Sẽ ngưng các dự án thủy điện Tây Nguyên nếu ảnh hưởng đất rừng

Theo đề nghị của Bộ Công thương, các cơ quan liên quan và chủ đầu tư các dự án ở 5 tỉnh Tây Nguyên (Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng) và các tỉnh vùng lân cận phải thực hiện nghiêm túc nội dung thông báo 191. Cụ thể như sau:

Tiếp tục rà soát, xem xét điều chỉnh quy mô, sơ đồ khai thác để đánh giá các dự án thủy điện thuộc quy hoạch (bao gồm các dự án đang nghiên cứu đầu tư và chưa nghiên cứu đầu tư) đã được phê duyệt. Nếu dự án có ảnh hưởng đến đất rừng thì yêu cầu ngưng nghiên cứu, đầu tư.

Bộ Công thương cũng sẽ không xem xét đưa vào quy hoạch nếu phát hiện các dự án được UBND tỉnh cho phép nghiên cứu, khảo sát có ảnh hưởng đến đất rừng dù những dự án này được lập ra để bổ sung vào quy hoạch.

Trường hợp các dự án đã hoàn thành, đi vào hoạt động hoặc đang thi công, nếu không thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các cam kết (chi trả dịch vụ môi trường rừng, trồng rừng thay thế) thì Bộ sẽ yêu cầu dừng hoạt động hoặc thu hồi giấy phép.

Đồng thời, Bộ Công thương cũng yêu cầu các đơn vị chức năng tăng cường giám sát, kiểm tra đầu thư xây dựng tại các dự án thủy điện Tây Nguyên nhằm ngăn chặn tình trạng lợi dụng xây thủy điện để chặt phá rừng, buôn bán vận chuyển gỗ trái phép.

Ảnh minh họa

Việc xuất hiện hàng trăm nhà máy thủy điện ở Tây Nguyên khiến các cánh rừng “kêu cứu”. Chỉ riêng việc xây dựng nhà máy thủy điện Thượng Kon Tum ở đầu nguồn sông Đắk Snghé sẽ làm mất 382 ha rừng phòng hộ đầu nguồn tỉnh Kon Tum. Tổng diện tích đất để xây dựng thủy điện này khoảng 782ha (414ha rừng tự nhiên, 135ha đất sản xuất nông nghiệp). Nếu được hoạt động vào năm 2018 theo dự kiến, nhà máy thủy điện Thượng Kon Tum sẽ làm cạn khô sông suối ở hạ lưu, gây thiên tai.

Tính đến hiện tại, trên cả nước có 306 dự án thủy điện có công suất 15.474,3 MW đang phát điện, 193 dự án đang được xây dựng, 245 dự án đang nghiên cứu đầu tư và 59 dự án quy mô nhỏ đang được rà soát.

Đây không phải lần đầu tiên thực hiện rà soát, kiểm tra, xem xét và loại bỏ những dự án thủy điện Tây Nguyên vì mức độ ảnh hưởng của nó.

Năm 2013, Ban chỉ đạo Tây Nguyên đã đề nghị ngưng xây mới các dự án thủy điện ở Tây Nguyên trong hai năm 2013 – 2014 vì những tác động tiêu cực tới đời sống người dân, môi trường, cân bằng sinh thái… Theo nhận định của thường trực Ban chỉ đạo Tây Nguyên, các thủy điện sau khi đi vào hoạt động để lại cho chính quyền địa phương và nhân dân trong vùng không ít khó khăn, phải tiếp tục giải quyết trong nhiều năm.

Từ khi thực hiện nghị quyết số 62/2013/QH13 của Quốc hội, đã có 8 dự án thủy điện bậc thang, 463 thủy điện nhỏ bị loại khỏi quy hoạch; 213 vị trí tiềm năng không được xem xét quy hoạch.

P.V