Tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 29 về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn, ông Lại Xuân Môn - Phó trưởng Ban thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương; ông Nguyễn Đắc Vinh - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục của Quốc hội và Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc điều hành Hội nghị.

Tới dự trực tiếp tại điểm cầu Bộ GD&ĐT có: ông Lại Xuân Môn - Phó trưởng Ban thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương; ông Nguyễn Đắc Vinh - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục của Quốc hội; Ông Vũ Thanh Mai - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; ông Lê Mạnh Hùng - Phó Chủ tịch Hội khuyến học Việt Nam; ông Nguyễn Xuân Phương - Phó Chủ tịch Hội Cựu giáo chức Việt Nam; ông Nguyễn Tiến Bình - Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH,CĐ Việt Nam.

Ngoài ra còn có đại diện đơn vị chức năng của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Văn phòng chính phủ Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Thông tin và truyền thông, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS HCM, các thành viên của Hội đồng Quốc gia giáo dục và phát triển nhân lực.

Tại các điểm cầu trực tuyến ở các địa phương có đại diện lãnh đạo Tỉnh ủy, Thành ủy, HĐND, UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương; Sở GD&ĐT, lãnh đạo các trường ĐH, CĐ trên cả nước.

Về phía Bộ GD&ĐT có: ông Nguyễn Kim Sơn - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Ban Cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT; Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc - Phó Bí thư Ban Cán sự Đảng; Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng; Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn; Thứ trưởng Ngô Thị Minh; cùng lãnh đạo các đơn vị chức năng trực thuộc Bộ GD&ĐT.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu khai mạc Hội nghị.

Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: Trong quá trình lãnh đạo đất nước, Đảng ta luôn quan tâm đến giáo dục và đào tạo, xác định giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu.

Từ khi Đảng thành lập đến nay, đã có nhiều Nghị quyết, Chỉ thị về giáo dục và đào tạo được ban hành và đi vào cuộc sống. Trong đó, Nghị quyết số 29-NQ/TW “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” có vai trò đặc biệt quan trọng.

Nghị quyết đã đánh dấu bước phát triển mới về tư duy chiến lược của Đảng đối với sự nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo. Nghị quyết cũng thể hiện tầm nhìn, quyết tâm và định hướng chiến lược với giáo dục, cũng như tầm nhìn phát triển bền vững đất nước trong trước mắt, cũng như lâu dài.

Nhận thức được tầm quan trọng đó, cả hệ thống chính trị, trong đó giữ vai trò nòng cốt là ngành Giáo dục đã triển khai quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đã nêu trong Nghị quyết 29, phấn đấu hoàn thành cơ bản các mục tiêu nêu ra trong Nghị quyết.

Đến nay, sau 10 năm triển khai Nghị quyết, sự nghiệp đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần to lớn vào quá trình phát triển đất nước nói chung, sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nói riêng

Thực hiện nhiệm vụ Bộ Chính trị giao, Bộ GD&ĐT nhận thức rõ việc chủ trì tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29 vừa là vinh dự, vừa là thách thức và cũng là nhiệm vụ trọng tâm công tác của ngành.

Đây cũng là cơ hội quý giá giúp ngành Giáo dục nói riêng và toàn xã hội nói chung nhìn lại tổng thể kết quả đã đạt được trong 10 năm qua và xác định những nhiệm vụ, giải pháp cần tiếp tục thực hiện để nâng cao chất lượng, hiệu quả đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo trong giai đoạn tới.

Đại biểu dự Hội nghị tại điểm cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Bộ trưởng cho biết: Thời gian vừa qua, Ban cán sự Đảng Bộ GD&ĐT đã chủ trì phối hợp chặt chẽ với Ban Tuyên giáo Trung ương và các cơ quan liên quan tổ chức tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW, đảm bảo đúng quy trình, chất lượng và hiệu quả, có sự thống nhất từ Trung ương đến địa phương.

Trên cơ sở báo cáo của 63 tỉnh, thành phố và 18 bộ, ngành, cơ quan Trung ương, Bộ GD&ĐT đã xây dựng, hoàn thiện và gửi xin ý kiến của các địa phương, bộ, ban, ngành, cơ quan Trung ương đối với dự thảo Đề án tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW.

Ngày hôm nay, Bộ GD&ĐT tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW với mong muốn sẽ cùng với các bộ, ngành, địa phương nhận diện một cách khách quan, đầy đủ, sâu sắc bức tranh giáo dục cả nước trong 10 năm qua, những kết quả đạt được, chỉ ra khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện. Trên cơ sở đó, đề xuất với Bộ Chính trị các nhiệm vụ, giải pháp để tiếp tục đổi mới căn bản, toàn diện và nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới của đất nước.

