Tháng ba về xốn xang hương bưởi

“Tháng ba về xao xuyến quá đi thôi

Bưởi đơm hoa trắng cả trời thương nhớ

Hương dìu dịu nồng nàn như hơi thở

Của một người…từ thuở rất xa xôi…”

Có một cô gái, trong một ngày đầu tháng ba, nhận được một tấm hình hoa bưởi từ một người bạn quê nhà. Cách cả nghìn cây số, vậy mà cô ấy dường như vẫn cảm nhận thấy mùi hương tuổi thơ thoảng bay. Chiều nay, mời bạn cùng Bích Ngọc trở về với những mùa hoa bưởi xa xưa, cất giấu bao nỗi nhớ niềm thương thời thơ ấu.

Cây bưởi và tôi như hai người bạn thân đã cùng nhau lớn lên từ thuở ấu thơ trong ngôi nhà cũ của ông bà nội. Ngày ấy, ở trong làng, nhà nào cũng có ít nhất vài cây bưởi Diễn, vậy mà mảnh vườn nhỏ của nhà tôi chỉ có duy nhất một cây ở góc vườn. Cây bưởi ngay sát phòng ngủ của chị em tôi nên cứ mỗi độ tháng ba về, căn phòng dường như được ướp trong hương hoa bưởi thơm ngát. Hương bưởi thơm cả quần áo, chăn màn, cả tóc, cả người, thơm cả khung trời xưa.

Tháng ba lất phất mưa xuân. Trong màn bụi nước li ti có chút se se của rét nàng Bân. Tuy tiết trời đã không còn cái lạnh se sắt nhưng dường như mùa đông vẫn chưa hết dùng dằng giữa tiết xuân nhân gian. Tôi nhớ buổi sáng hôm đó, khi chị em tôi còn đang say giấc nồng, mẹ khẽ kéo chốt rồi đẩy tung hai cánh cửa sổ gỗ sơn màu xanh lá. Hiện ra trước mắt mẹ là cây bưởi cuối vườn hàng ngày vẫn lặng lẽ vô hình đứng đó mà nay bỗng hóa nàng thiếu nữ e ấp, dịu dàng trong chiếc áo trắng tinh khôi.

Chẳng giấu nổi sự phấn khích trước vẻ đẹp thơ mộng ấy, mẹ đã reo lên thành tiếng: “Hoa bưởi nở rồi, đẹp quá các con ơi!” Qua cặp mắt còn ngái ngủ, tôi thấy đôi mắt mẹ lung linh, khuôn mặt mẹ bừng sáng bởi nụ cười rạng rỡ dưới những sợi nắng xuân màu vàng non tinh khiết. Tôi chẳng rõ hình ảnh đó là thực hay còn trong cơn mộng mị chưa tỉnh nhưng tôi chợt nhận ra đằng sau vẻ ngoài lam lũ ruộng đồng với hàng trăm áp lực cơm áo gạo tiền của mẹ vẫn ẩn chứa một trái tim biết rung động trước cái đẹp, vẫn là một người phụ nữ yếu mềm khao khát được nhận về những lãng mạn yêu thương.

“Chẳng phải vô tình em nhớ tháng ba. Nhớ về anh, nhớ mùa hoa bưởi. Cánh hoa rơi lòng em bồi hồi. Chút hương thầm lặng mãi lan xa…”

Những câu hát ấy đã vô tình đưa tôi chìm lại vào giấc ngủ buổi sớm hôm xưa và cả những giấc ngủ bình yên mỗi mùa hoa bưởi đi qua cuộc đời. Mãi cho tới khi ngôi nhà cũ của ông bà nội được xây mới thành hai căn khang trang, vị trí vốn dĩ của cây bưởi trước kia nay đã trở thành phòng khách. Mùi hoa bưởi thân thương, từ ấy, mãi chỉ còn trong miền ký ức…

Tháng ba về, nhớ nhất những buổi trưa không ngủ, tôi cùng lũ trẻ con trong làng rủ nhau đi lượm hoa bưởi để đem bán cho những nhà làm bột sắn dây. Người ta không mua những bông bưởi cánh đã dập nát hoặc héo vàng. Mỗi lần trời đổ cơn mưa, chúng tôi phải mặc cả áo tơi để đi nhặt ngay những bông hoa bưởi vừa rơi xuống. Nhặt được mỗi bông bưởi còn nguyên vẹn, tôi lại cho lên mũi hít hà như thể mùi hoa bưởi ướp khắp xóm làng, quyện cả vào những hạt mưa vẫn chưa làm tôi thỏa mãn.

Hoa bưởi sau khi được phơi khô, dù cánh đã héo khô và chuyển sang màu nâu nhưng vẫn giữ được mùi thơm thoang thoảng. Ở làng tôi, người ta thường hay cho hoa bưởi khô vào những túi bột sắn dây để tạo mùi thơm dịu nhẹ hoặc làm trà hoa bưởi. Vào ngày hè nóng bức, mỗi khi đi làm đồng về, mẹ lại pha cho cả nhà một bình bột sắn dây bỏ thêm vài viên đá. Uống cốc nước mát lạnh phảng phất mùi hoa bưởi, tôi khăng khăng tự cho rằng hương bưởi này chính là do mình góp nhặt.

Thấm thoát hơn hai mươi năm trôi qua kể từ ngày cây bưởi trong vườn không còn nữa. Hàng xóm cũng lần lượt tách đất xây nhà tầng, tôi đã chẳng còn được hít hà mùi hoa bưởi về mỗi tháng ba. Vài năm trở lại đây, ngày càng nhiều người nhớ thương thứ hương hoa nồng nàn mà dịu êm ấy, nên có lẽ vì thế mà cứ đến mùa hoa bưởi, nếu có dịp dạo khắp phố phường Hà Nội, ai cũng có thể dễ dàng bắt gặp những gánh hàng rong chở đầy hoa bưởi trắng muốt tỏa hương ngào ngạt. Hoa bưởi không rực rỡ như hoa cúc, không kiêu sa như hoa hồng, không lôi cuốn như hoa ly mà lẳng lặng làm xao lòng người với màu trắng ngà quý phái và mùi hương mộc mạc, tinh khiết.

Từ khi sống xa Hà Nội, tôi chưa có dịp được tận tay cầm một chùm hoa bưởi để hít hà mùi hương tôi thương nhớ bấy lâu. Thế nhưng, chỉ cần nhắc tới hoa bưởi, chỉ cần nhìn thấy một tấm hình hoa bưởi thì thứ hương thơm nồng nàn chứa đựng hồn quê ấy lại như đang tỏa khắp quanh tôi, hệt như sợi nắng màu vàng non bịn rịn trong buổi sớm năm nào./.