Năm học mới, nỗi lo cũ

Mua sắm sách vở, dụng cụ học tập đầu năm học là gánh nặng cho nhiều gia đình.

1. Thời điểm này tại nhiều cửa hàng bán văn phòng phẩm không không khí mua sắm sôi nổi hơn. Hầu hết các nhà sách, cửa hàng bán lẻ đều áp dụng chương trình khuyến mãi giảm giá từ 5 - 10% cho mặt hàng sách giáo khoa, sách tham khảo và đồ dùng học tập. Song nhiều phụ huynh vẫn không khỏi lấn bấn, nhất là đối với những gia đình khó khăn lại có đến 2-3 con đang đi học.

Số tiền cho các khoản học phí, quần áo, sách vở, đồ dùng học tập… là nỗi lo lớn đối với hầu hết các gia đình. Chị Nguyễn Thị Linh (nhà ở đường Đại La, Q.Hai bà Trưng, Hà Nội) có 2 con học lớp 8 và lớp 3 nhẩm tính sơ các khoản tiền phải mua sắm cho con đi học cũng gần chục triệu đồng. Còn đối với gia đình nghèo ở nông thôn, nỗi lo đầu năm học mới càng đè nặng.

Anh Bùi Văn Hoan (xã Bản Ngoại, huyện Đại Từ, Thái Nguyên) cho biết: “Nhà có 3 đứa con, đứa lớp 9, đứa lớp 5, đứa nhỏ năm nay vào lớp 1. Hai vợ chồng chủ yếu làm nông, lúc nông nhàn thì đi làm thuê, nhà có nuôi thêm con bò, gà. Nhưng phải tằn tiện lắm mới đủ sinh hoạt trong gia đình. Nhiều năm nay, hầu như chỉ đứa con trai lớn là có quần áo mới, các em chọn mặc lại quần áo của anh và quần áo cũ của chú bác ở Hà Nội gửi cho. Còn sách giáo khoa thì đi xin, thiếu quyển nào mới mua. Đấy là nói sách của đứa lớp cao, đứa nhỏ thì có đến đâu dùng đến đó. Chứ ba đứa mà mua ba bộ sách hơn triệu bạc thì chắc ốm”.

Thở dài, chị Hồng Linh (Thanh Trì, Hoàng Mai, Hà Nội) chia sẻ: “Vợ chồng chị có hai con, đứa lớn lớp 3, đứa con gái thứ hai năm nay học mẫu giáo lớn. Hôm vừa rồi nhà trường đã nhắc nhở chuyện đóng tiền lắp điều hòa, muốn vào lớp không lắp điều hòa cũng không được vì lớp nào cũng lắp. Chị cũng đang đắn đo có nên cho con gái đi học thêm nhạc, họa. Hai môn học này tùy phụ huynh, chị cũng muốn cho con học, nhưng mỗi tháng chỉ tính riêng tiền ăn trưa, tiền học của con cũng cả triệu đồng, thêm tiền học nhạc, học vẽ thì căng quá. Không cho con học, thua bạn bè thì thương”.

2. Thường sau khai giảng khoảng một đến hai tuần là thời điểm, các trường sẽ tổ chức họp phụ huynh để triển khai năm học mới và quan trọng nhất vẫn là thông báo về các khoản đóng góp cho năm học mới. Chính vì vậy, nhiều phụ huynh chia sẻ việc ngại đi họp và khá băn khoăn về những khoản “tự nguyện”, “thỏa thuận”...

Có con đang học lớp 4 tại một trường tiểu học ở Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, chị Thanh Huyền chia sẻ: Họp phụ huynh đầu năm, nghe xong những khoản thu phần đông phụ huynh “choáng”. Trường của cháu những năm trước thu các khoản đầu năm khoảng 2 triệu đồng, chưa kể một số khoản khác nhà trường khéo léo chia ra thu sau. Năm nay nghe nói sẽ tăng học phí, tôi lo quá. Mà có quá sức thì cũng phải ngậm bồ hòn chứ có ai dám lên tiếng đâu.

