Tâm tình của sinh viên Việt ở Boston

Thành phố Boston từ lâu đã trở thành trung tâm học vấn và văn hóa của nước Mỹ và thế giới. Các viện nghiên cứu, các trung tâm công nghệ nơi đây đã cống hiến rất nhiều nghiên cứu, phát minh mang tính đột phá cho nhân loại. Sinh viên từ khắp nơi trên thế giới đổ về các trường đại học nơi đây "bái sư tầm đạo". Không nằm ngoài trào lưu đó, ngay từ giai đoạn đầu của tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa hai nước, Việt Nam - Hoa Kỳ, đầu thập kỷ 90, các thế hệ du học sinh Việt Nam đã tiếp tục tới đây nghiên cứu và học tập.

Hai thập kỷ trôi qua, đã có rất nhiều gương mặt ưu tú trưởng thành và quay về tích cực đóng góp vào công cuộc đổi mới, phát triển đất nước. Giờ đây, cộng đồng sinh viên Việt tại Boston đã lớn mạnh về số lượng. Nhưng trước những thay đổi của kinh tế, xã hội, du học sinh tại Boston nói riêng và du học sinh Việt Nam nói chung đang phải đối mặt với nhiều thách thức mới.

Ngày trước, cảm xúc xa xôi, cách trở luôn gắn liền với hai chữ "quê hương". Ngày đó đâu có Skype, hay Facebook, xa lộ thông tin chưa rộng mở như bây giờ. Mỗi lần nhận được thư nhà là một lần vui mừng khôn xiết.

Thành phố Boston

Cộng đồng sinh viên du học còn rất nhỏ; chỉ ở thành phố lớn và nhiều trường đại học như Boston, New York, London... mới có được một nhóm vài chục anh chị em, cả sinh viên đại học lẫn nghiên cứu sinh thạc sỹ, tiến sỹ.

Các sinh viên Việt Nam vì thế sống rất cố kết, chia sẻ tinh thần, động viên nhau học tập và nghiên cứu. Cuối mỗi tuần, chúng tôi lại tụ tập lại để cùng giúp nhau cập nhật thông tin quê nhà. Mối quan tâm lớn nhất của các cá nhân có lẽ là làm thế nào để vượt qua những khó khăn tinh thần và vật chất của người xa quê, tập trung học tâp thành tài.

Qua nhiều năm đó, thế giới nói chung, và nước Mỹ nói riêng phải trải qua những biến động lịch sử và thay đổi về kinh tế, xã hội to lớn. Quê hương Việt Nam phát triển vượt bậc và hội nhập sâu rộng vào kinh tế thế giới.

Cách mạng công nghệ thông tin đã xóa bỏ hoàn toàn rào cản địa lý, đưa các xã hội gần lại với nhau hơn bao giờ hết. Ở bất cứ nơi đâu, một chiếc máy tính nối mạng là đủ để cập nhật thông tin văn hóa, kinh tế, giao lưu với bạn bè và thăm hỏi gia đình.

Trường Harvard Business School

Điều kiện kinh tế tăng lên, kèm theo sự dễ dàng trong tiếp cận thông tin trường học đã góp phần mở rộng cơ hội du học cho học sinh, sinh viên. Cộng đồng sinh viên Việt Nam học tập tại Boston nói riêng, và Mỹ nói chung đã tăng lên đông đảo và trở nên phong phú hơn rất nhiều.

Số lượng sinh viên và điều kiện kinh tế tăng lên, cùng khả năng liên lạc dễ dàng đã giúp giải quyết được những khó khăn tinh thần cơ bản; nhu cầu của du học sinh cũng vì vậy mà thay đổi. Không dừng lại ở mục tiêu học tập tốt, việc lựa chọn ngành học phù hợp và cơ hội nghề nghiệp sau khi ra trường đã trở thành hai mối quan tâm thường trực.

Các cơ hội giao lưu, trao đổi kinh nghiệm học tập, giải trí, thể thao, văn nghệ một cách toàn diện hơn trở nên thiết yếu. Nhưng tất cả những nhu cầu đó đều nhằm phục vụ một mục tiêu chung: hoàn thiện bản thân, rèn luyện sức khỏe, và trở thành công dân có ích cho xã hội.

Nhóm sinh viên du học tại Boston

Tại Mỹ, các trường đại học luôn chú trọng tạo điều kiện tốt nhất cho các sinh viên học tập, tham gia hoạt động ngoại khóa, đi thực tập, và phát triển tố chất lãnh đạo. Tuy nhiên, các hoạt động này thường được thiết kế để phục vụ học sinh bản địa và học sinh quốc tế đến từ nhiều nước khác nhau. Vì vậy, không phải nội dung học tập, đào tạo nào cũng hoàn toàn phù hợp với các du học sinh Việt Nam.

Hơn nữa, các chương trình hướng nghiệp tại trường không hướng tới cơ hội phát triển sự nghiệp ở Việt Nam, và do đó ngay cả những trường đại học hàng đầu cũng không thể hỗ trợ hoàn toàn cho hoài bão, mục tiêu của sinh viên Việt Nam.

Một trong những triết lý đào tạo hiệu quả nhất của nền giáo dục Hoa Kỳ là khuyến khích kế thừa trực tiếp từ thực tế của người đi trước. Vì vậy, kiến thức và kinh nghiệm của cựu sinh viên rất được chú trọng; mối quan hệ đồng môn giữa sinh viên các khóa được nhà trường hết sức vun vén và phát triển.

