Tổng thư ký Liên Hợp Quốc kích hoạt điều khoản để cứu Gaza
Chiến sự tại Gaza diễn ra ác liệt khiến dư luận quốc tế không khỏi quan ngại. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres ngày 6/12 lần đầu tiên trên cương vị Tổng thư ký đã buộc phải kích hoạt một điều khoản của hiến chương Liên Hợp Quốc nhằm ngặn chặn chiến sự ở dải Gaza leo thang.
Từ nhiều ngày nay, khi Israel không ngừng mở rộng các đợt đánh bom tại các khu vực phía Nam dải Gaza như Khan Yunis, Rafah, người dân Palestine đã phải sơ tán khẩn cấp đến các khu vực an toàn. Tình cảnh hàng trăm người bị dồn về một khu vực tập trung chen chúc đã tạo áp lực không nhỏ về nhân sinh.
Khói và lửa bốc lên trong cuộc tấn công của Israel vào Gaza hôm 9/10/2023. Ảnh: Reuters
Đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng của Palestine Richard Peeperkorn hôm qua đã phải thốt lên rằng, tình hình tại Dải Gaza đang xấu đi từng giờ. Trong khi người phát ngôn Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) James Elder bày tỏ quan ngại về tính dễ tổn thương của hệ thống y tế - nơi có nhiều người dân Gaza đang sinh sống khi di tản xuống khu vực phía Nam để tránh bom đạn. Người phát ngôn Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc cũng cảnh báo không thể hình thành cái gọi là vùng an toàn trên Dải Gaza cho dân thường sơ tán tránh các đợt đánh bom của Israel.
Theo ông James Elder, cách duy nhất để dải Gaza an toàn là ngừng bắn: "Chỉ có lệnh ngừng bắn mới có thể cứu được trẻ em ở Gaza lúc này. Vì vậy, cần nói rõ rằng, trong bối cảnh hiện tại của cái gọi là vùng an toàn, chúng không khoa học, không hợp lý và không thể thực hiện được. Và tôi nghĩ chính quyền cũng nhận thức được điều này".
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres hôm qua đã lần đầu tiên phải sử dụng điều 99 – điều khoản hiếm khi được kích hoạt trong hiến chương của tổ chức này để hối thúc Hội đồng Bảo an can thiệp vào xung đột giữa Israel và lực lượng Hamas. Trong một lá thư gửi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Tổng thư ký Liên hợp quốc cảnh báo, cuộc chiến ở Dải Gaza có thể làm trầm trọng thêm các mối đe dọa hiện hữu đối với hòa bình và an ninh quốc tế.
Phát biểu trước báo giới, người phát ngôn Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Stephane Dujarric nhấn mạnh: “Tổng thư ký đã chuyển một lá thư cho Chủ tịch Hội đồng Bảo an viện dẫn Điều 99 của Hiến chương Liên Hợp Quốc. Đây là lần đầu tiên Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres làm điều này kể từ khi ông trở thành Tổng thư ký vào năm 2017. Theo nội dung điều 99, Tổng thư ký có thể lưu ý Hội đồng Bảo an bất kỳ vấn đề nào được cho có thể đe dọa đến việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế. Ông kêu gọi các thành viên của Hội đồng Bảo an gây sức ép để ngăn chặn thảm họa nhân đạo và ông kêu gọi tuyên bố ngừng bắn nhân đạo”.
Ngay sau khi Tổng thư ký Liên Hợp Quốc gửi đi lá thư, các quốc gia Arab đã tìm cách tận dụng lá thư để thúc đẩy Hội đồng Bảo an kêu gọi ngừng bắn trong vài ngày tới. Theo một số nguồn tin Liên hợp quốc, Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) đã trao cho hội đồng bảo an một dự thảo nghị quyết ngắn gọn, được soạn thảo dựa trên lá thư của ông Guterres, trong đó yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức vì mục đích nhân đạo.
Dự kiến, Các tiểu vương quốc A-Rập Thống nhất sẽ đưa dự thảo nghị quyết này ra biểu quyết vào ngày mai ( 8/12 – giờ địa phương) khi Hội đồng Bảo an có cuộc họp với ông Guterres về tình hình Gaza. Việc thông qua một nghị quyết cần ít nhất 9 phiếu thuận và không có phiếu phủ quyết nào từ 5 ủy viên thường trực của hội đồng - bao gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc, Pháp và Anh.
