cả, không đếm tiền.
Sau khi phục dựng lại từ 2022, đến nay phiên chợ Âm Dương thu hút được rất đông người dân địa phương và các vùng lân cận và du khách nước ngoài.
Ông Michel, đến từ Pháp chia sẻ: "Đây là lần đầu tôi đến Việt Nam đi chơi hội xuân. Sau khi tìm hiểu thông tin và ý nghĩa của phiên chợ Âm Dương, tôi cùng vợ cũng đã đến dự hội và mua được con gà đen mang về làm quà".
Chợ Âm Dương được phục dựng lại mang đậm màu sắc tín ngưỡng dân gian rất đặc trưng của vùng Kinh Bắc. Người dân vùng Bắc Ninh quan niệm rằng có như vậy thì việc làm ăn hay mùa vụ năm đó mới được thuận lợi.
