Tưởng niệm nhà hoạt động hòa bình Rennie Davis – một người bạn thủy chung của Việt Nam

Ông Rennie Davis, một trong những nhà lãnh đạo của phong trào hòa bình Mỹ trong những năm thập niên 1960 và 1970 đòi chấm dứt chiến tranh tại Việt Nam, người có nhiều đóng góp cho quan hệ hòa bình, đoàn kết nhân dân Việt-Mỹ, đã qua đời tại nhà riêng ở tiểu bang Colorado vào ngày 2/2/2021, hưởng thọ 80 tuổi.

Lãnh đạo VUFO và Hội Việt-Mỹ tại Lễ tưởng niệm. (Ảnh: Tuấn Việt)

Tại sự kiện, ông Bùi Văn Nghị, Trưởng ban Ban Châu Mỹ (VUFO), Tổng Thư ký Hội Việt-Mỹ nhấn mạnh, VUFO và Hội Việt-Mỹ tổ chức Lễ Tưởng niệm này để tỏ lòng kính trọng, yêu mến và tiếc thương ông Rennie Davis.

Ông Bùi Văn Nghị cũng cho biết cuộc đời hoạt động của Rennie Davis đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, cũng như nhiều bạn bè quốc tế. Đặc biệt tại Hội nghị Paris năm 1969, ông Rennie Davis là người trực tiếp đề đạt với bà Nguyễn Thị Bình, Bộ trưởng Ngoại giao, Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ Cách mạng lâm thời cộng hòa miền Nam Việt Nam, về Hiệp định Hòa bình nhân dân Việt-Mỹ, và được bà Nguyễn Thị Bình đánh giá rất cao.

Tại Lễ tưởng niệm, vì lý do sức khỏe, bà Nguyễn Thị Bình không đến dự được, đã thông qua Hội Việt-Mỹ gửi đến Lễ tưởng niệm một số lời chia sẻ cảm tưởng và chia buồn với gia đình Rennie Davis. Trong bức chia buồn, bà Nguyễn Thị Bình nói rằng Rennie Davis là nhà hoạt động không mệt mỏi, một lãnh đạo, nhà tổ chức xuất sắc của phong trào hòa bình, phản chiến, đấu tranh cho dân quyền và tiến bộ Mỹ, một người bạn lớn, thủy chung, thân thiết của nhân dân Việt Nam.

Bà viết: “Đối với cá nhân tôi, Rennie Davis là hiện thân của một con người sống có lý tưởng, bao dung, có lòng yêu nước gắn với tình yêu hòa bình, nhân loại, tình đoàn kết quốc tế chân chính, luôn dấn thân không mệt mỏi đấu tranh vì dân chủ, tiến bộ, hòa bình và công lý cho mọi người và mỗi người, cho nhân dân Mỹ và cả nhân loại. Rennie có tình cảm đặc biệt đối với đất nước, con người Việt Nam, luôn tin tưởng vào cuộc đấu tranh chính nghĩa của nhân dân Việt Nam vì độc lập, tự do, hòa bình và thống nhất đất nước.

Tình cảm và di sản mà Renni Davis để lại sẽ là ngọn lửa tiếp tục cháy sáng niềm tin về mối quan hệ hữu nghị, sự hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau vì hòa bình, hợp tác và phát triển giữa nhân dân hai nước và hai nước Việt Nam và Mỹ trong hiện tại và tương lai”.

Trong thời gian làm việc, ông Nguyễn Văn Huỳnh, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Hòa bình Việt Nam, Ủy viên Thường vụ Hội Việt-Mỹ cũng đã tìm hiểu và nhiều dịp tiếp xúc, làm việc với ông Rennie Davis. Ông chia sẻ: “Tưởng niệm Rennie, chúng ta nguyện sẽ tiếp tục thực hiện những mong ước của ông như lời Giáo sư Edavid Farber: Rennie luôn mong muốn có một xã hội công lý hơn, tốt đẹp và công bằng hơn. Và vì nó ông đã đấu tranh bằng những biện pháp hòa bình”.