Giáo dục và đào tạo có những bước phát triển mạnh mẽ

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc báo cáo tóm tắt kết quả 10 năm thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, ngày 4/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”.

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc báo cáo tóm tắt kết quả 10 năm thực hiện Nghị quyết số 29.

Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 29, giáo dục và đào tạo nước ta đã có những bước phát triển mạnh mẽ và đạt được nhiều thành tựu quan trọng, góp phần to lớn trong việc nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài; đóng góp quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế của đất nước.

Hệ thống giáo dục quốc dân cơ bản được hoàn thiện theo hướng mở, liên thông giữa các cấp học, trình độ và giữa các phương thức giáo dục, đào tạo; quy mô giáo dục và mạng lưới cơ sở giáo dục phát triển, đáp ứng tốt hơn nhu cầu học tập suốt đời của người dân.

Chương trình Giáo dục phổ thông mới, chuyển từ nặng về truyền thụ kiến thức sang phát triển toàn diện phẩm chất, năng lực học sinh. Chất lượng giáo dục phổ thông cả đại trà và mũi nhọn ngày càng nâng cao, được thế giới ghi nhận. Giáo dục thường xuyên phát triển đa dạng về nội dung và hình thức, góp phần xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời.

Đổi mới thi, kiểm tra, đánh giá, đặc biệt là thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng sư phạm, giáo dục nghề nghiệp ngày càng thực chất và hiệu quả hơn, cơ bản khắc phục tình trạng học lệch, học tủ và giảm áp lực, tốn kém cho xã hội.

Công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống và giáo dục thể chất cho học sinh, sinh viên ngày càng đi vào nề nếp, thực chất và hiệu quả. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được triển khai rộng khắp trong toàn ngành Giáo dục.

Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục cơ bản được chuẩn hóa, từng bước đảm bảo số lượng; cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học được cải thiện, bước đầu đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, đào tạo; tích cực thực hiện chuyển đổi số trong toàn ngành Giáo dục; công tác xã hội hóa giáo dục đã đạt được những kết quả quan trọng.

Bên cạnh những kết quả chủ yếu đạt được nêu trên, sau 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 29, vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần sự chung tay của cả hệ thống chính trị để sớm khắc phục, đó là: Công tác tuyên truyền, quán triệt triển khai thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW ở một số nơi còn mang tính hình thức, hiệu quả chưa cao.

Hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về giáo dục, đào tạo còn hạn chế; cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục chưa được tham gia nhiều trong việc thẩm định, phân bổ kinh phí và tuyển dụng viên chức, bổ nhiệm viên chức quản lý trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo; việc thực hiện tự chủ trong các cơ sở giáo dục, đào tạo còn gặp nhiều khó khăn....

Qua tổng kết, đánh giá từ thực tiễn cho thấy, những quan điểm chỉ đạo, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp nêu trong Nghị quyết 29-NQ/TW mang tầm chiến lược, cơ bản vẫn còn phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra và phù hợp với xu thế chung của thế giới.

Vì vậy, Ban cán sự Đảng Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất Bộ Chính trị ban hành Kết luật của Bộ Chính trị về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết 29, trong đó yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị cần tiếp tục quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện quyết liệt hơn, hiệu lực, hiệu quả hơn nữa các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã nêu trong Nghị quyết 29-NQ/TW.

Nghị quyết 29 tạo điều kiện cho giáo dục TPHCM phát huy thế mạnh

Phát biểu tại hội nghị, ông Dương Anh Đức, Phó Chủ tịch UBND TPHCM cho biết, sau 10 năm triển khai thực hiện, những định hướng đổi mới GD-ĐT quy định tại Nghị quyết số 29-NQ/TW đã tạo điều kiện cho giáo dục TPHCM phát huy thế mạnh, đặc biệt là sự đổi mới, sáng tạo, tích cực, năng động, dám nghĩ dám làm, và sự tâm huyết, trách nhiệm của đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục.

Ông Dương Anh Đức phát biểu tại hội nghị.

TPHCM đã sớm đưa những nội dung của Nghị quyết vào thực tiễn, góp phần giúp giáo dục và đào tạo Thành phố có những bước chuyển biến mạnh mẽ, đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, từng bước hội nhập với các nước trong khu vực và trên thế giới, đáp ứng sự tin tưởng của các cấp lãnh đạo và sự kỳ vọng của người dân trên địa bàn.

