Nghề đan võng ngô đồng ở Cù Lao Chàm là di sản quốc gia
Hơn 300 năm trước, các cư dân sinh sống tại Cù Lao Chàm đã biết dùng thân cây ngô đồng tước thành sợi mỏng, quay tròn rồi đan thành những chiếc võng mềm mại.
Ngày 21/2, Bộ VHTT&DL đã có Quyết định Quyết định số 381 công bố nghề thủ công truyền thống đan võng ngô đồng ở Cù Lao Chàm là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Nghề đan võng ngô đồng ở vùng biển đảo Cù Lao Chàm (xã Tân Hiệp, TP Hội An, tỉnh Quảng Nam) đã tồn tại và phát triển trong hơn 300 năm qua.
Khách du lịch nước ngoài tìm hiểu nghề đan võng ngô đồng ở Cù Lao Chàm. Ảnh: TL
Nguyên liệu duy nhất để làm võng là vỏ cây ngô đồng, loại cây chỉ mọc trên núi cao hoặc vách đá hiểm trở.
Để có xơ sợi đan võng, bà con phải lên núi đốn cây ngô đồng. Thường những cây non, dài một sải tay được chặt và bó gọn mang xuống chân núi. Tiếp đó, thân cây được ngâm dưới khe suối Ông Thơ, suối Tình, suối Cây Dâu…
Thời gian ngâm mùa hè thì nửa tháng, mùa đông hơn 20 ngày. Sau đó cây được làm sạch, bóc vỏ rồi đập trên đá cho tơi mềm. Những bó ngô đồng tơi ra bắt đầu được xé sợi, tước mỏng như cước. Sợi càng mỏng thì đan võng càng chặt.
Đan võng ngô đồng khá phức tạp, đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ, kiên trì. Những người thợ đan ngồi hàng giờ trong ngày. Để đan một chiếc võng cần thời gian khoảng 2 tháng liên tục.
Sản phẩm võng ngô đồng làm ra là một món hàng có giá trị, thường được bán cho khách du lịch Cù Lao Chàm. Ngoài ra, không chỉ mang giá trị vật chất đơn thuần, chiếc võng ngô đồng còn gắn liền với sự hình thành và phát triển của vùng đất Cù Lao Chàm, trong đó ẩn chứa những tâm tư, tình cảm của người dân xứ đảo.
Cây ngô đồng mnở hoa đỏ rực trên đảo Cù Lao Chàm. Ảnh: TN
Trải qua quá trình tồn tại và phát triển lâu dài, những chiếc võng ngô đồng truyền thống đã trở thành sản phẩm văn hóa tiêu biểu, đặc trưng của đảo Cù Lao Chàm, là một thành tố không thể thiếu trong đời sống văn hóa của cư dân địa phương.
Tuy nhiên, hiện nay, các nghệ nhân đan võng ngô đồng ngày càng ít, người làm thủ công mỹ nghệ từ cây ngô đồng đã lớn tuổi nên nghề mai một dần.
Nghề đan võng ngô đồng ở Cù Lao Chàm mang trong đó những tri thức dân gian quý giá, cần được bảo tồn, duy trì bền vững di sản văn hóa của tiền nhân để lại.