Các đại biểu tưởng niệm nhà hoạt động hòa bình Rennie Davis. (Ảnh: Tuấn Việt)

Dịp này, để tri ân những đóng góp quý báu của ông Rennie Davis cho sự nghiệp đấu tranh vì hòa bình, đoàn kết, hữu nghị và tiến bộ xã hội, cho quan hệ nhân dân Việt-Mỹ, Đoàn Chủ tịch VUFO quyết định truy tặng cho ông Rennie Davis “Kỷ niệm chương "Vì hòa bình, hữu nghị giữa các dân tộc", phần thưởng cao quý nhất của VUFO.

Rennie Davis và đóng góp cho hòa bình Việt Nam Rennie Cordon Davis sinh ngày 23/5/1940 tại thành phố Lansing, bang Michigan, Mỹ. Bố ông là John Davis, là công chức (Chánh văn phòng của Hội đồng Cố vấn kinh tế dưới thời Tổng thống Mỹ Harry S. Truman). Mẹ ông, bà Dorothy Davis, là giáo viên trung học. Xuất thân trong gia đình có vị thế trong nền chính trị bảo thủ ở Mỹ, nhưng từ thời sinh viên, Rennie Davis đã tỏ ra là người có tư tưởng tiến bộ, tích cực tham gia các phong trào đấu tranh dân quyền, đòi công lý cho mọi người, tham gia các cuộc biểu tình, diễn thuyết phản đối cuộc chiến tranh của Mỹ ở Việt Nam; là người tư duy, quan niệm mới về yêu nước so với quan niệm của xã hội Mỹ thời bấy giờ là phải ủng hộ các cuôc chiến tranh do quân đội Mỹ tham chiến ở nước ngoài bất kể nó là chính nghĩa hay phi nghĩa. Ở tuổi trung niên và sau này, Rennie Davis quan tâm đến vấn đề môi trường, trợ giúp người yếu thế, bệnh nhân AIDS, nạn nhân chất độc da cam/dioxin và tham gia, tố chức và lãnh đạo các hoạt động hòa bình, phản đối cuộc chiến tranh của Mỹ ở Việt Nam. Trong những năm 1960, Rennie Davis là một nhà hoạt động hòa bình nổi tiếng, một trong những người sáng lập và lãnh đạo của tổ chức “Sinh viên vì một Xã hội Dân chủ” (Students for a Democratic Society - SDS) và là điều phối viên, Giám đốc Chương trình của Ủy ban Vận động toàn quốc đòi chấm dứt cuộc chiến tranh ở Việt Nam (The National Mobilization Committee to End war in Vietnam - NMCEW). Rennie Davis đã tổ chức các hoạt động phản đối chính quyền bắt bớ những người tham gia phong trào bất tuân dân sự lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ, tham gia tổ chức nhiều cuộc biểu tình quy mô lớn phản đối chiến tranh của Mỹ ở Việt Nam thu hút hàng chục ngàn người, có ảnh hưởng mạnh mẽ trong phong trào hòa bình, đòi dân sinh, dân chủ ở Mỹ lúc bấy giờ. Ông cũng là một trong số các lãnh đạo phong trào hòa bình Mỹ tham gia tổ chức các cuộc biểu tình tại Đại hội toàn quốc Đảng Dân chủ ngày 27/8/1968 ở Chicago, bang Illinois và cuộc biểu tình quy mô lớn phản đối chiến tranh Việt Nam ở Washington D.C. nhân ngày Quốc tế Lao động 1/5/1971. Dư luận Mỹ còn nhớ Vụ án Chicago 7 (Chicago Trial 7) mà Rennie Davis là một trong số 7 nhà hoạt động hòa bình Mỹ bị xét xử vì các cáo buộc liên quan đến cuộc đụng độ với cảnh sát vào ngày 27/8/1968 trong thời gian diễn ra Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ. Thời báo New York Times mô tả đây là một vụ án chính trị lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ. Rennie Davis còn là một người phát ngôn có uy tín và đáng kính trọng của người Mỹ thuộc thế hệ của mình những năm 1960 và 1970, và được mời tham gia nhiều cuộc phỏng vấn trên serie Chương trình “Những huyền thoại” sản xuất bởi CBS, Larry King Live, Barbara Walters, VH1, CNN và trên nhiều diễn đàn của hệ thống truyền thông khác của Mỹ. Bên