Phấn đấu thu ngân sách gần 6,9 triệu tỷ đồng trong 5 năm

Kết quả biểu quyết thông qua Nghị quyết về Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2016-2020. Ảnh: T.Bình.

Tăng thu 1,65 lần

Sáng 9-11, tiếp tục chương trình làm việc của kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV, các đại biểu đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2016-2020, với 428 đại biểu tán thành trong tổng số 438 đại biểu tham gia biểu quyết.

Theo Nghị quyết vừa được Quốc hội thông qua, mục tiêu của Kế hoạch tài chính 5 năm (2016-2020) là tiếp tục hoàn thiện hệ thống thể chế và cơ chế tài chính quốc gia; huy động, phân phối, quản lý, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực tài chính, đáp ứng yêu cầu và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; Từng bước cơ cấu lại thu, chi ngân sách nhà nước; cân đối giữa tích lũy và tiêu dùng, triệt để tiết kiệm, chống lãng phí, sử dụng hiệu quả vốn đầu tư công, đầu tư hợp lý cho con người và giải quyết tốt các vấn đề an sinh xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh.

Nghị quyết nêu rõ: Siết chặt kỷ luật, kỷ cương tài chính đi đôi với đẩy mạnh cải cách hành chính, hiện đại hóa và tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát tài chính; giảm mạnh và kiểm soát chặt chẽ bội chi ngân sách, nợ công, nợ nước ngoài của quốc gia, đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô và an ninh tài chính quốc gia.

Về các mục tiêu cụ thể, Quốc hội đặt mục tiêu phấn đấu tổng thu ngân sách nhà nước cả giai đoạn 2016-2020 đạt khoảng 6,864 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 1,65 lần so với giai đoạn 2011-2015; bảo đảm tỷ lệ huy động vào ngân sách nhà nước không thấp hơn 23,5% GDP, trong đó thuế, phí, lệ phí khoảng 21%GDP; tỷ trọng thu nội địa bình quân khoảng 84-85% tổng thu ngân sách nhà nước.

Giai đoạn tới, vấn đề cơ cấu chi ngân sách được thực hiện theo hướng tích cực. Theo đó, tổng chi ngân sách nhà nước cả giai đoạn khoảng 8,025 triệu tỷ đồng, trong đó, tăng tỷ trọng chi đầu tư phát triển chiếm bình quân khoảng 25-26% tổng chi ngân sách nhà nước; giảm tỷ trọng chi thường xuyên xuống dưới 64% tổng chi ngân sách nhà nước. Ưu tiên đảm bảo chi trả nợ, chi dự trữ quốc gia.

Tổng chi đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020 tối đa khoảng 2 triệu tỷ đồng. Trong đó, chi từ nguồn trái phiếu Chính phủ là 260 nghìn tỷ đồng (bao gồm 60 nghìn tỷ đồng còn lại của giai đoạn 2014-2016), từ nguồn vốn ngoài nước là 300 nghìn tỷ đồng, từ nguồn bán bớt phần vốn Nhà nước tại một số doanh nghiệp là 250 nghìn tỷ đồng...

Liên quan đến tỷ lệ bội chi ngân sách nhà nước, Quốc hội đạt mục tiêu cả giai đoạn không quá 3,9% GDP, trong đó bội chi ngân sách Trung ương không quá 3,7% GDP và bội chi ngân sách địa phương không quá 0,2% GDP. Đồng thời phấn đấu giảm mạnh bội chi ngân sách nhà nước để đến năm 2020 không quá 3,5% GDP, nhằm thực hiện cân đối ngân sách nhà nước tích cực, bảo đảm nợ công trong giới hạn cho phép.

Đối với việc bảo đảm an toàn nợ công, Quốc hội đặt “khung” nợ công hằng năm không quá 65% GDP, nợ Chính phủ không quá 54% GDP, nợ nước ngoài của quốc gia không quá 50%GDP; nghĩa vụ trả nợ nước ngoài của quốc gia dưới 25% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ; nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ (không bao gồm cho vay lại) không quá 25% so với tổng thu ngân sách nhà nước hằng năm.

9 giải pháp đảm bảo ổn định tài chính quốc gia

Để đảm bảo đạt được các mục tiêu trên, trong Nghị quyết của Quốc hội đề ra 9 nhóm giải pháp trọng tâm.

