Phú Yên: Hơn 7.000 tấn cát chất đống, cảng Vũng Rô thành… bãi chứa

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng méo mặt vì lỗ nặng, người dân thì kêu trời bị cát cuốn vào đầy nhà mỗi khi trời trở gió...

7.200 tấn cát phơi nắng tại cảng Vũng Rô

Ngày 7/9, ông Nguyễn Hồng Lộc, Trưởng phòng Kế hoạch - Điều độ, công ty TNHH MTV Cảng Vũng Rô (Phú Yên) cho biết: “Hiện tại, có khoảng 7.200 tấn cát xây dựng đang chất đống tại bãi chứa hàng của cảng. Tình trạng này kéo dài suốt 3 tháng nay và vẫn chưa biết khi nào giải quyết dứt điểm”.

Cụ thể, từ đầu năm 2017, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai thác khoáng sản và kinh doanh vật liệu xây dựng nhận được đơn hàng lớn từ các tỉnh phía Nam. Vì vậy, cát từ địa điểm khai thác được các doanh nghiệp vận chuyển về cảng Vũng Rô tập kết rồi bốc dỡ xuống tàu chuyên chở vào Nam.

Từ tháng 5/2017 đến ngày 10/6/2017, các doanh nghiệp đã bàn giao cho tàu hơn 27.000 tấn cát. Tuy nhiên, ngày 12/6, UBND tỉnh Phú Yên có công văn yêu cầu tạm dừng hoạt động vận chuyển cát ra ngoài tỉnh. Theo đó, ngoài những đơn hàng hoàn thành đầy đủ hồ sơ, minh bạch về pháp lý được quyền tiếp tục vận chuyển, các trường hợp còn lại đều bị yêu cầu tạm dừng.

Ông Lộc cho biết: “Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Phú Yên, ban quản lý cảng đã cho kiểm tra, rà soát lại tất cả các hợp đồng vận chuyển. Có 5 doanh nghiệp thuê mặt bằng cảng để tập kết và bốc dỡ cát lên tàu. Trong đó đã có 2 doanh nghiệp bán cát cho một đơn vị ở TP.HCM với khối lượng hơn 16.039 tấn. Ba doanh nghiệp còn lại mới tập kết cát vào cảng, chờ vận chuyển đi”.

Hơn 7.200 tấn cát đang nằm "bất động" tại cảng Vũng Rô suốt 3 tháng qua.

Theo ông Lộc, hiện trên khuôn viên bãi chứa hàng có diện tích 25.000m² tại cảng Vũng Rô còn khoảng 7.200 tấn cát vẫn đang dồn ứ chưa xuất đi được. Tình trạng này kéo dài nhiều tháng nay, gây cản trở hoạt động tại cảng cũng như gây ảnh hưởng đến người dân xung quanh. Ban Quản lý cảng đã kiến nghị UBND tỉnh Phú Yên xử lý nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả.

Trao đổi với PV, bà Nguyễn Thị Thanh (46 tuổi, ngụ xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa) cho biết: “Bình thường thì không sao nhưng khi gió to, bụi cát tung mù trời, cuốn thẳng vào nhà dân. Tôi bán hàng nước ở đây luôn phải dùng bao ni lông che kín hết hàng quán vì sợ bụi rơi vào thức ăn và đồ uống”.

“Từ tháng 6/2017 đến nay, cát đang tập kết tại cảng Vũng Rô không thể xuất bến vào Nam khiến doanh nghiệp chúng tôi lao đao. Đơn hàng đã nhận không thể hoàn thành phải đền bù hợp đồng. Cát khai thác tập kết về cảng suốt 3 tháng nay đã bị hao hụt đi một lượng lớn vì bị gió, mưa, sóng cuốn trôi xuống biển và ra khu vực xung quanh.

Chỉ mong UBND tỉnh Phú Yên sớm giải quyết dứt điểm, để thông quan hàng hóa, gỡ khó cho doanh nghiệp”, ông K., chủ một doanh nghiệp kinh doanh vật liệu xây dựng trên địa bàn Phú Yên cho hay.

Doanh nghiệp “tuồn chui” vào Nam bán?

Theo tìm hiểu của PV, đầu tháng 6/2017, ông Nguyễn Chí Hiến, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phú Yên đã ký văn bản hỏa tốc chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý các doanh nghiệp khai thác cát, vật liệu thông thường trên địa bàn tỉnh này tập kết, vận chuyển cát để bán ra ngoài tỉnh bằng đường bộ và đường thủy. Lệnh cấm xuất phát từ việc phát hiện những dấu hiệu không minh bạch trong hoạt động khai thác cát trên địa bàn Phú Yên thời gian qua.

