Trùm khủng bố khét tiếng của IS vừa bị Mỹ tiêu diệt nguy hiểm như thế nào?

Abu Bakr al-Baghdadi xuất hiện lần cuối năm 2018. Ảnh: ITN

"Kẻ côn đồ, người dùng đủ trò để dọa nạt người khác, đã dành những giây phút cuối đời trong nỗi sợ hãi và hoảng loạn trước sự tấn công của các lực lượng Mỹ giáng xuống", Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 27/10 nhấn mạnh trong bài phát biểu tại Nhà Trắng được truyền hình trực tiếp, nhắc đến lãnh đạo tối cao của khủng bố IS Abu Bakr al-Baghdadi, theo Reuters.

Ông Trump tiết lộ Baghdadi không còn lựa chọn nào ngoài cái chết sau khi chạy vào ngõ cụt trong một đường hầm. "Hắn đã gặp phải đường cùng của một đường hầm khi chó nghiệp vụ đuổi. Hắn đốt cháy áo của mình, tự thiêu cùng với ba đứa con. Thi thể của hắn bị cắt xén bởi nhiều vụ nổ. Đường hầm đã chôn hắn", ông Trump phát biểu.

Hiện thông tin chưa được các bên xác nhận. Năm 2017, các nguồn tin quân sự Nga và Mỹ đều nhận định Baghdadi có thể đã bị tiêu diệt trong các đợt không kích ồ ạt do các nước này thực hiện. Tuy nhiên, các nguồn tin địa phương sau đó xác nhận thủ lĩnh của IS vẫn sống và lẩn trốn ở khu vực sa mạc giữa Syria và Iraq.

Dưới sự nắm quyền của Baghdadi, IS trỗi dậy ở Syria và Iraq năm 2014 trong lúc hai nước đối mặt tình trạng bạo lực leo thang rồi nhanh chóng mở rộng ảnh hưởng. Có thời điểm chúng kiểm soát một nửa lãnh thổ Syria và gần 1/3 lãnh thổ Iraq.

Những năm qua, IS chịu trách nhiệm trực tiếp hoặc về hàng loạt vụ tấn công khủng bố tàn độc chống lại loài người, chống lại các nhóm thiểu số tôn giáo cùng nhiều cuộc tấn công vào nhiều mục tiêu trên toàn thế giới. Tuy nhiên, IS từng bước bị đẩy lùi khỏi Trung Đông trong các chiến dịch quân sự hiệu quả của Nga, Mỹ và các lực lượng địa phương.

Nếu được xác nhận, thông tin Baghdadi bị tiêu diệt sẽ khiến IS bị tổn thất lớn. Năm ngoái IS xác nhận con trai của tên trùm al-Baghdadi, tên Hudhayfah al-Badri đã thiệt mạng khi liều mình tấn công địa điểm do quân đội Nga và Syria kiểm soát. Hudhayfah al-Badri được một số nguồn tin coi là kẻ "kế nhiệm" của al-Baghdadi.

Thông tin về tên trùm IS rất hiếm, theo Washington Posts, al-Baghdadi sinh năm 1971 trong một gia đình mộ đạo tại Samarra, thành phố miền Trung của Iraq. Tên thật của hắn Awwad Ibrahim Ali al-Badri al-Samarrai.

Người này có nhiều bằng cấp về nghiên cứu đạo Hồi, lịch sử, là một nhà thơ và làm công việc của một người thuyết giáo Salafism, một dòng cực đoan của Sunni, trong khoảng thời gian 2003 khi Mỹ vào Iraq. Trong những tháng ngày hỗn loạn đó, hắn thành lập một nhóm có vũ trang ở Đông Iraq để chống lại quân Mỹ và tuyên bố mình là hậu duệ của Nhà tiên tri Muhammad, người sáng lập nên đạo Hồi.

Trong giai đoạn 2003-2005, Baghdadi từng lãnh đạo nhiều cuộc tấn công nhằm vào lính Mỹ. Năm 2005, al-Baghdadi bị quân đội Mỹ bắt giữ và giam 4 năm tại trại Bucca ở Nam Iraq, song đây được cho là quãng thời gian mà hắn liên hệ với những thủ lĩnh của al-Qaeda cùng bị bắt.

Năm 2009, al-Baghdadi được Mỹ chuyển giao cho nhà chức trách Iraq trong một phần thỏa thuận của chính quyền Bush với người Iraq. Không lâu sau, al-Baghdadi được thả. Hắn sau đó dùng các mối liên hệ trong tù để kiểm soát nhóm phiến quân có liên hệ với al-Qaeda ở Iraq.

Năm 2010, al-Baghdadi nhận được sự tín nhiệm và nắm quyền kiểm soát nhóm này sau khi một vài lãnh đạo của al-Qaeda ở Iraq bị giết. Lúc đó, sức mạnh quân sự của phiến quân tại Iraq đang trong thời kỳ suy kém nhất, nhóm này đứng trên bờ vực sụp đổ dù từng là mũi nhọn tấn công.

Không lâu sau, lợi dụng cuộc nội chiến ở Syria, al-Baghdadi đưa quân vào Syria để chiếm lĩnh lãnh thổ và đổi tên thành Nhà nước Hồi giáo ở Syria và Iraq vào năm 2014. Từ thời điểm này IS cũng bắt đầu mâu thuẫn với đầu não quốc tế của al-Qaeda song cũng chính đó là cơ hội để IS tuyển mộ thêm các tay súng muốn từ bỏ tổ chức từng do Osama bin-Laden lãnh đạo.

Al-Baghdadi được miêu tả một kẻ lập chiến lược sắc sảo, một người gây quỹ hiệu quả và một kẻ sát nhân tàn nhẫn. Mỹ từng treo thưởng 25 triệu USD cho người lấy đầu được được tên này. Baghdadi rất ít khi xuất hiện trên truyền thông và được cho là từng yêu cầu sát hại bất cứ ai hắn cho là có thể khiến tung tích của mình bị bại lộ.

Thái An