TPHCM dành kinh phí đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường học khoảng 2.000 tỉ đồng/năm; hoàn chỉnh mạng lưới trường lớp, tăng cường trang thiết bị hỗ trợ dạy - học tiên tiến, hiện đại.

Trong những năm qua, ngành giáo dục thành phố đã có những đổi mới đồng bộ, toàn diện, từ hình thức, mô hình, phương pháp dạy học đến đổi mới hình thức kiểm tra đánh giá. Với quan điểm lấy kiểm tra, đánh giá làm khâu đột phá trong đổi mới, ngành giáo dục thành phố đã thay đổi tư duy kiểm tra đánh giá từ việc đánh giá kiến thức, kỹ năng sang đánh giá năng lực, phẩm chất của học sinh.

Thành phố Hồ Chí Minh đi đầu trong nỗ lực đưa các chứng chỉ quốc tế về Anh văn và Tin học vào nhà trường. Triển khai thực hiện hoạt động dạy học tiếng Anh tự chọn từ lớp 1, chủ động trong việc phát triển loại hình tăng cường tiếng Anh và đưa việc dạy học Toán và khoa học bằng tiếng Anh vào thực hiện từ nhiều năm qua và đã nhận được sự đồng thuận rất lớn từ xã hội; triển khai thực hiện hiệu quả Đề án “Nâng cao năng lực, kiến thức, kỹ năng ứng dụng Tin học cho học sinh phổ thông Thành phố Hồ Chí Minh theo định hướng chuẩn Quốc tế giai đoạn 2021-2030”.

Các đại biểu tham dự hội nghị tại đầu cầu TPHCM.

Mô hình “Trường tiên tiến hiện đại theo xu thế hội nhập khu vực và quốc tế” góp phần trang bị cho học sinh các kỹ năng cần thiết để hội nhập quốc tế, trở thành công dân đáp ứng nhu cầu của Thành phố thông minh đã đạt được hiệu quả tích cực.

Đặc biệt công tác xã hội hóa giáo dục của thành phố luôn được đẩy mạnh, tạo được sự chuyển biến tích cực thu hút các nguồn lực của xã hội, sự quan tâm của các tổ chức, cá nhân đến sự phát triển giáo dục và đào tạo trên địa bàn. Người dân quan tâm và nhận thức tốt hơn về giáo dục, tham gia xây dựng trường lớp, chăm lo giáo dục con em, góp phần đẩy mạnh phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập ở địa phương, đơn vị.

Lạng Sơn tiếp tục đồng bộ các giải pháp, huy động tối đa sự vào cuộc của các cấp, ngành

Phát biểu tại Hội nghị, ông Dương Xuân Huyên - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết: Sau 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW, sự nghiệp GD&ĐT của tỉnh đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Ông Dương Xuân Huyên - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn phát biểu tại điểm cầu tỉnh Lạng Sơn.

Môi trường giáo dục từng bước được cải thiện, công bằng xã hội trong tiếp cận giáo dục được nâng lên; công tác duy trì sĩ số được chú trọng, tỷ lệ huy động các cấp học đạt kết quả cao và ổn định; kết quả phổ cập giáo dục, xóa mù chữ được giữ vững ở 100% xã, phường, thị trấn (cấp Tiểu học duy trì phổ cập giáo dục mức độ 3).

Hệ thống trường, lớp được quy hoạch, sắp xếp phù hợp, đáp ứng đầy đủ nhu cầu học tập của học sinh; cơ sở vật chất trang thiết bị được đầu tư, bổ sung, các điều kiện về thực hiện đổi mới Chương trình GDPT 2018 đảm bảo.

Qua 10 năm triển khai thực hiện, tỷ lệ tốt nghiệp THPT đạt trên 98%, tỷ lệ học sinh khá giỏi được nâng lên. Năm 2023, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 39% năm 2023, nâng lên 62% đã góp phần vào thành tích chung của ngành GD&DT trên cả nước.

Về khó khăn, cơ sở vật chất trường lớp học chưa đáp ứng được yêu cầu, còn nhiều điểm trường, lớp ghép, 730 điểm trường lẻ, 694 lớp ghép, thiết bị dạy học chưa được trang bị kịp thời, vẫn còn tình trạng thiếu 649 giáo viên so với định biên và 1029 giáo viên so với định mức quy định.Giáo dục nghề nghiệp còn khó khăn, cơ chế chưa đảm bảo.

