Trung Quốc buộc tội nữ doanh nhân Mỹ hoạt động gián điệp

Bà Phan-Gillis, 56 tuổi, sống ở thành phố Houston, bang Texas, đến Trung Quốc từ tháng 3/2015 và bị chính quyền sở tại bắt giữ mà không đưa ra cáo buộc.

"Theo thông tin của chúng tôi, bà Phan-Gillis bị tình nghi hoạt động gián điệp và đã bị cơ quan liên quan truy tội. Trung Quốc sẽ xử lý nghiêm trường hợp này dựa theo luật pháp", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói tại cuộc họp báo.

Bà Phan-Gillis, 56 tuổi, sinh ra và lớn lên trong một gia đình gốc Hoa sống ở Việt Nam. Bà sang Mỹ hơn 40 năm trước và đã nhập quốc tịch Mỹ. Bà điều hành công ty giúp kết nối các doanh nghiệp Mỹ và Trung Quốc; đồng thời là chủ tịch Hiệp hội thành phố kết nghĩa Houston - Thâm Quyến. Bà từng công tác Trung Quốc nhiều lần mà không gặp sự cố nào, mãi cho đến năm 2015 thì bị bắt ở Chu Hải, tỉnh Quảng Đông.

Nữ doanh nhân Sandy Phan-Gillis. Ảnh: ABC

Chồng của bà Phan-Gillis, ông Jeff Gillis, phản bác cáo buộc của Bắc Kinh. Ông viện dẫn một nội dung cáo buộc là vợ ông từng đến Trung Quốc do thám vào năm 1996, nhưng thông tin trên hộ chiếu cho thấy bà không có chuyến đi nào đến đại lục nào vào năm này.

Ông Jeff nói trên báo New York Times rằng giai đoạn này vô cùng nhạy cảm với vợ của ông, khi Tổng thống Obama chuẩn bị gặp gỡ Chủ tịch Tập Cận Bình.

Hội nghị lãnh đạo G20 sẽ diễn ra vào cuối tuần này, với sự tham dự của Tổng thống Mỹ Barack Obama. Ông Obama dự kiến sẽ hội đàm song phương cùng Chủ tịch Tập Cận Bình vào ngày 3/9.

Việc Trung Quốc bắt bà Phan-Gillis đã trở thành một đề tài trong quan hệ căng thẳng với Mỹ. Một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ nói với Reuters rằng Washington "quan ngại sâu sắc" về tình hình sức khỏe của bà Phan-Gillis.

Cơ quan này cũng nhiều lần thúc giục phía Trung Quốc cung cấp thêm chi tiết vụ việc, và cho phép nhân viên ngoại giao Mỹ được tiếp xúc bà Phan-Gillis nhiều hơn mà không bị cản trở.

Hồi tháng 7, Nhóm Làm việc về Giam giữ Tùy tiện của Liên Hợp Quốc (WGAD) nói bà Phan-Gillis không được trao đổi với luật sư hay gia đình thường xuyên. Gần đây bà còn phải nhập viện đau tim. Ủy ban này của LHQ kêu gọi Bắc Kinh phóng thích bà.

Minh Anh