Ông Zelensky công du châu Âu: Ukraine tìm thấy nước trên sa mạc?

Trong 3 ngày, từ ngày 13 đến 15-5, Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky đã có chuyến thăm ngắn đến một loạt quốc gia châu Âu gồm Ý, Vatican, Đức, Pháp và Anh nhằm tìm sự ủng hộ của những nước này, theo hãng tin AP.

Chuyến công du con thoi của ông Zelensky được đánh giá là thành công trên nhiều phương diện trong bối cảnh giao tranh với Nga sắp kéo dài sang tháng thứ 16.

Vũ khí tiếp tục đổ về Ukraine

Trên phương diện quân sự, sau 3 ngày công du, ông Zelensky đã thu về được một loạt vũ khí mới nhằm tăng cường năng lực của Ukraine trong bối cảnh nước này sắp có cuộc phản công mang tính quyết định. Việc được bơm thêm vũ khí không chỉ giúp các lực lượng của Kiev đánh chắc tay hơn, mà còn đảm bảo giữ vững thế trận để làm nền tảng cho một cuộc đàm phán hòa bình, mà trong đó Ukraine sẽ có tiếng nói lớn hơn.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (trái) và Thủ tướng Anh Rishi Sunak trong cuộc gặp tại London. Ảnh: GETTY IMAGES

Chỉ trong 3 ngày, ông Zelensky đã nhận được cam kết viện trợ kho tên lửa, xe tăng và máy bay không người lái (UAV).

Cụ thể, theo tờ The New York Times, vào đêm trước chuyến thăm của ông Zelensky, Berlin hứa sẽ gửi thêm đạn dược và các bệ phóng dùng cho hệ thống chống tên lửa Iris-T, thêm 30 xe tăng Leopard 1, hơn 100 xe chiến đấu bọc thép và hơn 200 máy bay không người lái (UAV) giám sát. Tiếp ông Zelensky hôm 14.5, Thủ tướng Olaf Scholz tiếp tục nhắc lại sự ủng hộ của Đức rằng: “Chúng tôi sẽ hỗ trợ Ukraine miễn là cần thiết".

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng cam kết cung cấp thêm hàng chục xe tăng hạng nhẹ, trong đó có AMX-10RC, xe bọc thép và hệ thống phòng không trong những tuần tới. Nước này cũng hứa tổ chức huấn luyện binh sĩ Ukraine tại Pháp và cả tại Ukraine trong năm nay, theo hãng tin AFP.

Trong khi Ý nhấn mạnh sẽ hỗ trợ Ukraine đầy đủ trên hầu hết phương diện bao gồm quân sự, tài chính, nhân đạo và tái thiết trong ngắn hạn và dài hạn, thì Thủ tướng Anh Rishi Sunak hứa sẽ cải thiện khả năng phòng thủ của nước này trước cuộc phản công tiềm năng, theo hãng tin Reuters.

Ngoài ra, chính quyền London cũng hứa xây dựng và thúc đẩy hệ thống phòng không cho Kiev thông qua việc cung cấp chuyển tên lửa hành trình tầm xa Storm Shadow, cùng hàng trăm tên lửa phòng không và UAV tấn công tầm xa. Mặc dù không trực tiếp gửi tiêm kích F-16, Anh cho biết nước này sẽ thúc giục đồng minh chuyển loại máy bay tân tiến này cho Ukraine, đồng thời cam kết huấn luyện phi công Ukraine kỹ năng điều khiển các máy bay chiến đấu theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Giá trị tinh thần

Ngoài mục đích quân sự, tổng thống Ukraine cũng tranh thủ sự ủng hộ chính trị từ châu Âu. Trong cuộc hội đàm ngày 13-5, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni đã ủng hộ lập trường của ông Zelensky, trong đó nhấn mạnh bất kỳ thỏa hiệp nào dẫn tới một "hòa bình bất công" là điều không thể chấp nhận được đối với Kiev và Rome. Bà cũng đồng ý rằng việc nhân nhượng trước Moscow cũng là mối nguy đối với châu Âu và hứa “sẽ cung cấp bất cứ thứ gì Ukraine cần để giành chiến thắng trong cuộc xung đột với Nga”.

Xe tăng Leopard 2 của Đức trong cuộc tập trận ở Ba Lan hồi tháng 2. Ảnh: THE NEW YORK TIMES

Ông Francois Heisbourg - học giả người Pháp chuyên phân tích các vấn đề quốc phòng và an ninh tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (Mỹ) nhận định chuyến đi châu Âu của ông Zelensky “có vẻ như nó đang rất hiệu quả".

Theo ông Heisbourg , bên cạnh kêu gọi vũ khí, “khía cạnh khác của chuyến công du này chính là chính trị”. Chuyên gia này cho rằng “chính trị không kém phần quan trọng so với những yếu tố thuần túy quân sự".

Trong khi đó, chuyên gia Patrick Bury, giảng viên cao cấp về an ninh tại ĐH Bath (Anh) cũng cho rằng việc trực tiếp nêu tình hình thực địa với các nhà lãnh đạo châu Âu cho thấy ông Zelensky ngày càng tự tin hơn với các chuyến công du nước ngoài. Theo chuyên gia này, đó cũng là một nỗ lực để giúp lãnh đạo Ukraine có sự chuẩn bị tốt hơn trong bối cảnh chiến trường ngày một nóng.

Tìm thấy nước ở sa mạc

Các gói hỗ trợ mà ông Zelensky huy động được từ phương Tây được ví như nước trên sa mạc, nhất là trong bối cảnh có thông tin cho rằng nguồn cung viện trợ từ Mỹ cho Ukraine đang cạn dần, ngay vào lúc Kiev cần nhiều vũ khí để giành một chiến thắng then chốt.

Cụ thể, theo trang Politico, gói viện trợ Ukraine trị giá 48 tỉ USD mà quốc hội Mỹ thông qua vào cuối năm ngoái chỉ còn lại khoảng 6 tỉ USD và có thể cạn kiệt vào giữa mùa hè này. Trong khi đó, chưa có thông tin nào chắc chắn rằng Mỹ sẽ làm mới các gói hỗ trợ, bởi chính quyền Tổng thống Joe Biden đang trải qua một cuộc đấu trí gay gắt tại quốc hội nhằm ngăn chặn nguy cơ Mỹ bị vỡ nợ.

Bên cạnh đó, cũng xuất hiện những nỗi lo rằng khi càng tiến dần tới cuộc bầu cử tổng thống 2024, ông Biden sẽ tập trung vào các vấn đề đối nội để thu hút phiếu bầu hơn là kêu gọi các đồng minh viện trợ cho Ukraine, theo The New York Times.

ÂN VY