Trong thời gian tới, Lạng Sơn sẽ tiếp tục đồng bộ các giải pháp, huy động tối đa sự vào cuộc của các cấp, các ngành. Tỉnh Lạng Sơn đề nghị Bộ GD&ĐT, Ban cán sự Đảng, Bộ Chính trị ban hành kết luận về việc tiếp tục thực hiện NQ 29, qua đó đảm bảo đồng nhất liên thông giữa các chỉ tiêu, đề nghị Chính phủ chỉ đạo và giao đủ số lượng người làm việc trong các cơ sở giáo dục, theo tinh thần ở đâu có học sinh, ở đó có giáo viên, đảm bảo lương nhà giáo được ưu tiên, yên tâm gắn bó với nghề...

Đề nghị ưu tiên dành quỹ đất xây dựng trường công lập

Tham luận tại hội nghị, ông Trần Thế Cương - Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội cho biết: Thực hiện Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản GD-ĐT, Hà Nội đã thực hiện nhiều giải pháp, trong đó tập trung giải pháp phát triển đội ngũ nhà giáo. Trình độ đào tạo của các nhà giáo không ngừng nâng lên trong từng năm. Thành ủy, HĐND, UBND TP ban hành nhiều chính sách phát triển đội ngũ, đầu tư xây dựng cải tạo trường học, tạo điều kiện nâng cao chất lượng nhà giáo.

Công tác bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục được quan tâm, đẩy mạnh phân cấp, phát huy tính tự chủ tự chịu trách nhiệm. Chính sách đào tạo đội ngũ giáo viên được hoàn thiện.

Thành phố tổ chức giao lưu kết nghĩa giữa các trường nội thành ngoại thành, thực hiện phong trào Nhà trường chung tay phát triển, thầy cô sẻ chia trách nhiệm, thực hiện phong trào trường giúp trường, giáo viên giúp giáo viên, xây dựng ngân hàng giáo viên, góp phần thu hẹp khoảng cách đội ngũ.

Ngành GD-ĐT cũng thực hiện tăng cường hợp tác quốc tế nâng cao trình độ cho đội ngũ giáo viên, cử giáo viên sang nước ngoài tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao trình độ.

Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 29, Hà Nội đã có đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên đủ về số lượng, đảm bảo chất lượng, có cơ cấu hợp lý, đảm bảo yêu cầu đổi mới của giáo dục Thủ đô.

Ông Trần Thế Cương đề xuất một số kiến nghị: Tiếp tục quan tâm đến Hà Nội, đến giáo dục thủ đô, để ngành GD-ĐT hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Ngành GD-ĐT Hà Nội đề xuất bổ sung phần thực hiện chính sách về tiền lương cho nhà giáo, thực hiện tự chủ tại các trường phổ thông. Đề nghị ưu tiên dành quỹ đất sau khi di dời khỏi nội đô thì ưu tiên xây dựng trường công lập.

Điểm cầu Hà Nội.

Đề nghị Bộ GD&ĐT có ý kiến sửa đổi Luật Thủ đô, trong đó có một số nội dung liên quan đến giáo dục.

Đề xuất Bộ Nội vụ nghiên cứu điều chỉnh xem xét điều chỉnh số lượng cấp phó tại các trường có quy mô lớn như Trường liên cấp, trường có nhiều cấp học, trường trọng điểm.

Đề nghị Bộ Nội vụ tham mưu Chính phủ bổ sung biên chế tuyển dụng giáo viên, quy định vị trí việc làm, định mức giáo viên, không áp dụng giảm tối thiểu 10% biên chế đối với các cơ sở giáo dục.

Kon Tum mong muốn có cơ chế chính sách đặc thù với giáo viên, học sinh vùng khó

Phát biểu tại Hội nghị, bà Y Ngọc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum cho biết, triển khai thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, tỉnh Kon Tum đã cụ thể hóa và quyết liệt thực hiện phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. Chất lượng các mặt giáo dục chuyển biến theo hướng tích cực và hiệu quả.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Kon Tum.

Tỉnh Kon Tum đề nghị Bộ GD&ĐT phối với với các Bộ, ngành liên quan tham mưu, đề xuất Chính phủ quan tâm một số nội dung sau:

Thứ nhất: Xem xét ban hành cơ chế chính sách hỗ trợ cho các trường có mô hình bán trú dân nuôi, nội trú, trường có đông học sinh DTTS vùng khó khăn; mở rộng trường hợp thụ hưởng Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030.

Đồng thời xem xét, hỗ trợ các tỉnh khó khăn như Kon Tum về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học nhằm nâng cao chất lượng thực hiện Chương trình GDPT 2018. Bên cạnh đó, có hướng dẫn cụ thể về bằng tốt nghiệp trung cấp nghề với trường hợp có đầu vào trình độ THCS; có cơ chế chuyển tiếp đối với chính sách hỗ trợ đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục và học sinh ở vùng đặc biệt khó khăn sau khi các xã đạt chuẩn nông thôn mới.

