Thiếu hụt trầm trọng nguồn tạng hiến

Phát triển mạng lưới tư vấn viên vận động hiến tặng mô tạng

Ngày 10/5, Bệnh viện Trung ương Huế phối hợp với Trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người tổ chức hội nghị "Phát triển mạng lưới tư vấn viên vận động hiến tặng mô tạng tại khu vực miền Trung".

GS.TS Phạm Như Hiệp, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế phát biểu tại hội thảo.

GS.TS Phạm Như Hiệp, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế cho biết, đến nay, bệnh viện thực hiện thành công 1585 ca ghép thận, 11 ca ghép tim, 1 ca ghép tim phổi, 2 ca ghép gan, 40 ca ghép giác mạc…

Bệnh viện Trung ương Huế đã và đang trở thành một trong những đơn vị có tỷ lệ ghép tạng thành công cao trên cả nước. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất hiện nay của bệnh viện không phải về kỹ thuật, mà là thiếu nguồn mô tạng để có thể thực hiện cấy ghép.

Tại hội thảo, đại biểu tham dự là đại diện các bệnh viện trong khu vực miền Trung – Tây Nguyên cho rằng, cần có hướng dẫn cụ thể, thống nhất chung về mặt quản lý để triển khai có hiệu quả việc chẩn đoán chết não và tư vấn cho người dân có mong muốn hiến tặng mô tạng khi chết não.

Đại diện Bệnh viện Đa khoa khu vực Bắc Quảng Bình cho biết, đơn vị cử cán bộ, bác sĩ tham gia các buổi tập huấn chẩn đoán chết não và tổ tư vấn hiến tặng mô tạng. Tuy nhiên, do còn những khó khăn, vướng mắc nên vẫn chưa thể triển khai các tổ này.

"Vừa rồi, có một số trường hợp đến đăng ký hiến tặng mô tạng, chúng tôi buộc phải giới thiệu họ vào Bệnh viện Trung ương Huế để được tư vấn, hướng dẫn. Để việc này được triển khai một cách có hiệu quả, cần có sự liên kết chặt chẽ hơn từ cơ sở đến tuyến trên và có quy định chung", đại diện Bệnh viện Đa khoa khu vực Bắc Quảng Bình nói.

ThS Huỳnh Thị Thu Thủy chia sẻ tại hội thảo.

ThS Huỳnh Thị Thu Thủy, Phó phòng Kế hoạch tổng hợp (BV Đa khoa tỉnh Kon Tum) cho hay, bệnh viện rất quan tâm đến vấn đề hiến tặng mô tạng để cứu sống người bệnh.

Sau khi cử các bác sĩ tham gia tập huấn tại Huế trở về, bệnh viện đã triển khai tập huấn lại cho toàn bộ cán bộ, nhân viên. Ban Giám đốc cũng chỉ đạo khẩn trương triển khai việc chẩn đoán chết não và tổ tư vấn hiến tặng mô tạng.

"Bệnh viện đang dự thảo xây dựng quy trình chẩn đoán chết não, quy trình đối với người hiến tặng và quy trình lập tổ tư vấn hiến tặng. Hy vọng nhận thức trong cộng đồng ngày càng được nâng cao, xem hiến tạng như một hoạt động phổ biến, đầy tính nhân văn như hiến máu", ThS Huỳnh Thị Thu Thủy nói.

Nhu cầu ghép tạng rất lớn

PGS.TS Đồng Văn Hệ, Giám đốc Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia cho biết, hiện nay Việt Nam là nước ASEAN duy nhất thực hiện ghép tạng trên 1.000 ca/năm, trong đó tạng từ người hiến chết não chiếm 6%, tạng hiến từ người sống 94%. Nhu cầu ghép tạng rất lớn, tuy nhiên, còn rất ít người đăng ký hiến tặng mô tạng sau chết não.

PGS.TS Đồng Văn Hệ, Giám đốc Trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người phát biểu tại hội thảo.

Theo PGS.TS Đồng Văn Hệ, thời gian qua, sự hiểu biết cũng như mức độ ủng hộ của người dân trên toàn quốc nói chung và khu vực miền Trung – Tây Nguyên nói riêng về hiến tặng mô tạng tăng lên rõ rệt. Điều này thể hiện sự thành công của ngành y tế, đặc biệt đối với lĩnh vực ghép tạng. Tuy nhiên, nếu so với thế giới và các nước trong khu vực, số lượng người đăng ký hiến tặng mô tạng hiện nay còn rất thấp.

"Khó khăn trong việc người đăng ký hiến tặng mô tạng còn thấp hiện nay có thể do hiểu biết của người dân bị sai lệch, truyền thông chưa hết, chưa được quan tâm đúng và đầy đủ. Để tăng sự hiểu biết, ủng hộ giúp người dân đăng ký hiến tặng cần có sự ủng hộ, chung tay của tất cả các cấp chính quyền, bộ ban ngành, các tổ chức xã hội", PGS.TS Đồng Văn Hệ nói.

Bệnh viện Trung ương Huế thực hiện ca ghép tạng cho bệnh nhân.

Theo PGS.TS Đồng Văn Hệ, Bộ Y tế đang vào cuộc rất quyết liệt, cụ thể khi ra các công văn yêu cầu các bệnh viện thành lập hội đồng chẩn đoán chết não. Các bệnh viện phải có đầu mối để báo cáo nguồn hiến tạng lên Trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người.

Khi có số lượng người hiến tạng tiềm năng, Trung tâm phối hợp các Sở Y tế, bệnh viện có biện pháp phù hợp để tư vấn, thuyết phục, tổ chức, hướng dẫn... nhằm đạt kết quả cao nhất là nhiều gia đình ủng hộ, đồng ý để người thân hiến tặng mô tạng khi chết não.

Tại hội thảo, PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến, Chủ tịch Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam cho rằng, để tăng nguồn tạng hiến, đối với cộng đồng cần có sự phối hợp đa ngành, tăng cường truyền thông, tổ chức các sự kiện. Đồng thời, đăng ký hiến, trao thẻ đăng ký hiến tạng và thực hiện tri ân, quan tâm đến gia đình người hiến tạng.

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến, các bệnh viện thành lập chi hội vận động hiến mô tạng sau chết não, phát triển mạng lưới tư vấn viên vận động hiến mô tạng. Còn về pháp luật, chính sách, cần lấy ý kiến rộng rãi, từ các hội chuyên môn, nghề nghiệp cho phù hợp thực tiễn và hội nhập.

Ban hành văn bản về quản lý và chuyên môn... cũng như xây dựng cơ chế tài chính, BHYT về chi trả cho cả quá trình vận động hiến tạng sau chết não, lấy, ghép tạng và điều trị sau ghép.

Hoàng Dũng