cạnh đấu tranh đòi dân chủ, vì hòa bình, ông Rennie Davis còn là một doanh nhân và nhà hoạt động nhân đạo. Ông là Chủ tịch Quỹ Nhân đạo (Foundation for a New Humanity) và Chủ tịch của Công ty iPower Living, một công ty đầu tư mạo hiểm phát triển công nghệ có tính đột phá. Trong cuộc đời hoạt động hòa bình sôi nổi của mình, Rennie Davis đã thăm miền Bắc Việt Nam trong thời gian chiến tranh. Năm 1967, sau khi dự gặp gỡ Bratislava (Slovakia) giữa những nhà hoạt động hòa bình, phản chiến Mỹ với các đại diện của nhân dân Việt Nam cả hai miền Nam Bắc, nhận lời mời của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (Bắc Việt Nam), ông tham gia đoàn 7 nhà hoạt động hòa bình Mỹ vào thăm miền Bắc Việt Nam lần đầu tiên, để tìm hiểu về tình hình cuộc sống, lao động và chiến đấu của nhân dân, và tận mắt chứng kiến tội ác chiến tranh của Mỹ. Năm 1969, ông trở lại thăm miền Bắc Việt Nam lần thứ 2 với tư cách đại diện cho phòng trào hòa bình Mỹ giúp đưa tù binh Mỹ từ Việt Nam trở về nước đoàn tụ với gia đình. Từ 1969 đến 1973, Rennie Davis đã nhiều lần tới Paris, Pháp để gặp gỡ phái đoàn của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và cùa Chính phủ Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam trong thời gian diễn ra các cuộc đàm phán hòa bình bốn bên. Đặc biệt, năm 1969, trong bối cảnh cuộc chiến của Mỹ leo thang ác liệt, Rennie Davis đại diện cho phong trào hòa bình và sinh viên Mỹ sang Paris (Pháp) gặp gỡ và trao đổi với bà Nguyễn Thị Bình, Bộ trưởng Ngoại giao, Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ CMLT CHMN Việt Nam, để giới thiệu sáng kiến của đại diện sinh viên các trường đại học ở Mỹ “Hiệp ước hòa bình giữa nhân dân Mỹ với nhân dân Việt Nam ở cả hai miền Nam, Bắc” (Còn gọi: “Hiệp ước Hòa bình nhân dân Việt-Mỹ” - PPT) đòi chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam. Sáng kiến này được cả hai phái đoàn ta tại Paris ủng hộ, được ký kết vào cuối năm 1970 và được công bố vào tháng 1/1971, đến nay vừa tròn 50 năm. Tháng 1/2013, nhận dịp kỷ niệm 40 năm Hiệp định Paris, ông cùng vợ, bà Kirsten L. Liegmann, tham gia đoàn 16 người gồm 9 nhà hoạt động hòa bình Mỹ từng đến Việt Nam trong chiến tranh, cùng thân nhân được VUFO/Hội Việt-Mỹ đón vào thăm và dự các hoạt động kỷ niệm, kết hợp thăm tìm hiểu Việt Nam, hậu quả chiến tranh. Sau chuyến thăm, ông và các bạn bè đã viết cuốn sách “Người dân làm nên hòa bình: Những bài học từ phong trào phản đối chiến tranh Việt Nam” được dịch và xuất bản tại Việt Nam. Hội Việt-Mỹ và Nhà xuất bản thế giới đã tổ chức Lễ ra mắt vào tháng 7/2019. Năm 2015, VUFO/Hội Việt-Mỹ đã đón vợ chồng Rennie Davis và Kirsten Liegmann trở lại Việt Nam cùng một doanh nhân Mỹ để trao đổi về sáng kiến phát triển và trao bản quyền cho cơ sở ở Việt Nam sản xuất một số loại thuốc thảo dược “Enercel” chữa trị, phục hồi sức khỏe các nạn nhân da cam và sáng kiến dùng công nghệ mới để tẩy độc chất dioxin ở những điểm nóng chất Da cam/dioxin ở Việt Nam... Rennie Davis đã cống hiến cuộc đời mình cho lý tưởng, công bằng và tiến bộ xã hội, phấn đấu cho hòa bình, đoàn kết, hữu nghị giữa nhân dân hai nước Việt Nam và Mỹ nói riêng, giữa các dân tộc nói chung. Ông là tấm gương cho nhiều thế hệ noi theo về tầm nhìn, sự quả cảm và tinh thần dấn thân của tuổi trẻ.