Các cựu sinh viên tiêu biểu luôn là khách mới ưu tiên trong các hội thảo, các sự kiện quan trọng của trường. Tuy nhiên, đây lại là hạn chế của du học sinh Việt Nam, vì chúng ta chưa có được mạng lưới đông đảo các cựu sinh viên thế hệ trước còn học tập và làm việc ở Mỹ để truyền đạt kinh nghiệm và hiểu biết.

Tháp chuông Boston College

Sự bùng nổ của cách mạng thông tin giúp các sinh viên rất nhiều trong việc tự tìm tài liệu, và trao đổi thông tin với bạn bè khắp thế giới hiệu quả và nhanh chóng. Nhưng internet cũng có nhiều mặt trái. Trong đó, thách thức lớn nhất chính là chọn lọc được những thông tin xác thực và hữu dụng, đồng thời nhận dạng được thông tin sai lệch hay chưa đầy đủ.

Tiếp thu thông tin sai lệch sẽ gây ra tác hại to lớn tới nhận thức của các sinh viên. Đặc biệt, thông tin thiết thực nhất như môi trường làm việc, cơ hội làm việc, và những chuẩn bị cần thiết trước khi trở về vẫn còn rất thiếu thốn. Nhiều bạn trẻ khi về nước đã không tránh được trạng thái sốc văn hóa ngược.

Những băn khoăn trên thúc đẩy chúng tôi xây dựng lại một sân chơi mới cho cộng đồng sinh viên du học tại Boston, từ đó, Hội Thanh Niên, Sinh Viên Việt Nam vùng Boston mở rộng (TNSVB) được thành lập.

Sân chơi mới này ra đời với mục đích tận dụng kinh nghiệm của người đi trước, khuyến khích khả năng sáng tạo, lòng nhiệt thành và sức trẻ của toàn cộng đồng thanh niên và sinh viên tại Boston.

Một mặt, Hội sẽ phát triển các hoạt động để đáp ứng những nhu cầu mới như hướng nghiệp, hỗ trợ học tập, thể thao và văn hóa của các bạn sinh viên; cố gắng hỗ trợ những ý tưởng đóng góp của các thành viên và tạo điều kiện để các bạn triển khai ý tưởng.

Mặt khác, TNSVB sẽ tạo ra một mạng lưới kết nối cộng đồng, giúp các thành viên đi trước chia sẻ kinh nghiệm với người đến sau, và tổng hợp các nguồn thông tin mang lại lợi ích chung.

Ngoài ra, Hội cũng sẽ kết nối tới các doanh nghiệp tại Việt Nam để phổ biến các cơ hội việc làm tới du học sinh. Đồng thời, Hội cũng sẽ liên kết và học tập các hội sinh viên du học vững mạnh tại các vùng miền khác như Hội Sinh Viên UK, Hội Sinh Viên Việt Nam tại Drexel University (Philadelphia, Pennsylvania), Hội du học sinh Brisbane (Australia)... để có cơ hội giao lưu và trao đổi thêm kinh nghiệm hoạt động.

Cơ cấu cụ thể của TNSVB là lấy các trường thành viên làm hạt nhân, dựa vào các đại diện tại trường để phổ biến nội dung, cũng như lắng nghe tâm tư nguyện vọng của từng cá nhân.

Trong mô hình nhóm nhỏ, các thành viên sẽ giúp đỡ nhu trau dồi kiến thức, bài vở theo ngành nghề chuyên môn. Điểm khác biệt nhất ở đây là mạng lưới kết nối này sẽ dần phát triển cả về chiều sâu và chiều rộng, giúp các thành viên xây dựng được những mối quan hệ sâu sắc, thân tín; cũng như có cơ hội tiếp cận với những thông tin, lĩnh vực mới mà họ không có điều kiện ở trường.

Chặng đường để đạt được những mục tiêu trên còn nhiều trông gai, nhưng "Bàn tay ta làm nên tất cả". Trên tinh thần anh em một nhà, chúng tôi tin rằng, khi đã nhận định được các vấn đề mấu chốt, và được sự quan tâm, hỗ trợ đúng mức từ các cơ quan nhà nước, các doanh nghiệp Việt, và kêu gọi được tinh thần đoàn kết, xây dựng của các sinh viên, cựu sinh viên, TNSVB sẽ trở thành một tổ chức vững mạnh. Các thành viên của hội sẽ có được những trải nghiệm thú vị trong quãng thời gian du học, tiến tới góp phần phát huy hiệu quả nguồn lực to lớn từ cộng đồng sinh viên du học, đóng góp cho sự nghiệp phát triển, hiện đại hóa đất nước.

Hơn một trăm năm trước, Boston -đất học và là cái nôi của cách mạng Mỹ - là chặng dừng chân quan trọng của người thanh niên Nguyễn Ái Quốc trên đường tìm kiếm hướng đi cho cả dân tộc Việt Nam. Ngày nay, thanh niên, sinh viên Việt Nam ở đây sẽ cố gắng đóng góp phần nhỏ bé của mình để Việt Nam của chúng ta có thể sánh vai với các cường quốc năm châu, một cách cụ thể trên từng lĩnh vực mà mỗi thành viên đang theo đuổi.