Nhật Bản rơi vào suy thoái, Đức hiện là nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới

Theo đài DW, GDP danh nghĩa năm 2023 của Đức là 4.500 tỷ USD, vượt qua mức 4.200 tỷ USD của Nhật Bản.

Số liệu do Chính phủ Nhật Bản công bố ngày 15-2 đã xác nhận dự báo Đức chính thức trở thành nền kinh tế lớn thứ ba thế giới dựa trên tổng sản phẩm quốc nội (GDP) danh nghĩa. Đây là diễn biến từng được Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đưa ra hồi tháng 10-2023.

Người đi bộ băng qua đường trước các cửa hàng sang trọng ở khu mua sắm Ginza ở Tokyo vào ngày 19/1/2024. (Ảnh: AFP/Richard A Brooks)

Một số nhà phân tích cảnh báo Nhật Bản có thể sẽ phải hứng chịu một đợt suy thoái khác trong quý hiện tại do nhu cầu yếu ở Trung Quốc, tiêu dùng chậm chạp và hoạt động sản xuất tại một bộ phận của Toyota Motor Corp bị đình trệ. Tất các yếu tố này đều chỉ ra con đường phục hồi kinh tế đầy thách thức của đất nước “mặt trời mọc”.

Yoshiki Shinke, nhà kinh tế điều hành cấp cao tại Viện nghiên cứu Dai-ichi Life (Nhật Bản), cho biết: “Điều đặc biệt đáng chú ý là sự chậm chạp trong tiêu dùng và chi tiêu vốn là trụ cột chính của nhu cầu trong nước”. Ông nhấn mạnh thêm, nền kinh tế sẽ tiếp tục thiếu động lực trong thời điểm hiện tại và không có động lực tăng trưởng chính".

Hôm thứ Năm (15/2), Chính phủ Nhật Bản đưa ra dữ liệu cho thấy tổng sản phẩm quốc nội (GDP) giảm 0,4% so với cùng kỳ năm ngoái sau khi giảm 3,3% trong quý trước, khiến thị trường trái ngược với dự báo tăng 1,4%.

Hai quý suy thoái liên tiếp thường được coi là định nghĩa của suy thoái kỹ thuật.

Trong khi nhiều nhà phân tích vẫn kỳ vọng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) sẽ loại bỏ dần gói kích thích tiền tệ khổng lồ trong năm nay, dữ liệu yếu kém có thể đặt ra nghi ngờ về dự báo của họ rằng tiền lương tăng sẽ củng cố tiêu dùng và giữ lạm phát lâu dài quanh mục tiêu 2%.

Stephan Angrick, nhà kinh tế cấp cao tại Moody Analytics, cho biết: “Hai lần giảm GDP liên tiếp và ba lần giảm liên tiếp về nhu cầu trong nước là tin xấu, ngay cả khi những sửa đổi có thể thay đổi những con số cuối cùng ở mức cận biên”.

Trong khi đó, Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản Yoshitaka Shindo nhấn mạnh sự cần thiết phải đạt được mức tăng trưởng tiền lương vững chắc để củng cố tiêu dùng, điều mà ông mô tả là "thiếu động lực" do giá cả tăng cao.

“Chúng tôi hiểu rằng BOJ xem xét toàn diện các dữ liệu khác nhau, bao gồm tiêu dùng và rủi ro đối với nền kinh tế trong việc hướng dẫn chính sách tiền tệ”, ông nói trong cuộc họp báo sau khi dữ liệu được công bố, khi được hỏi về tác động đối với chính sách của BOJ.

Dữ liệu cho thấy GDP danh nghĩa của Nhật Bản ở mức 4,21 nghìn tỷ USD vào năm 2023, giảm xuống dưới mức 4,46 nghìn tỷ USD.

Chuyên gia kinh tế Brian Coulton của Fitch Ratings cho biết: “GDP thực tế của Nhật Bản thực sự đã vượt trội so với Đức kể từ năm 2019”.

Kể từ khi xung đột Nga – Ukraine diễn ra, các nhà sản xuất phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu của Đức đã bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề do giá năng lượng tăng vọt.

Nền kinh tế lớn nhất châu Âu cũng bị cản trở bởi việc Ngân hàng Trung ương châu Âu tăng lãi suất trong khu vực đồng euro cũng như sự không chắc chắn về ngân sách và tình trạng thiếu lao động lành nghề thường xuyên.

Nhật Bản cũng phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, đặc biệt là ô tô, mặc dù đồng yên yếu - khiến hàng xuất khẩu rẻ hơn - đã giúp các công ty lớn như Toyota bù đắp sự yếu kém ở các thị trường trọng điểm như Trung Quốc.

Nhưng nước này đang chịu thiệt hại nhiều hơn Đức về tình trạng thiếu lao động khi dân số giảm và tỷ lệ sinh vẫn ở mức thấp, đồng thời các nhà kinh tế dự đoán khoảng cách giữa hai nền kinh tế sẽ ngày càng gia tăng.

Toshihiro Nagahama, nhà kinh tế tại Viện nghiên cứu Dai-ichi Life cho biết: “Giống như Nhật Bản, dân số Đức đã giảm nhưng vẫn đạt được mức tăng trưởng kinh tế ổn định”.

Ông nói: “Điều này là do, đặc biệt là từ những năm 2000, các cơ quan chính phủ ở Đức đã tích cực thực hiện các chính sách nhằm tạo ra một môi trường giúp các công ty hoạt động trong nước dễ dàng hơn”.

Lê Na (Theo CNA)