Bà Y Ngọc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum phát biểu tại hội nghị.

Thứ hai:Ban hành cơ chế chính sách đặc thù đối với đội ngũ giáo viên công tác tại vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa, vùng DTTS; bổ sung chỉ tiêu biên chế còn thiếu cho ngành Giáo dục tỉnh Kon Tum tương ứng với sự gia tăng quy mô học sinh và không cắt giảm 10% số lượng người làm việc cơ học trong đơn vị sự nghiệp.

Tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện thể chế nhằm tránh sự bất cập giữa công tác đào tạo cử tuyển, đào tạo theo địa chỉ và công tác tuyển dụng; có cơ chế để tăng cường thu hút đầu tư từ các nguồn lực xã hội cho giáo dục và đào tạo.

Thứ ba:Nhằm tiếp tục phát triển giáo dục nghề nghiệp theo hướng mở, linh hoạt, hiệu quả, hội nhập - tỉnh Kon Tum đề nghị sớm sửa đổi bổ sung các bất cập. Cụ thể, hiện nay, các trung tâm GDNN- GDTX chưa được xem là cơ sở giáo dục nghề nghiệp nên không thụ hưởng các chính sách hỗ trợ đầu tư, tổ chức các chương trình đào tạo của chương trình mục tiêu miền núi; có chính sách hỗ trợ đối với học viên học trung cấp nghề tham gia học chương trình GDTX cấp THPT nhằm góp phần thực hiện phân luồng sau tốt nghiệp THCS.

Bạc Liêu cơ bản đã đạt được mục tiêu của Nghị quyết đề ra

Phát biểu tại Hội nghị, ông Phan Thanh Duy - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu cho biết: Sau 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 29, sự nghiệp đổi mới GD&ĐT của tỉnh Bạc Liêu cơ bản đã đạt được mục tiêu của Nghị quyết đề ra và đạt được nhiều thành tựu quan trọng, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Ông Phan Thanh Duy - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu phát biểu tại hội nghị.

Công tác quản lý nhà nước về GD-ĐT ngày càng chặt chẽ; mạng lưới cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh được sắp xếp, bố trí phù hợp. Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được quan tâm xây dựng, phát triển cả về số lượng và chất lượng với cơ cấu ngày càng hợp lý. Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học được đầu tư theo hướng kiên cố hóa, chuẩn hóa, hiện đại hóa.

Theo ông Phan Thanh Duy, bên cạnh những thành tựu đạt được, quá trình triển khai thực hiện, địa phương vẫn còn một số hạn chế, khó khăn cần quan tâm khắc phục như: Cơ sở vật chất tuy được đầu tư cải thiện đáng kể, nhưng số trường thiếu phòng học để tổ chức dạy bán trú, dạy học 2 buổi/ngày còn nhiều; các công trình phụ trợ như nhà vệ sinh, hệ thống cấp nước sạch, nhất là các trường ở vùng sâu, vùng xa còn thiếu.

Tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ vẫn chưa được giải quyết triệt để; trình độ năng lực của một bộ phận giáo viên chưa đáp ứng yêu cầu; việc ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn giảng và giảng dạy chậm đổi mới, nhất là giáo viên lớn tuổi ở một số trường, vùng sâu, vùng xa. Năng lực lãnh đạo, điều hành của một bộ phận cán bộ quản lý trường học chưa ngang tầm nhiệm vụ được giao.

Chất lượng giáo dục giữa thành thị và nông thôn còn chênh lệch khá lớn. Công tác đào tạo chưa gắn kết chặt chẽ, thường xuyên với yêu cầu sử dụng lao động và nhu cầu xã hội. Nguồn lực của tỉnh đầu tư cho giáo dục còn hạn chế, công tác xã hội hóa còn nhiều khó khăn; việc huy động các nguồn lực đầu tư phát triển GD&ĐT chưa thực sự hiệu quả. Công tác hợp tác quốc tế còn nhiều hạn chế...

Quang cảnh Hội nghị tại tỉnh Bạc Liêu.

Về giải pháp, ông Phan Thanh Duy cho biết: Tỉnh tiếp tục quán triệt và triển khai thực hiện các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã nêu trong Nghị quyết 29. Trong đó, tập trung chỉ đạo thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm: Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý Nhà nước và sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể. Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của chương trình giáo dục theo hướng phát triển phẩm chất và năng lực của người học.

Tổ chức thực hiện đổi mới căn bản hình thức và phương pháp kiểm tra, thi và đánh giá chất lượng giáo dục, bảo đảm trung thực, khách quan, chính xác, theo yêu cầu phát triển năng lực, phẩm chất người học. Hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc dân theo hướng hệ thống giáo dục mở, học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập.

