Tiếp bài; Dự án Ethanol nghìn tỷ 'đắp chiếu' nhiều năm: Những 'điểm chết' khiến các dự án Ethanol 'sa lầy'

>> Phát lộ thêm nhiều sai phạm tại các dự án NLSH

>> Làm rõ nguyên nhân khiến dự án “trùm mền”!

>> Dự án Ethanol nghìn tỷ “đắp chiếu” nhiều năm!

Từ tháng 10/2007 đến tháng 3/2009, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã quyết định đầu tư 3 dự án NLSH với công suất mỗi nhà máy 100.000 m3 Ethanol/năm, thể hiện sự quyết tâm trong việc đưa NLSH vào sử dụng. Tuy nhiên, trong quá trình đầu tư, Tập đoàn Dầu khí, các chủ đầu tư, nhà thầu và các đơn vị liên quan đã để xảy ra nhiều khuyết điểm, vi phạm.

Theo Kết luận của Thanh tra Chính phủ, 4 “tử huyệt” khiến các dự án Ethanol rơi vào cảnh “sống dở chết dở” gồm: Việc lựa chọn địa điểm xây dựng, Tổng công ty cổ phần dịch vụ tổng hợp dầu khí (Petrosetco) đã lựa chọn địa điểm xây dựng dự án Dung Quất, sau đó bàn giao lại cho Công ty CP Nhiên liệu sinh học Dầu khí miền Trung (PCB) khi chưa khảo sát công tác đền bù GPMB, do đó không có mặt bằng khi đầu tư dự án; số tiền PCB đã chi trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư không sử dụng được cho dự án ở địa điểm mới, gây lãng phí 1.125 tỷ đồng.

Thứ 2, trong việc chỉ định nhà thầu thực hiện gói thầu EPC dự án Phú Thọ và dự án Dung Quất: Chỉ định Liên danh PVC/Alfa Laval thực hiện gói thầu EPC dự án Phú Thọ, Liên danh PTSC/Alfa Laval gói thầu EPC Dung Quất, trong đó các nhà thầu Tổng công ty CP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC), Tổng công ty CP Dịch vụ kỹ thuật và Xây lắp Dầu khí (PTSC) đều đảm trách thực hiện các công việc quan trọng của dự án nhưng hạn chế năng lực, chưa có kinh nghiệm thực hiện dự án NLSH, vi phạm quy định Luật Đấu thầu và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, dẫn đến thi công dự án chậm tiến độ, gây hậu quả cho các chủ đầu tư, đặc biệt nhà thầu PVC đã dừng thi công dự án Phú Thọ 5 năm, vi phạm hợp đồng EPC, gây hậu quả nghiêm trọng.

Các dự án NLSH của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đang thua lỗ hàng trăm tỷ đồng

Nội dung thứ 3 khiến các dự án Ethanol “sa lầy”, theo Thanh tra Chính phủ, đó là việc đàm phán hợp đồng, ký kết hợp đồng và điều chỉnh giá trị hợp đồng EPC, điều chỉnh tổng mức đầu tư, PVN, các chủ đầu tư và nhà thầu đã để xảy ra nhiều sai phạm.

Cụ thể, PVN đã có văn bản đưa ra ý kiến với chủ đầu tư PVB, PCB và nhà thầu PVC, PTSC về gói thầu EPC trong quá trình đàm phán giá hợp đồng đã ảnh hưởng đến kết quả đàm phán, ký kết.

