Quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ đang đứng trước thách thức phải đổi mới

Ảnh minh họa

Thông tin được Cục Sở hữu trí tuệ đưa ra tại Hội nghị Sở hữu trí tuệ năm 2024 diễn ra ngày 29/3. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt, cho biết năm 2023, hoạt động quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, trong đó nổi bật là việc hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật.

Theo đó, Chính phủ và các bộ, ngành đã ban hành 03 Nghị định và 02 Thông tư quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Sở hữu trí tuệ sau khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ được Quốc hội thông qua ngày 16/6/2022.

Các hoạt động hỗ trợ xác lập, bảo vệ, quản lý và phát triển tài sản trí tuệ, đặc biệt là cho các sản phẩm chủ lực, đặc sản địa phương được đẩy mạnh; số lượng đơn đăng ký xác lập quyền sở hữu công nghiệp được xử lý tăng 13,2% so với năm 2022…

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt phát biểu tại Hội nghị Sở hữu trí tuệ năm 2024.

Theo báo cáo của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới, Việt Nam được xếp hạng thứ 46/132 quốc gia và nền kinh tế về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2023 (tăng 2 bậc so với năm 2022) và là một trong bảy quốc gia thu nhập trung bình đạt được nhiều tiến bộ nhất về đổi mới sáng tạo trong thập niên qua.

Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng cho rằng cần thẳng thắn đánh giá, bối cảnh hiện tại đang đặt ra nhiều yêu cầu hơn với hoạt động quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ trong năm 2024 và các năm tiếp theo. Nhiều hoạt động quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ đang đứng trước thách thức phải đổi mới để nâng cao hơn nữa hiệu quả của hoạt động quản lý nhà nước như vấn đề tốc độ và chất lượng xử lý đơn xác lập quyền sở hữu công nghiệp; công tác thực thi quyền sở hữu công nghiệp; hiệu quả của hoạt động quản lý tài sản trí tuệ sau khi được bảo hộ, đặc biệt là đối với các sản phẩm chủ lực, tiềm năng của địa phương…

TIẾP NHẬN 156.413 ĐƠN, XỬ LÝ 125.778 ĐƠN CÁC LOẠI

Thông tin về hoạt động quản lý nhà nước về sở hữu công nghiệp năm 2023, ông Nguyễn Văn Bảy, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ thông tin, năm 2023, Cục tiếp nhận 156.413 đơn các loại (tăng 11% so với năm 2022), bao gồm 84.753 đơn đăng ký xác lập quyền sở hữu công nghiệp (tăng 8,5%) và 71.660 các loại đơn/yêu cầu khác (tăng 14,1%).

Trong số 84.753 đơn đăng ký xác lập quyền sở hữu công nghiệp có 10.295 đơn sáng chế/giải pháp hữu ích; 3.738 đơn kiểu dáng công nghiệp; 60.929 đơn nhãn hiệu quốc gia và 9.441 đơn nhãn hiệu quốc tế; 14 chỉ dẫn địa lý và 336 đơn đăng ký quốc tế có nguồn gốc Việt Nam.

Cục xử lý được 125.778 đơn các loại, trong đó có 74.130 đơn đăng ký xác lập quyền sở hữu công nghiệp (tăng 13,2% so với năm 2022) trong đó có 8.451 đơn sáng chế/ giải pháp hữu ích; 3.105 đơn kiểu dáng công nghiệp; 52.968 đơn nhãn hiệu quốc gia và 9.271 đơn nhãn hiệu quốc tế đăng ký; 7 đơn chỉ dẫn địa lý và 328 đơn đăng ký quốc tế có nguồn gốc Việt Nam.

Bên cạnh đó xử lý 51.648 đơn/yêu cầu khác (tăng 6,6%); cấp 36.977 văn bằng bảo hộ sở hữu công nghiệp các loại (giảm 12,5% so với năm 2022).

Hoạt động hỗ trợ thực thi quyền sở hữu trí tuệ cũng đã được Cục Sở hữu trí tuệ quan tâm, đẩy mạnh thông qua việc cung cấp 306 ý kiến chuyên môn cho các cơ quan thực thi quyền (tăng 40% so với năm 2022); tham dự 7 vụ việc đã kết thúc giải quyết tại tòa án.

Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội, cho biết thành phố đã triển khai 73 nhiệm vụ thuộc Chương trình phát triển tài sản trí tuệ gồm: 1 nhiệm vụ chỉ dẫn địa lý; 12 nhiệm vụ nhãn hiệu chứng nhận và 60 nhiệm vụ đăng ký nhãn hiệu tập thể). Năm 2023, số lượng đơn đăng ký sở hữu công nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội là 17.539. Số lượng chứng nhận sở hữu công nghiệp đã được cấp đạt 9.338 đơn.

Ông Lê Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND Thành phố Hà Nội cho hay, Hà Nôi chú trọng đẩy mạnh phát triển tài sản trí tuệ gắn với phát triển thị trường khoa học và công nghệ. Tập trung phát triển khoa học và công nghệ theo cơ chế thị trường, lấy doanh nghiệp làm trọng tâm. Hỗ trợ, nâng cao năng lực hấp thụ công nghệ của doanh nghiệp trên địa bàn.

Trong thời gian gần đây, số lượng đăng ký sở hữu công nghiệp tăng lên đáng kể đã góp phần nâng cao giá trị tinh thần và vật chất cho xã hội. Hà Nội là địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng bằng và đơn đăng ký quyền sở hữu trí tuệ. Hà Nội cũng là địa phương đứng đầu kết quả xếp hạng chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương do Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.

Cũng theo Cục Sở hữu trí tuệ, năm 2023, các địa phương đã có nhiều nỗ lực trong công tác thực thi quyền sở hữu công nghiệp nhằm đẩy lùi nạn hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp thể hiện ở việc tăng mạnh cả số vụ xử lý và số tiền phạt.

Báo cáo của các địa phương cho thấy, cả nước đã có có 3.049 vụ xâm phạm quyền đã được xử lý (chủ yếu là đối với nhãn hiệu) với tổng số tiền phạt là 36.735.363.000 đồng và hơn 340.000 sản phẩm bị xử lý, tăng 213% về số vụ và 204% tổng số tiền phạt so với năm 2022 (1.430 vụ với tổng số tiền phạt hơn 18 tỉ đồng).

Theo báo cáo từ các địa phương năm 2023, cả nước đã có 121.613 giải pháp được đề nghị công nhận sáng kiến, 94.174 sáng kiến được công nhận trong đó 3.154 sáng kiến được công nhận phạm vi ảnh hưởng cấp tỉnh, tổng số tiền làm lợi do áp dụng sáng kiến là gần 200 tỉ đồng, số tiền trả thù lao, trả thưởng cho các tác giả sáng kiến là hơn 6 tỉ đồng và có 2.538 cán bộ được nâng lương trước thời hạn do có sáng kiến được công nhận.

Nhĩ Anh