Đổi mới căn bản công tác quản lý giáo dục, bảo đảm dân chủ, thống nhất; tăng quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội của các cơ sở giáo dục; coi trọng quản lý chất lượng. Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới GD-ĐT.

Đổi mới chính sách, cơ chế tài chính, tăng cường cơ sở vật chất, huy động sự tham gia đóng góp của toàn xã hội, nâng cao hiệu quả đầu tư để phát triển giáo dục. Nâng cao chất lượng, hiệu quả nghiên cứu khoa học và công nghệ, đặc biệt là khoa học giáo dục và khoa học quản lý…

Xem xét xây dựng Nghị định mới về tự chủ đại học

Nhất trí với báo cáo tổng kết Nghị quyết 29, PGS.TS Bùi Anh Tuấn - Hiệu trưởng Trường ĐH Ngoại thương nhìn nhận, giáo dục đại học phát triển theo tình thần Nghị quyết. Công tác quản lý nhà giáo về giáo dục, đào tạo nói chung, đại học nói riêng đã có nhiều thay đổi tích cực. Phát triển hài hòa giữa trường công lập và ngoài công lập. Cơ sở đào tạo xây dựng nhiều mô hình đào tạo, gắn kết với doanh nghiệp đạt hiệu quả.

PGS.TS Bùi Anh Tuấn - Hiệu trưởng Trường ĐH Ngoại thương.

Các cơ sở giáo dục đại học đã chú trọng phát triển chất lượng đào tạo, đẩy mạnh chuyển đổi số và chủ động hội nhập quốc tế… Nhiều trường đối sánh với các trường quốc tế, công nhận tín chỉ lẫn nhau, đưa chuẩn đầu ra một số nghề nghiệp quốc tế…

Chúng ta đã chọn vấn đề lớn, tháo gỡ “nút thắt” cho giáo dục đại học; trong đó phải kể đến cơ chế tự chủ. Đây là giải pháp mang tính đột phá, mang lại sức sống cho giáo dục đại học và cần tiếp tục thực hiện chủ trương này.

Tuy nhiên, nhận thức của các bên liên quan về tự chủ đại học còn khác nhau. Nhiều quy định hiện hành chưa phù hợp với tự chủ đại học. Việc triển khai tự chủ đại học thiếu lộ trình rõ ràng; một số trường e ngại thực hiện tự chủ, có trường hiểu sai về tự chủ và lúng túng, làm chưa đúng quy định của pháp luật.

Từ thực tiễn, PGS.TS Bùi Anh Tuấn kiến nghị: Rà soát văn bản lại để điều chỉnh, sửa đổi hợp lý; Xem xét xây dựng Nghị định mới về tự chủ đại học để thúc đẩy tự chủ, khuyến khích đầu tư tư nhân vào đại học, tăng cường giám sát của Nhà nước, hoàn thiện mô hình tự chủ đại học; Đầu tư đào tạo nguồn nhân lực cho các cơ sở đào tạo.

Các trường cần có nhận thức đúng về tự chủ đại học, cần thống nhất thiết chế giữa hội đồng trường, ban giám hiệu…

Cần có các quy hoạch về giáo dục đại học một cách rõ ràng

PGS.TS Đặng Hoài Bắc - Giám đốc Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông nhìn nhận, Nghị quyết 29/NQ-TW có tính thực tiễn rất cao và đi vào đời sống. Chất lượng nguồn nhân lực của nước ta đã bước đầu phát triển, đáp ứng được yêu cầu của các đối tác lớn về công nghệ.

PGS.TS Đặng Hoài Bắc - Giám đốc Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông.

Trong quá trình hoạt động, Học viện đã tiếp thu, áp dụng và có sự tự chủ, áp dụng chuyển đổi số mạnh mẽ trong quản lý, điều hành. Nhà trường có 3 ý kiến góp ý tới hội nghị.

Thứ nhất, Nhà nước cần có các quy hoạch về giáo dục đại học một cách rõ ràng, nhất là với các trường tự chủ. Nếu tự chủ nhưng không được hỗ trợ từ xã hội thì sẽ còn nhiều khó khăn. Cần có định hướng rõ ràng về cơ chế từ Bộ GD&ĐT.

Thứ hai, hiện có một số trường ĐH ở nước ngoài đầu tư vào Việt Nam và đã tạo ra những hiệu quả. Tầm nhìn từ nay đến năm 2030, nước ta nên đầu tư thí điểm vào một số trường ĐH có sức ảnh hưởng với nước ngoài để nâng tầm chất lượng của giáo dục đại học Việt Nam.

