Tận thu titan tại Phú Lộc (TT-Huế): Đào chui, ém đền bù

Gần 10 năm trở lại đây, Cty KS TT- Huế được UBND tỉnh cấp phép tận thu titan trên những diện tích đất được quy hoạch xây dựng khu dân cư mới, khu công nghiệp, thương mại, du lịch thuộc các xã Lộc Tiến, Lộc Vĩnh, Lộc Thủy (huyện Phú Lộc). Lợi dụng chủ trương này, từ năm 2008 đến nay, Cty KS TT- Huế đã để phân xưởng bên dưới khai thác trộm titan trên đất nông nghiệp, hoặc tự thỏa thuận với dân rồi tận thu trên hàng chục hécta đất vườn, đất lâm nghiệp, xem thường các quy định về quản lý sử dụng đất tại Khu Kinh tế Chân Mây- Lăng Cô, bức tử môi trường sinh thái. Ông Bùi Ngọc Ga, Chủ tịch UBND xã Lộc Vĩnh bức xúc: “Công ty KS TT-Huế đã khai thác chui trên nhiều hécta đất vườn của dân, chủ yếu ở thôn Cảnh Dương. Đất được sử dụng vào mục đích canh tác nông nghiệp chứ không thuộc đất khai khoáng, vậy mà doanh nghiệp vẫn làm liều. Công ty và người dân tự thỏa thuận với nhau, đất vườn lại nằm cạnh vùng tận thu titan, nên chính quyền và cơ quan chức năng rất khó phát hiện”. Mặc dù tận thu tại nhiều khu vực đất vườn, đất ruộng của dân, sử dụng đất sai mục đích gây ảnh hưởng môi trường sinh thái, nhưng phía Cty KS TT- Huế cho rằng đã tự thỏa thuận với dân để phủ nhận những vi phạm. Được biết, mỗi hécta vườn hoặc đất lâm nghiệp của dân xã Lộc Vĩnh được Cty KS TT- Huế mua để tận thu titan với giá trên dưới 20 triệu đồng. Nhiều hộ tưởng vớ bẫm tiền triệu nhờ vào tận thu titan trái phép của Cty KS TT- Huế. Nào ngờ, hai năm trở lại đây, tiền không thấy đâu, nhưng vườn tược, ruộng đồng đã bị cày xới tan hoang, kênh mương bị bồi lấp, nước đẩy vào nhiều nhà dân. Có những hộ bị xưởng titan đào trộm ruộng để lấy quặng hoặc gây bồi lấp không thể tái sản xuất nông nghiệp. “Tận thu titan mà chẳng khác chi đạo tặc. Tui vắng nhà hai ngày trở về, 800m2 ruộng khoai bị đào xới tan hoang. Hai năm ni, công ty cứ đùn đẩy trách nhiệm đền bù” - Bà Bùi Thị Ánh cho biết. Ba năm nay, gần 1 sào ruộng trồng lúa hai vụ của hộ ông Nguyễn Văn Đinh phải bỏ hoang do khai thác titan gây bồi lấp. Trót nhận 12 triệu đồng hỗ trợ theo thỏa thuận, ông Lê Công Tưởng hối hận: “Biết hậu quả như ri, tui không bao giờ cho đào titan. Ruộng đất chừ biến thành bãi sa mạc, không trồng được cây chi hết”. Không chỉ đào trộm, vùi lấp ruộng dân rồi “xù”, những người có trách nhiệm thuộc Cty KS TT- Huế còn tìm cách ém tiền đền bù, hỗ trợ của dân. Ông Bùi Ngọc Chúc thắc mắc: “Đúng ra gia đình tui được hưởng tiền đền bù từ khai thác titan hơn 5 triệu đồng. Ông Dương Văn Dần (Xưởng trưởng Titan Lộc Vĩnh- NV) giao tui ký nhận 680 nghìn đồng rồi lờ khoản tiền còn lại từ năm ngoái tới chừ”. Theo một nguồn tin từ Cty KS TT- Huế, số tiền ông Dương Văn Dần ém của dân Lộc Vĩnh bị buộc phải nộp lại cho công ty gần 50 triệu đồng. Theo ông Bùi Ngọc Ga - lãnh đạo Cty KS TT- Huế cho biết sẽ giải quyết dứt điểm vướng mắc tiền nong và những khiếu nại khác vào đầu tháng 10, tuy nhiên, đơn vị này đã không giữ đúng lời hứa.