Trung Quốc nói Mỹ sẽ bỏ rơi Đài Loan như Afghanistan, Washington lập tức phản ứng

Phát biểu trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng hôm 17.8, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan nhấn mạnh rằng cam kết của Mỹ đối với Đài Loan "vẫn mạnh mẽ như chưa từng có".

“Chúng tôi tin rằng các cam kết của chúng tôi với các đồng minh và đối tác là bất khả xâm phạm và luôn như vậy. Chúng tôi cũng tin rằng cam kết của chúng tôi với Đài Loan vẫn mạnh mẽ như trước đây", Sullivan khẳng định.

Sullivan dẫn chứng về quân đội Mỹ đã đóng quân ở Hàn Quốc và châu Âu trong nhiều thập kỷ. "Chúng tôi ở đó, không phải ở giữa các cuộc nội chiến, mà là để đối phó và để bảo vệ đồng minh chống lại kẻ thù tiềm tàng bên ngoài", ông nói.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan - Ảnh: Reuters

Theo ông Sullivan, không thể so sánh việc Mỹ rút quân ở Afghanistan với các tình huống ở các nước khác. "Chúng không hề liên quan. Về cơ bản đó là một dạng tình huống khác", quan chức cấp cao của Nhà Trắng cho hay, đồng thời khẳng định Mỹ luôn đứng về phía các đồng minh của mình trên toàn thế giới.

Khi được hỏi Washington đang đối phó với những câu hỏi về dã tâm của Bắc Kinh như thế nào, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết: "Thông điệp của chúng tôi rất rõ ràng. Chúng tôi sát cánh với các đối tác trên khắp thế giới và chúng tôi sẽ tiếp tục biến những lời nói bằng hành động".

Các bình luận trên được đưa ra trong bối cảnh chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đang đối mặt với một cơn bão chỉ trích về việc quân đội Mỹ rút khỏi Afghanistan dẫn đến việc Taliban tiếp quản hoàn toàn quốc gia Trung Đông này.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc "nhân cơ hội" đã đả kích Mỹ là đối tác không đáng tin cậy, đồng thời coi đây một lời cảnh báo đối với Đài Loan về việc Mỹ không thực sự "chống lưng" cho hòn đảo tự trị và rằng cả Washington và nhà lãnh đạo Thái Anh Văn sẽ không chiến đấu trong trường hợp xảy ra xung đột với Bắc Kinh.

Thời báo Hoàn cầu – tờ báo thuộc Cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, hôm 16.8 đã đăng một bài xã luận nói rằng Mỹ đã từ bỏ Afghanistan và rất có thể làm điều tương tự với Đài Loan. Bài báo chỉ ra sự hỗn loạn đang diễn ra ở Afghanistan, răn đe Đài Loan rằng nếu "chiến tranh nổ ra ở eo biển, lực lượng phòng thủ của hòn đảo sẽ sụp đổ trong vài giờ và Quân đội Mỹ sẽ không đến để giúp đỡ”.

Tuy nhiên, hãng tin Bloomberg nhận định việc so sánh giữa Đài Loan và Afghanistan là “khá khập khiễng”. Đài Loan đã tận hưởng một phần tư thế kỷ trong chế độ dân chủ mà không có xung đột nội bộ. Hơn nữa, nhu cầu tập trung thêm lực lượng của Mỹ ở Tây Thái Bình Dương để bảo vệ các đối tác an ninh như Đài Loan trước sức ép của Trung Quốc là lập luận chính của những người ủng hộ việc rút quân khỏi Afghanistan.

Lev Nachman, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Trung tâm Nghiên cứu Trung Quốc của đại học Harvard (Mỹ), cũng gọi sự liên hệ giữa vấn đề ở Đài Loan và Afghanistan là "cực kỳ sai lầm".

"Mối đe dọa cơ bản của Đài Loan là từ bên ngoài, từ CHND Trung Hoa. Bắc Kinh muốn đưa ra câu chuyện này vì họ muốn gây ra nỗi sợ hãi và mất lòng tin ở Đài Loan. Phép so sánh này không hiệu quả. Niềm tin và nhận thức của người Đài Loan về CHND Trung Hoa đang ở mức thấp nhất mọi thời đại”, Nachman nói.

Với việc quan hệ Mỹ - Trung xấu đi nhanh chóng thời gian qua, vấn đề Đài Loan vẫn là một trong những điểm nóng trong căng thẳng hai nước. Chính phủ Trung Quốc đã tăng cường gây áp lực vào hòn đảo tự trị, nơi mà Bắc Kinh vẫn luôn coi là “một phần lãnh thổ” và cảnh báo cuối cùng sẽ thống nhất, bằng vũ lực nếu cần thiết.

Bắc Kinh đã điều hàng chục máy bay chiến đấu “dạo quanh” Đài Loan trong những tháng gần đây, và các nhà bình luận trên phương tiện truyền thông Trung Quốc đã thúc đẩy ý tưởng chiến tranh để giành quyền kiểm soát hòn đảo.

Mới đây nhất, quân đội Trung Quốc đã tiến hành các cuộc tập trận bắn đạn thật gần Đài Loan vào hôm 17.8 với mục đích đáp trả những "hành động khiêu khích" của lực lượng Mỹ và lực lượng ly khai trên hòn đảo.

Bộ Chỉ huy Chiến khu Đông bộ Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc hôm thứ ba cho biết trong một tuyên bố rằng các tàu chiến, máy bay chống tàu ngầm và máy bay chiến đấu của Trung Quốc đã tiến hành các cuộc tập trận trên không và trên biển ở phía tây nam và đông nam của Đài Loan.

Thượng tá Shi Yi, người phát ngôn của Bộ Chỉ huy Chiến khu Đông bộ, cáo buộc Mỹ thông đồng với đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) cầm quyền của Đài Loan, thực hiện các hành động khiêu khích, gửi tín hiệu có vấn đề, vi phạm chủ quyền của Trung Quốc và phá hoại hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan. Quân đội Trung Quốc cho biết các cuộc tập trận "là một hành động cần thiết để bảo vệ hơn nữa chủ quyền của Trung Quốc trong tình hình an ninh hiện nay ở eo biển.

Max Baucus, cựu đại sứ Mỹ tại Trung Quốc, hôm 17.8 cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg rằng Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ thăm dò phản ứng của Mỹ đối với Đài Loan sau sự kiện tại Afghanistan. “Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ kiểm tra để xem mức độ mà Mỹ sẽ ủng hộ Đài Loan. Ông ấy sẽ tìm kiếm những sơ hở”, Baucus cho hay.

Hoàng Vũ