Thứ ba, sinh viên có thể nói là lực lượng tinh hoa của đất nước. Các em cần được định hướng, có sự gắn kết của doanh nghiệp và nhận được sự hỗ trợ từ nhà trường, xã hội để tạo động lực học tập, hình thành trí thức mới, đóng góp cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển đổi số của nước nhà.

Huy động các cơ sở giáo dục trong quân đội tham gia đào tạo một số ngành cấp thiết

Tham luận tại Hội nghị, Thiếu tướng Nguyễn Văn Oanh – Cục trưởng Cục Nhà trường (Bộ Quốc phòng) đề nghị, nghiên cứu bổ sung huy động các cơ sở giáo dục trong quân đội tham gia đào tạo một số ngành mà xã hội có nhu cầu cao và cấp thiết.

Thiếu tướng Nguyễn Văn Oanh – Cục trưởng Cục Nhà trường (Bộ Quốc phòng).

Sau hơn 20 năm, các trường trong quân đội đào tạo trên 93 nghìn người trình độ ở hệ dân sự. Thực hiện Nghị quyết 29, từ 2017, Bộ Quốc phòng chỉ đạo giảm dần đào tạo hệ dân sự. Đến năm 2020 dừng tuyển sinh đào tạo hệ này. Hiện các trường trong thuộc Bộ Quốc phòng được sắp xếp theo hướng chuyên sâu.

Dự báo tình hình thế giới khó lường, xuất hiện hình thái mới là “tấn công mạng” nên nhu cầu nhân lực trên lĩnh vực an toàn mạng rất lớn.

Xuất phát từ thực tiến, Thiếu tướng Nguyễn Văn Oanh nhấn mạnh, việc các trường trong quân đội đào tạo không chỉ góp phần bổ sung nhân lực cho xã hội mà còn là lực lượng nòng cốt trong xây dựng thế trận quốc phòng.

Giáo dục cho người dân, học tập suốt đời được quan tâm hơn

Ông Lê Mạnh Hùng - Phó Chủ tịch thường trực Hội khuyến học Việt Nam thống nhất với báo cáo của Bộ GD&ĐT và khẳng định báo cáo đã phản ánh đầy đủ, toàn diện nội dung tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản GD-ĐT.

Ông Lê Mạnh Hùng - Phó Chủ tịch thường trực Hội khuyến học Việt Nam: Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 29, GD-ĐT đã có bước phát triển mạnh mẽ.

Ông Hùng cho biết, sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 29, GD-ĐT đã có bước phát triển mạnh mẽ, đạt được nhiều thành tựu quan trọng góp phần nâng cao dân trí, đóng góp vào sự phát triển của đất nước trong thời kì hội nhập. Nhận thức của xã hội đã chuyển biến, đầy đủ hơn để chia sẻ với ngành giáo dục.

Việc đổi mới căn bản toàn diện đã có bước chuyển biến về nội dung, phương pháp. Giáo dục thường xuyên, giáo dục mở, công nghệ giáo dục, giáo dục cho người dân, học tập suốt đời được quan tâm hơn. Bộ GD&ĐT đã phối hợp với Hội khuyến học phát động nhiều phong trào khuyến học khuyến tài.

Xã hội hóa giáo dục là sự quan tâm của Đảng chính quyền các cấp các ngành của xã hội đối với ngành giáo dục. Bởi vậy cần chuyển đổi về nhận thức. Giáo dục phải đóng vai trò là nòng cốt, đất nước muốn phát triển phải đầu tư cho con người.

Hội Khuyến học Việt Nam kiến nghị tới Bộ Chính trị, Ban bí thư tiếp tục quan tâm đầu tư cho giáo dục, coi giáo dục là quốc sách hàng đầu. Đề nghị báo cáo đề cập thêm nội dung xã hội hóa giáo dục, giáo dục thường xuyên giáo dục mở, học tập cho người lớn.

Ngành Giáo dục cần được ưu tiên đầu tư hơn nữa

Tại Hội nghị, ông Nguyễn Đắc Vinh - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục của Quốc hội nhấn mạnh, Nghị quyết 29/NQ-TW có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát triển đất nước về giáo dục đào tạo. Trong bối cảnh mới hiện nay, ngành Giáo dục đào tạo cần tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm.

Ông Nguyễn Đắc Vinh - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục của Quốc hội: Nghị quyết 29/NQ-TW có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát triển đất nước về giáo dục đào tạo.

