SIPRI công bố những ai đang trang bị vũ khí cho Israel?

Hệ thống đánh chặn Iron Dome.

Ngành quốc phòng Israel sản xuất nhiều loại vũ khí, từ vũ khí nhỏ và thiết bị vô tuyến, máy bay không người lái và nền tảng vũ khí điều khiển từ xa, cho đến xe tăng chiến đấu chủ lực, hệ thống phòng không và tên lửa, thậm chí cả tên lửa đạn đạo có khả năng hạt nhân.

Israel cũng là nước xuất khẩu vũ khí lớn - bán vũ khí trị giá hơn 12,5 tỷ USD cho gần chục khách hàng nước ngoài vào năm ngoái, với những khách hàng hàng đầu bao gồm Ấn Độ, Azerbaijan, Philippines, Mỹ...

Nhưng không giống như những gã khổng lồ quốc phòng lâu đời như Nga và Mỹ, Israel không có khả năng phát triển và sản xuất tất cả vũ khí quân sự của mình một cách độc lập.

Vì lý do này, Tel Aviv đã dựa vào mối quan hệ cộng sinh cao độ với Washington khi nói đến nhập khẩu vũ khí, với các nhà thầu quốc phòng Mỹ nhận được các hợp đồng đảm bảo, Israel được hưởng hàng tỷ đô la từ những loại vũ khí thực sự miễn phí.

Israel nhận vũ khí từ ai?

Với mối quan hệ chặt chẽ này, không có gì ngạc nhiên khi Mỹ chiếm phần lớn lượng nhập khẩu vũ khí của Israel - con số khổng lồ là 92% từ năm 2017 đến năm 2021.

Theo số liệu do SIPRI tổng hợp, Đức chiếm chiếm 6,9% lượng mua vũ khí của Israel trong cùng thời kỳ, đứng thứ ba là Ý với 1,0%. Nói cách khác, theo tính toán của SIPRI, từ năm 2017 đến năm 2021, lượng nhập khẩu vũ khí của quốc gia Trung Đông này từ 3 quốc gia nói trên lên tới 99,9%.

Trong khung thời gian dài hơn, từ năm 2011 đến năm 2020, SIPRI xác định Mỹ chiếm 70,2% lượng nhập khẩu vũ khí thông thường chính của Israel, trong đó Đức, Ý và Canada lọt vào top 4 với tỷ lệ lần lượt là khoảng 23,9%, 5,9% và 0,05%.

Theo nghiên cứu của Chiến dịch chống buôn bán vũ khí (CAAT), các hợp đồng nhỏ hơn, bao gồm phụ tùng thay thế, vũ khí nhỏ và hệ thống vũ khí hạng nhẹ, theo truyền thống cũng do các nhà cung cấp Mỹ thống trị, vốn đã ký các thỏa thuận vũ khí trị giá 8,7 tỷ USD với Israel từ năm 2015 đến năm 2019.

Trong cùng thời gian đó, Đức, Anh và Ý đã cấp giấy phép bán vũ khí cho Tel Aviv trị giá lần lượt là 944 triệu USD, 474,5 triệu USD và 374,5 triệu USD.

Lợi ích của Israel

Hơn bất kỳ lĩnh vực nào khác, Israel phụ thuộc vào vũ khí của Mỹ để đảm bảo khả năng của Không quân Israel (IAF), bao gồm cả phi đội gồm 75 chiếc F-35I Adir mới của lực lượng này.

Israel đã phụ thuộc vào Mỹ để đáp ứng nhu cầu của IAF trong hơn 50 năm qua, mua và sửa đổi hàng trăm chiếc Boeing F-15 Eagles và F-15E Strike Eagles cũng như General Dynamics F-16 Fighting Falcons trong những năm qua.

Máy bay Mỹ thống trị phi đội máy bay tiện ích, tình báo điện tử, vận tải và tiếp nhiên liệu trên không của Israel cũng như kho trực thăng của nước này, bao gồm Bell AH-1 Cobra, Boeing AH-64 Apache, Sikorsky CH-53 và S-70.

