Hải Vân Quan xây từ đời Trần và được trùng tu vào thời Nguyễn (năm Minh Mạng thứ 7 - năm 1826). Cửa trông về phủ Thừa Thiên đề ba chữ 'Hải Vân Quan', cửa trông xuống Quảng Nam đề 'Thiên hạ đệ nhất hùng quan'. Dưới thời Nguyễn, Hải Vân Quan là cửa ải quan trọng, là cửa ngõ vào kinh đô Huế từ phía Nam.
Dự án bảo tồn, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích Hải Vân quan được điều chỉnh thời gian thực hiện đến hết quý II/2024. Hiện khuôn viên di tích vướng đường dây điện 22kV chưa được hạ ngầm và di dời nên một số hạng mục chưa thể thi công.
Hải Vân Quan trên đỉnh đèo Hải Vân nơi tiếp giáp địa giới TP Đà Nẵng và Thừa Thiên Huế đang được tu bổ, tôn tạo và phục dựng về nguyên bản. Sau gần 1 năm, hình hài về 'Thiên hạ đệ nhất hùng quan' đang dần được tái hiện.
Hải Vân Sơn không chỉ ẩn chứa những bí mật lịch sử thời 'mang gươm đi mở cõi', mà dưới vịnh ngọc còn loài thủy quái kỳ lạ bậc nhất nước Nam có tên Kamara.
Huế luôn luôn mới. Cuộc trao đổi này với nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân (NNC NĐX) cũng là dựa trên những câu chuyện cũ, tư liệu cũ, cái mới là bước đi, đích đến của mô hình thành phố di sản. Cụ thể là thành phố di sản Huế trực thuộc Trung ương, tách ra khỏi sự quản lý hành chính của tỉnh để bứt phá đi lên, làm động lực cho sự phát triển của cả tỉnh, như sự mong muốn của những người yêu Huế.
Một văn bia huyền bí, cùng vết tích con đường thiên lý bắc nam qua Thiên hạ đệ nhất hùng quan vừa được phát hiện trong quá trình khai quật nền móng công trình này.