Phát triển quan hệ hợp tác khoa học và công nghệ Việt Nam - Lào

Ký thỏa thuận tăng cường năng lực cho Viện Khoa học quốc gia Lào.

Mới đây, tại thành phố Đà Nẵng đã diễn ra kỳ họp lần thứ ba hợp tác song phương về khoa học, công nghệ giữa Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ (HLKH và CN) Việt Nam và Viện Khoa học quốc gia Lào. Kỳ họp lần này được tổ chức trong bối cảnh tại hai nước diễn ra nhiều hoạt động nhân dịp kỷ niệm 40 năm Ngày ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Lào và kỷ niệm lần thứ 55 Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước.

Phát biểu ý kiến tại kỳ họp, Giáo sư Bô-viêng-khăm Vông-đa-la, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Lào, kiêm Chủ tịch Viện khoa học quốc gia Lào và Giáo sư Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện HLKH và CN Việt Nam đều bày tỏ niềm vui mừng, phấn khởi trước những kết quả hợp tác hai bên đã đạt được trong thời gian qua; đồng thời hy vọng mối quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa ngành khoa học và công nghệ (KH và CN) của hai nước không ngừng phát triển.

Những năm gần đây, ngoài sự hỗ trợ của các sở KH và CN của các tỉnh ở Việt Nam có đường biên giới với Lào (như Quảng Bình, Quảng Trị và Sơn La với các tỉnh Xa-va-na-khẹt, Xa-la-văn, Hủa Phăn), trong việc chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong lĩnh vực sản xuất tại các địa phương Lào, sự hợp tác giữa ngành KH và CN của hai nước đã có bước phát triển đáng khích lệ. Trước hết, Bộ KH và CN nước ta đã hỗ trợ Bộ KH và CN Lào xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật về KH và CN; xác định phương hướng ưu tiên và hình thức hợp tác trong lĩnh vực KH và CN giữa hai nước giai đoạn 2014 - 2016 và các năm tiếp theo; Bộ KH và CN nước ta (từ nguồn vốn ODA) giúp xây dựng Trung tâm đào tạo cán bộ quản lý KH và CN của Lào. Theo kế hoạch, công trình này sẽ hoàn thành và được đưa vào sử dụng cuối năm 2017. Hai bên còn triển khai nhiều dự án, đề tài và xây dựng các mô hình ứng dụng tiến bộ KH và CN vào sản xuất nông nghiệp, công nghệ thông tin, viễn thám và thông tin địa lý ở Lào…

Những năm qua, bên cạnh các cuộc hội thảo quốc tế thường niên về khoa học xã hội giữa ba nước Việt Nam, Lào và Cam-pu-chia, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam và Viện Khoa học xã hội quốc gia Lào đã tiến hành nhiều chương trình trao đổi tài liệu, hợp tác nghiên cứu khoa học. Trong đó, tháng 10-2016, tại Viêng Chăn, một hội nghị lớn giữa hai Viện Khoa học xã hội của hai nước đã được tổ chức. Tại hội nghị này, những nội dung chính trong quan hệ hợp tác giữa hai viện giai đoạn 2016-2020 được hai bên thảo luận, thống nhất. Theo đó, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam sẵn sàng đáp ứng và tạo điều kiện tốt nhất nhu cầu đào tạo trình độ thạc sĩ và tiến sĩ, cũng như chương trình tập huấn ngắn hạn cho cán bộ Viện Khoa học xã hội quốc gia Lào. Trong khi đó, Viện Khoa học xã hội quốc gia Lào nhận trách nhiệm đào tạo và bồi dưỡng tiếng Lào cho cán bộ Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Các viện nghiên cứu trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cũng đề xuất hơn mười đề tài, dự án lớn và đề nghị Viện Khoa học xã hội quốc gia Lào cử cán bộ cùng tham gia nghiên cứu. Đồng thời tại hội nghị, hai Viện Khoa học xã hội của hai nước đã thống nhất kế hoạch hợp tác tổ chức hội thảo quốc tế nhân kỷ niệm 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Lào vào năm 2017.

Từ năm 2013 đến nay, Viện HLKH và CN Việt Nam và Viện Khoa học quốc gia Lào thường xuyên trao đổi các đoàn cán bộ thăm, làm việc và cùng chia sẻ kinh nghiệm trong hoạt động. Bên cạnh tiếp tục giai đoạn hai dự án Tăng cường năng lực nghiên cứu khoa học và triển khai công nghệ cho Viện Khoa học quốc tế Lào (2017 - 2022); đẩy nhanh tiến độ Đề án hợp tác Việt Nam - Lào xây dựng phòng thí nghiệm nghiên cứu triển khai công nghệ năng lượng sạch, Viện HLKH và CN Việt Nam cũng có kế hoạch và hình thức hợp tác đào tạo nguồn nhân lực cho phía Lào. Qua các chuyến thăm, làm việc với Bộ KH và CN Lào, Viện Khoa học quốc gia Lào, và Đại học quốc gia Lào vừa qua, Giáo sư Phan Ngọc Minh, Phó Chủ tịch Viện HLKH và CN Việt Nam cho biết: Từ nay đến năm 2020 tùy theo nhu cầu, Viện HLKH và CN Việt Nam sẽ giúp Lào đào tạo nhân lực trình độ cao trong lĩnh vực khoa học tự nhiên và công nghệ. Nhằm giúp bạn có một lớp cán bộ đủ sức vận hành các phòng thí nghiệm và nâng cao năng lực trong hoạt động nghiên cứu khoa học, cũng như triển khai, ứng dụng công nghệ vào đời sống.

NGUYỄN KHÔI