Sau vụ cháy chung cư mini ở Hà Nội: Kiến nghị không cấp sổ hồng, chung cư mini chỉ cho thuê

Theo HoREA, luật Nhà ở 2014 quy định hộ gia đình, cá nhân tại khu vực đô thị phải thực hiện xây dựng, cải tạo nhà ở theo quy định của pháp luật về xây dựng và tự chịu trách nhiệm về chất lượng nhà ở.

Trường hợp được phép xây dựng nhà ở có từ hai tầng trở lên mà tại mỗi tầng được thiết kế, xây dựng đủ một số điều kiện như: Có từ hai căn hộ trở lên theo kiểu khép kín; có đủ tiêu chuẩn diện tích sàn xây dựng tối thiểu mỗi căn hộ theo quy chuẩn; tiêu chuẩn xây dựng và có phần diện tích thuộc sở hữu riêng; phần diện tích thuộc sở chung của nhà chung cư theo quy định của luật này... thì được Nhà nước công nhận quyền sở hữu đối với từng căn hộ trong nhà ở đó (cấp sổ hồng).

"Chung cư 68" (hay còn gọi là chung cư Lucky 68, ở số 68 ngõ 619 Vũ Tông Phan) đang có nhiều hộ gia đình thuê và mua lại.

Theo HoREA, quy định này đã làm phát sinh nhiều "nhà chung cư mini biến tướng" tại các đô thị với 100% căn hộ mini, phòng ở.

Đây là một trong nhiều nguyên nhân làm quá tải kết cấu hạ tầng khu vực, phá vỡ quy hoạch đô thị. Đồng thời gây mất mỹ quan và không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy cũng như thiếu các tiện ích, dịch vụ phục vụ cư dân.

Ngoài ra, vì quy định về xây dựng "nhà ở riêng lẻ" không chặt chẽ nên đã bị lợi dụng làm phát sinh tình trạng nở rộ chung cư mini tại khu vực nội thành của các đô thị.

Bởi vậy, HoREA đề nghị không cấp sổ hồng cho các căn hộ chung cư mini mà chỉ để loại hình này kinh doanh cho thuê, công tác quản lý vận hành do chủ đầu tư đảm nhiệm và chịu trách nhiệm.

Cận cảnh chung cư 97 nằm áp sát chung cư 95, ngõ 619 Vũ Tông Phan, ở giữa là một công trình nhỏ đang xây dựng. Ảnh: Bảo Loan

Đồng thời kiến nghị, với trường hợp nhà ở riêng lẻ không nhằm mục đích kinh doanh, thì không phải lập dự án nhưng trường hợp nhà ở nhằm mục đích kinh doanh (để bán, cho thuê…) thì bắt buộc phải lập dự án đầu tư xây dựng và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận.

Ở góc độ pháp lý về vấn đề này, luật sư Bùi Đình Ứng - Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội từng nhấn mạnh rằng, Luật Đất đai và Luật Nhà ở chưa có quy định rõ ràng về loại hình chung cư mini, mà chỉ quy định điều chỉnh chung về nhà ở, công trình xây dựng. Do đó, lại hình chung cư mini tiềm ẩn rất nhiều rủi ro về mặt pháp lý, sự an toàn. Nếu có xảy ra tranh chấp, chắc chắn người mua sẽ chịu thiệt.

Theo ông Ứng, có ba trường hợp khi mua chung cư mini. Thứ nhất, chủ đầu tư xin giấy phép và được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận xây chung cư mini để bán theo kiểu nhà ở thương mại. Trường hợp này người mua được cấp sổ đỏ và giấy chứng nhận quyền sở hữu từng căn hộ.

Thứ hai, chủ đầu tư xây chung cư mini nhưng không đáp ứng đủ các điều kiện của pháp luật như: Xây dựng, phòng cháy chữa cháy… nên không được cấp phép. Ở trường hợp này, người mua chung cư mini có thể đứng tên chung trên sổ đỏ với chủ đầu tư và những người khác.

Trường hợp thứ ba thiếu may mắn hơn là hoạt động mua bán chung cư mini bằng giấy viết tay và không được đứng tên ở sổ đỏ. Điều này rất dễ xảy ra rủi ro nếu có tranh chấp.

Luật sư khẳng định, hiện nay, hầu hết các chung cư mini tại Hà Nội đều không đáp ứng những quy định kể trên, nên khó đủ điều kiện tách sổ riêng cho từng căn.

Bảo Loan