Thứ nhất, đẩy mạnh việc hoàn thiện thể chế tài chính và cơ chế tài chính quốc gia nhằm tiếp tục cụ thể hóa Hiến pháp, bảo đảm tính đồng bộ, công khai, minh bạch, ổn định và phù hợp với yêu cầu thực tiễn đặt ra trong quá trình phát triển kinh tế -xã hội của đất nước và hội nhập quốc tế...

Thứ hai, thực hiện các giải pháp điều chỉnh chính sách thu theo hướng mở rộng cơ sở thuế, điều chỉnh phạm vi, đối tượng, rà soát, thu hẹp diện miễn, giảm thuế; nghiên cứu bổ sung thuế tài sản phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam. Hạn chế tối đa việc lồng ghép các chính sách xã hội trong các Luật về thuế. Rà soát các chính sách ưu đãi ảnh hưởng đến thu ngân sách nhà nước.

Thứ ba, tổ chức thực hiện có hiệu quả các quy định về đổi mới quản lý ngân sách nhà nước theo Luật Ngân sách nhà nước...

Thứ tư, thực hiện nghiêm kỷ luật tài chính trong thu, chi ngân sách nhà nước. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm toán để chống thất thu, ngăn chặn các hành vi gian lận thương mại, chuyển giá, trốn thuế, chống thất thoát, lãng phí trong chi ngân sách nhà nước, đặc biệt là trong chi đầu tư xây dựng cơ bản...

Thứ năm, thực hiện quyết liệt, đồng bộ các cơ chế, chính sách liên quan đến việc đổi mới cơ chế tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp công, đặc biệt là đẩy nhanh lộ trình thực hiện điều chỉnh giá dịch vụ sự nghiệp công tiến tới tính đủ chi phí, góp phần nâng cao tính tự chủ của các đơn vị...

Thứ sáu, đẩy mạnh việc cơ cấu lại và nâng cao chất lượng quản trị, hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước...

Thứ bảy, kiểm soát chặt chẽ các chỉ tiêu nợ công trong giới hạn cho phép; hạn chế tối đa cấp bảo lãnh Chính phủ cho các khoản vay mới; kiểm soát chặt chẽ bội chi và nợ chính quyền địa phương...

Thứ tám, tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật đối với thị trường tài chính, bảo hiểm và dịch vụ kế toán, kiểm toán; nâng cao hiệu lực, hiệu quả khai thác nguồn lực tài chính trong việc quản lý, sử dụng tài sản công...

Thứ chín, tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực tài chính. Thực hiện hiện đại hóa công tác quản lý tài chính quốc gia thông qua đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu tài chính quốc gia. Thúc đẩy và tăng cường tính minh bạch các thông tin tài chính ngân sách theo quy định. Giảm thời gian thực hiện các thủ tục hành chính về thuế, hải quan.

Trước khi đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu đối với việc đánh giá thực hiện Kế hoạch tài chính ngân sách 5 năm (2011-2015), định hướng Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia, mục tiêu, định hướng huy động, sử dụng vốn vay và quản lý nợ công giai đoạn 2016-2020 và Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2016-2020.

Về đánh giá thực hiện Kế hoạch tài chính ngân sách nhà nước 5 năm (2011-2015), định hướng Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia 2016-2020, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách Nguyễn Đức Hải tập trung giải trình, làm rõ: Về tỷ lệ huy động vào ngân sách Nhà nước; tỷ lệ bội chi ngân sách Nhà nước; chính sách an sinh xã hội; cơ cấu chi ngân sách Nhà nước...

Về mục tiêu, định hướng huy động, sử dụng vốn vay và quản lý nợ công giai đoạn 2016-2020, giải trình do Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách trình bày tập trung vào các nội dung: đề nghị báo cáo rõ lý do nợ công tăng nhanh, áp lực trả nợ lớn giai đoạn qua; làm rõ việc dùng Quỹ tích lũy trả nợ để trả nợ thay cho doanh nghiệp; một số khoản chuyển từ nợ dự phòng sang nợ chính thức; doanh nghiệp tái cơ cấu không có nguồn thu để trả nợ, nay Chính phủ dùng Quỹ tích lũy trả nợ để trả nợ cho doanh nghiệp; đề nghị công khai các khoản nợ công; tổng hợp số liệu đầy đủ, đánh giá đúng về nợ công; một số khoản nợ chưa được tính vào nợ công, nếu tính đủ thì dư nợ công sẽ ở mức cao hơn...

Thái Bình