Về Giáo dục mầm non: Cần xác định rõ về phát triển hệ thống giáo dục mầm non, phổ cập trẻ 5 tuổi. Khắc phục các khó khăn về giáo viên và cơ sở vật chất. Tiếp tục đầu tư mở rộng trường mầm non công lập dù nguồn ngân sách Nhà nước còn hạn chế; tăng năng lực chuyên môn cũng như thu nhập cho giáo viên.

Đẩy mạnh xã hội hóa và tăng chính sách để phát triển giáo dục mầm non ngoài công lập, nhất là nhóm trẻ độc lập; nâng cao kỹ năng chăm sóc trẻ và rất cần sự đồng hành từ chính quyền các địa phương.

Về giáo dục phổ thông: Việc thực hiện đổi mới chương trình SGK mới đã tạo ra sự chuyển biến tích cực và có những kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, cần tiếp tục giải quyết vấn đề thừa - thiếu giáo viên; bồi dưỡng tập huấn cho giáo viên để đáp ứng chương trình mới.

Có các giải pháp để bảo đảm cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học và đầu tư cho các cơ sở giáo dục, đáp ứng nhu cầu của người dân. Đổi mới phương pháp thi, kiểm tra đánh giá theo tinh thần Nghị quyết 29 của Trung ương và Nghị quyết 88 của Quốc hội.

Về Giáo dục đại học: Cần được đầu tư bài bản, nghiêm túc có chất lượng để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Cần tạo được đột phá, nâng cao chất lượng, cơ cấu ngành nghề hợp lý; quy mô gắn với chất lượng. Đặc biệt cần hoàn thiện thể chế về tự chủ đại học; thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao.

Ông Nguyễn Đắc Vinh cũng kiến nghị, Giáo dục đại học cần tăng cường chất lượng nghiên cứu khoa học; đầu tư cơ sở vật chất cho một số trường để phục vụ hoạt động nghiên cứu và giảng dạy.

Tập trung đảm bảo chất lượng đào tạo nghề, có cơ chế khyến khích doanh nghiệp tham gia vào quá trình đào tạo; có chính sách hỗ trợ đầu tư cho giáo dục dạy nghề.

Tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo điều kiện cho ngành Giáo dục phát triển nhanh hơn. Thời đại chuyển đổi số hiện nay sẽ tạo ra những yêu cầu mới, trong kết luận cần chú ý tới các quan điểm về mặt giải pháp.

Đảng và Nhà nước tiếp tục khẳng định, Giáo dục là quốc sách hàng đầu. Dù đất nước còn nhiều khó khăn, ngành Giáo dục cần được ưu tiên đầu tư hơn nữa.

Ông Nguyễn Đắc Vinh cũng nhấn mạnh, nếu giải quyết tốt vấn đề văn hóa học đường sẽ góp phần tạo ra môi trường học đường lành mạnh, từ đó tạo ra những thế hệ học sinh, sinh viên chất lượng, giúp phát triển Giáo dục đào tạo.

Nhận diện thách thức mới để đề xuất giải pháp phù hợp

Thay mặt Ban cán sự Đảng Bộ GD&ĐT, lãnh đạo Bộ GD&ĐT, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn gửi lời cảm ơn trân trọng đến các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, các đại biểu tham dự quan tâm đến một công việc rất lớn của ngành.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh cần kiên định, nhất quán với định hướng đổi mới.

Tại Hội nghị, Bộ GD&ĐT đã báo cáo tóm tắt quá trình tổng kết và các ý kiến phát biểu trao đổi. Các ý kiến đều thống nhất khẳng định, giáo dục - đào tạo trong 10 năm qua đã có những đổi mới rất to lớn, chuyển biến tích cực.

Ngoài ra, nhiều đại biểu đưa gợi ý, nêu thêm một số nội dung đáng chú ý, Ban tổ chức sẽ tiếp thu các ý kiến này, nghiên cứu đưa vào hoàn thiện dự thảo Đề án tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29/NQ-TW.

Khẳng định ý nghĩa đặc biệt quan trọng của Nghị quyết 29, Bộ trưởng nhấn mạnh cần kiên định, nhất quán với định hướng đổi mới; đồng thời phân tích những khó khăn, thách thức trong bối cảnh mới - những vấn đề Nghị quyết 29 chưa có điều kiện đề cập nhiều. Từ đó đề xuất trong Kết luận của Bộ Chính trị một số việc để có thể tăng cường thích ứng, xử lý, vượt qua được thách thức.

Trong phát biểu, Bộ trưởng đồng thời chia sẻ một số điểm cần phải đề cập đến trong dự thảo Kết luận của Bộ Chính trị. Trong đó xoay quanh 3 vấn đề đề chính: nhận thức, thể chế và nguồn lực.

Nhóm PV