Theo đó, UBND tỉnh Phú Yên giao cho Công an tỉnh Phú Yên chủ trì cùng với sở GTVT, sở TN&MT, Bộ Chỉ huy bộ đội Biên phòng tỉnh, Cảng vụ Quy Nhơn tại Vũng Rô và các đơn vị, địa phương liên quan khẩn trương kiểm tra, tạm dừng ngay việc vận chuyển cát, vật liệu thông thường ra ngoài tỉnh (kể cả đường bộ và đường thủy). Sở TN&MT tỉnh Phú Yên kiểm tra tính pháp lý của các tổ chức khai thác cát vật liệu thông thường trong việc vận chuyển, bán cát ra ngoài tỉnh.

Ngoài ra, Sở này còn phải kiểm tra diện tích, chiều sâu, khối lượng khai thác theo giấy phép và khối lượng khai thác đã vận chuyển bán ra ngoài tỉnh của các doanh nghiệp này. Mặt khác, cục Thuế tỉnh Phú Yên cũng đã kiểm tra việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của các doanh nghiệp được cấp phép khai thác cát vật liệu thông thường trên địa bàn tỉnh Phú Yên...

Đại diện sở TN&MT tỉnh Phú Yên cho biết, tiến hành kiểm tra đối với 6 trên tổng số 28 đơn vị được cấp giấy phép khai thác khoáng sản cát làm vật liệu xây dựng ở hạ lưu sông Ba thì số lượng cát được vận chuyển đến tập kết tại cảng Vũng Rô là 25.239m³.

Tuy nhiên, khi kiểm tra hóa đơn tại các đơn vị vận chuyển cát tập kết tại cảng Vũng Rô thì chỉ có khối lượng 10.791m³, có sự chênh lệch 14.268m³ chưa rõ nguyên nhân.

Hiện, UBND tỉnh Phú Yên đang chỉ đạo cục Thuế tỉnh, công an tỉnh kiểm tra, làm rõ phần chênh lệch khối lượng 14.268m³ cát được xuất bán trái phép không hóa đơn tại cảng Vũng Rô.

Nhiều doanh nghiệp khai thác cát trên sông, rồi vận chuyển trái phép vào Nam.

Một điểm đáng chú ý theo tìm hiểu của PV, trong giấy phép ngày 20/7/2015, UBND tỉnh Phú Yên gia hạn khai thác cát, vật liệu xây dựng thông thường cho công ty cổ phần vật liệu xây dựng Phú Yên tại sông Ba thời hạn 3 năm với trữ lượng 628.145m³.

Trong giấy phép ghi rõ: “Công ty cổ phần vật liệu xây dựng Phú Yên chỉ được phép kinh doanh cát phục vụ cho các công trình xây dựng trong tỉnh”. Tương tự, ngày 11/8/2015, UBND tỉnh Phú Yên cấp phép cho DNTN Xí nghiệp Hưng Thịnh (TP.Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên) khai thác cát vật liệu xây dựng thông thường tại lòng sông Ba với thời hạn 4 năm trên diện tích 4 ha, trữ lượng hơn 39.000m³, công suất khai thác 10.000m³/năm.

Toàn bộ cát khai thác chỉ được tiêu thụ ở TP.Tuy Hòa và các khu vực lân cận trên địa bàn tỉnh Phú Yên. Tuy nhiên, trên thực tế, các doanh nghiệp đã tập kết cát về cảng Vũng Rô sau đó chuyên chở đi các tỉnh thành phía Nam tiêu thụ.

Liên quan đến vấn đề trên, UBND tỉnh Phú Yên cũng yêu cầu công ty cổ phần vật liệu xây dựng Phú Yên tạm dừng việc xuất bán cát để vận chuyển ra ngoài tỉnh vì không qua đấu giá khai thác, cho đến khi có ý kiến của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam - bộ Tài nguyên và Môi trường.

Đại diện sở TN&MT tỉnh Phú Yên cho biết, hiện UBND tỉnh Phú Yên đã cấp phép cho hơn 20 doanh nghiệp khai thác cát trên sông Ba thuộc các huyện: Sông Hinh, Sơn Hòa, Phú Hòa, Tây Hòa, Đông Hòa và TP.Tuy Hòa với diện tích hơn 96 ha, trữ lượng gần 2 triệu m3. Theo giấy phép của UBND tỉnh Phú Yên đã cấp, công suất khai thác cát trên dòng sông Ba khoảng 324.000m3. Các mỏ cát này cấp chỉ định chứ không phải thông qua đấu giá.

Nguyễn Hưng