Công ty con của Northrup Grumman là Công ty đóng tàu Ingalls ở Pascagoula, Mississippi, đã hào phóng đóng cho Israel hạm đội tàu hộ tống hải quân lớp Sa'ar. Và Hệ thống phòng thủ Rafael của Israel đã nhận được sự giúp đỡ từ Raytheon để xây dựng hệ thống phòng thủ Iron Dome.

Những loại vũ khí ít tốn kém và hào nhoáng hơn nhưng không kém phần quan trọng được sản xuất tại Mỹ và giao cho Israel bao gồm một loạt súng tiểu liên, súng trường tấn công và bắn tỉa, súng máy đa năng M60 và súng máy hạng nặng Browning M2, hệ thống tên lửa vác vai M72 LAW 66 mm, súng phóng lựu M203, Mk 19 và Mk 47 cùng tên lửa chống tăng TOW.

Về phương tiện vận tải quân sự, Mỹ đã bán xe tải M113 APC, Humvees, M35 và HEMTT cũng như máy ủi, máy xúc và máy xúc bánh lốp Caterpillar mà Israel đã bọc thép để san bằng các tòa nhà bị nghi ngờ là do các chiến binh hoặc thành viên gia đình họ sử dụng.

Các thiết bị bổ sung bao gồm xe thu hồi M88, pháo tự hành M109 155 mm tùy chỉnh, hệ thống tên lửa phóng loạt M270 được sửa đổi (mà Israel đã thay đổi để tương thích với tên lửa do Israel sản xuất) và tên lửa đất đối không MIM-104 Patriot.

Danh sách vũ khí được các quốc gia khác ngoài Mỹ bán cho Israel khiêm tốn hơn nhiều, bao gồm các loại vũ khí như súng ngắn dưới nước Heckler & Koch P11 do Đức sản xuất được lực lượng đặc biệt Israel sử dụng, súng ngắn Beretta M1951 do Ý sản xuất, súng máy FN MAG của Bỉ, súng trường bắn tỉa Mauser 86SR của Đức, xe tiện ích MDT David tùy chỉnh của Anh-Israel và xe tải hạng nặng Unimog 437 của Đức.

Về không quân, Israel dựa vào các máy bay huấn luyện G-120 do Đức sản xuất và Aermacchi M-346 Master của Ý cùng một số trực thăng tuần tra hàng hải Eurocopter Panther do Pháp sản xuất.

Trên biển, cùng với các tàu hộ tống lớp Sa'ar 5 do Mỹ chế tạo, Israel đã nhận được 4 tàu hộ tống phóng tên lửa do Đức sản xuất có tên là Sa'ar 6, cùng với các tàu ngầm diesel-điện Dolphin 1 và Dolphin 2 của Đức.

Những tàu này ngoài khả năng phóng ngư lôi còn có thể phóng tên lửa hành trình mang nhiều loại đầu đạn khác nhau.

Sự hào phóng của Mỹ

Điều tốt nhất về các hợp đồng vũ khí của Israel với Mỹ là phần lớn được trao miễn phí cho quốc gia Trung Đông này. Từ năm 1948 đến năm 2023, Mỹ đã cung cấp cho Israel hơn 260 tỷ USD hỗ trợ quân sự và kinh tế, cộng thêm ít nhất 10 tỷ USD nữa để cùng phát triển các loại vũ khí như Iron Dome.

Trong cuộc khủng hoảng Gaza, gần đây, Tổng thống Biden đã yêu cầu Quốc hội cung cấp khoản hỗ trợ bổ sung trị giá khổng lồ 14,3 tỷ USD, nếu được thông qua sẽ là khoản tài trợ lớn nhất cho Israel ít nhất từ năm 1979.

Bên duy nhất thua cuộc trong thỏa thuận này là người nộp thuế ở Mỹ, bên phải chịu trách nhiệm bảo vệ Israel và đối mặt với nguy cơ ngày càng tăng về việc Mỹ vỡ nợ khi nợ quốc gia của Mỹ nhích lên mức 34 nghìn tỷ USD.

Kiên Bùi