Trong việc điều chỉnh giá trị HĐ EPC dự án Dung Quất, chủ đầu tư và nhà thầu đã ký phụ lục HĐ với giá trị điều chỉnh từ 59,177 triệu USD lên 67 triệu USD, trong đó tăng 3.245.532 USD chưa có căn cứ. Tương tự, dự án Phú Thọ, Chủ tịch HĐQT PVB đã ban hành Nghị quyết phê duyệt phát sinh tăng 8,357 triệu USD và ký phụ lục HĐ EPC điều chỉnh tăng 6,993 triệu USD nhưng thực tế phần khối lượng công việc nhà thầu PVC phải thực hiện đã tăng 14,312 triệu USD, vi phạm các quy định về quản lí chi phí đầu tư xây dựng công trình và quy định HĐ EPC. Ngoài ra, PVB phê duyệt nội dung, ký HĐ và phụ lục không thông qua Đại hội cổ đông…

Trong quá trình thực hiện HĐ EPC và một số gói thầu khác của dự án, việc sử dụng vốn đầu tư, việc bảo lãnh thực hiện HĐ, bảo lãnh tiền tạm ứng đã có những vi phạm, đó là nội dung thứ 4 được Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh.

Đối với dự án Phú Thọ, từ tháng 11/2011, nhà thầu PVC đã đơn phương dừng thi công khiến toàn bộ máy móc, thiết bị lắp đặt han gỉ; vốn đầu tư 1.534 tỷ đồng chưa được phát huy, tăng chi phí vốn vay và các chi phí khác; việc thi công các gói thầu, dự án thành phần thuộc nhà máy bị ngừng trệ… Hiện, dự án đang trong tình trạng bế tắc, tiềm ẩn nguy cơ khó tiếp tục thực hiện.

Dự án Ethanol Phú Thọ “đắp chiếu” nhiều năm qua

Dự án Dung Quất, nhà thầu PTSC chậm tiến độ 24 tháng, thi công hạng mục xử lý nước thải chỉ đáp ứng 60% – 65% công suất nhà máy.

Đặc biệt, cả 3 dự án đều sử dụng vốn vượt tổng mức đầu tư hàng trăm tỷ đồng, như dự án Bình Phước, tổng mức đầu tư phê duyệt là 1.492,65 tỷ đồng, vốn đã sử dụng đến tháng 11/2014 là 1.742,762 tỷ đồng, tăng 250 tỷ; dự án Dung Quất tăng 631 tỷ đồng; riêng đối với dự án Phú Thọ có tổng mức đầu tư phê duyệt 1.317,5 tỷ đồng, giá trị gói thầu EPC là 69, 177 triệu USD; trong quá trình thực hiện dự án, chủ đầu tư PVB và nhà thầu PVC đã điều chỉnh tăng 14.312.599 USD và mặc dù là dự án khởi công sớm nhất nhưng chưa thể hoàn thành.

Qua đó, Thanh tra Chỉnh phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công thương chủ trì, chỉ đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan, xử lý theo quy định của pháp luật. Đồng thời kiến nghị chuyển hồ sơ sang Bộ Công an để điều tra, xử lý với các sai phạm trong quá trình đầu tư dự án NLSH Phú Thọ và Dung Quất có dấu hiện cố ý làm trái và/hoặc thiếu tinh thần trách nhiệm trong việc lựa chọn địa điểm xây dựng, chỉ định thầu, ký kết… như Kết luận thanh tra.

Về mặt kinh tế, Thanh tra Chính phủ kiến nghị, yêu cầu chủ đầu tư PVB chịu trách nhiệm xử lí, thu hồi khoản chi phí lập báo cáo đầu tư Phân xưởng thu hồi CO2 đã thanh toán cho nhà thầu CECO 391,789 triệu đồng.

HĐQT PCB và nhà thầu PTSC chịu trách nhiệm thực hiện giảm giá gói thầu Điện hơi số tiền 200.000 USD; PTSC chịu trách nhiệm thuê đơn vị có đủ năng lực, kinh nghiệm để xử lý, khắc phục hệ thống Xử lí nước thải đáp ứng yêu cầu của dự án.

Các nhà thầu PVC và PTSC chịu trách nhiệm về những thiệt hại kinh tế gây ra đối với các chủ đầu tư do vi phạm hợp đồng.

Thành Vinh