Tương tự, chị Nguyệt Nga có con học lớp 8 Trường PTCS Quỳnh Mai than: “Bên cạnh các loại sách giáo khoa thì sách tham khảo cũng tốn kém không ít, đặc biệt là môn tiếng Anh. Không mua thì sợ con không có sách học, mà mua rồi thì không biết liệu có dùng tới từng đó không.

Cùng tâm trạng, chị Minh Hải có con học lớp 4 bực dọc: Tôi vừa dọn mớ sách tham khảo của con hồi lớp 3, dễ có đến chục quyển còn mới nguyên, quyển nào giá cũng hơn chục ngàn đồng. Vậy mà gom tất tật vào bán đồng nát chỉ được có 10 ngàn đồng, lãng phí đến buốt ruột.

Theo nhiều phụ huynh, đồng phục học sinh vẫn là vấn đề gây bức xúc nhất hiện nay. Đương nhiên trường nào cũng muốn học sinh mặc đẹp, còn phụ huynh ai cũng muốn con bằng bạn bằng bè và đáp ứng yêu cầu của nhà trường. Nhưng giá cả và chất lượng quần áo thì dường như lại đang được thả nổi.

Chị Ánh Tuyết, có con học Trường THSC Ngô Quyền nói: “Tôi thấy chất lượng vải đồng phục may cho học sinh rất kém. Học sinh hiếu động, ra nhiều mồ hôi thì cần phải sử dụng chất liệu mềm, thoáng nhưng chẳng trường nào quan tâm đến những chi tiết đó. Một số phụ huynh sốt ruột đã phải may đồng phục cho con bằng chất liệu khác”.

Hơn nữa, học sinh phải đi dép quai hậu hoặc giày trong suốt buổi học cũng là một nỗi khổ. Chất lượng giày dép của ta yếu kém cộng môi trường khí hậu nóng ẩm luôn gây khó chịu cho người sử dụng. Nếu học sinh không tuân thủ quy định như bỏ dép ra trong giờ học hay thay đổi loại dép thì vi phạm nội quy.

Có thầy cô giáo đã thẳng thừng ném những đôi dép không đúng quy định của học sinh vào thùng rác khiến học sinh chỉ còn biết khóc đi chân đất về nhà. Đi giày thì nóng, đi dép quai hậu thì bị hôi chân mà đi dép lê thì vi phạm nội quy. Thật khó cho học sinh.

Cùng với đó là khoản tiền BHYT, bảo hiểm thân thể. Năm ngoái, hầu hết phụ huynh đều ngạc nhiên với khoản tiền đóng bảo hiểm y tế tăng lên đáng kể, ngành bảo hiểm đã lý giải là do thu gộp 14 tháng. Vẫn băn khoăn ấy, chị Thu Thủy có con học ở Tiểu học Tô Hoàng phân trần: Đóng BHYT thì cứ đóng chứ khi con ốm đau có dùng đến bảo hiểm đâu, khám ngoài nhanh tới lượt và cũng nhanh khỏi hơn.

3. Mới đây ngày 24/8, Bộ GD-ĐT đã có văn bản gửi các Sở GD-ĐT, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp về việc điều chỉnh tăng học phí theo quy định tại không được trùng với thời điểm tăng viện phí tại địa phương. Tại một số tỉnh thành, Sở Giáo dục và Đào tạo cũng đã đưa ra một số quy định về học thêm, về các khoản thu chi trong năm học mới nhằm tạo điều kiện cho học sinh và giảm nỗi lo cho phụ huynh như quy định về tài liệu học tập của học sinh, các loại sách bài tập và sách tham khảo nhà trường phải thống nhất và thông báo cho phụ huynh biết.

Đối với vở học sinh, nhà trường cần hướng dẫn học sinh sử dụng vở hợp lý. Mỗi khối lớp thống nhất sử dụng tối đa 5 quyển vở ô li. Các khoản thu cũng phải được thông báo và niêm yết công khai và có căn cứ pháp lý, các khoản thu riêng của nhà trường phải được thực hiện theo đúng quy định, không thu gộp, tập trung vào đầu năm học.

Những quy định này xem ra đã đánh đúng tâm lý của phụ huynh, mong là nó sẽ được cụ thể hóa tới từng lớp học chứ không chỉ nằm trên giấy.

Mai Sơn