Mỹ có đại sứ đầu tiên tại Cuba sau hơn 50 năm

Ông Jeffrey DeLaurentis (trái) được Tổng thống Obama chỉ định làm Đại sứ Mỹ tại Cuba đầu tiên sau hơn 50 năm

Hôm qua (theo giờ VN), Tổng thống Barack Obama chỉ định ông Jeffrey DeLaurentis, nhà ngoại giao cấp cao nhất của nước này ở La Habana từ tháng 8/2014, làm Đại sứ đầu tiên của Mỹ tại Cuba sau 55 năm. Đây là bước đi quan trọng thể hiện quyết tâm của Mỹ trong việc đẩy nhanh tiến trình bình thường hóa hoàn toàn quan hệ với Cuba.

Đợi Thượng viện phê chuẩn

Trong buổi lễ công bố quyết định, Tổng thống Obama nêu rõ, ông vô cùng vinh dự khi chỉ định ông Jeffrey DeLaurentis làm Đại sứ Mỹ đầu tiên tại Cuba trong hơn nửa thế kỷ và đánh giá cao năng lực lãnh đạo của ông Jeffrey DeLaurentis. “Trên cương vị của mình, hơn một năm qua, ông DeLaurentis đã phối hợp với Cuba trong các vấn đề giúp tăng cường quan hệ song phương và các lợi ích quốc gia của Mỹ như: Thực thi pháp luật, chống ma túy, bảo vệ môi trường, chống buôn người, mở rộng hợp tác thương mại và nông nghiệp, cũng như hợp tác trong lĩnh vực khoa học - y tế”, theo Reuters.

Như vậy, ông DeLaurentis sẽ trở thành Đại sứ đầu tiên của Mỹ tại Cuba sau khi cựu Đại sứ Mỹ Philip Bonsal rời vị trí này vào năm 1960. Ông DeLaurentis đứng đầu phái bộ Mỹ tại Cuba kể từ tháng 8/2014; trước đó, ông giữ nhiều trọng trách ngoại giao của Mỹ tại Liên hợp quốc.

Nhận xét về động thái này, Phó cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Ben Rhodes nhấn mạnh, giờ là thời điểm thích hợp để triển khai bước đi tiếp theo nhằm chính thức hóa việc chỉ định ông Jeffrey DeLaurentis làm Đại sứ, sau khi hai nước khôi phục quan hệ ngoại giao hồi tháng 7/2015. Đồng thời, Chính phủ cũng có kế hoạch thúc đẩy các hoạt động trao đổi thương mại và văn hóa với Cuba; Đồng thời gây sức ép để Quốc hội Mỹ do phe Cộng hòa kiểm soát nới lỏng các hạn chế đối với hoạt động đi lại của người Mỹ đến Cuba.

Theo luật định, đề cử của Tổng thống Obama cần phải nhận được sự phê chuẩn của Thượng viện. Tuy nhiên, quyết định này có thể sẽ vấp phải sự phản đối kịch liệt của nhiều nghị sĩ Đảng Cộng hòa tại Thượng viện, đặc biệt là Thượng nghị sĩ bang Florida Marco Rubio và Thượng nghị sĩ bang Texas Ted Cruz, những người từng tuyên bố sẽ ngăn chặn mọi quyết định bổ nhiệm đại sứ Mỹ tại Cuba.

Vẫn còn lệnh cấm vận

Việc có Đại sứ tại Cuba sẽ giúp Mỹ dễ dàng bảo vệ các lợi ích cũng như thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ song phương bất chấp giữa hai nước vẫn còn những khác biệt. Tuy nhiên, lệnh cấm vận của Mỹ đối với Cuba vẫn là bước cản chính trong mối quan hệ song phương. Hiện chỉ có Quốc hội Mỹ mới có thể dỡ bỏ lệnh cấm vận và các nghị sĩ Đảng Cộng hòa sẽ khó có thể cho phép thực hiện một quyết định như vậy trong tương lai gần.

Trước đó, chuyến thăm của ông Obama vào tháng 3 vừa qua – lần đầu tiên một Tổng thống Mỹ đến thăm Cuba sau 88 năm, đánh dấu bước ngoặt trong mối quan hệ song phương. Chuyến thăm diễn ra sau khi Tổng thống Obama đạt được thỏa thuận mang tính bước ngoặt với Chủ tịch Cuba Raul Castro hồi tháng 12/2014 về khôi phục quan hệ ngoại giao.

Tổng thống Obama cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nới lỏng những hạn chế về thương mại và du lịch đối với Cuba, đồng thời cũng thúc đẩy phía Cuba đẩy mạnh cải cách cả về kinh tế và chính trị. Tuy nhiên, dư luận Cuba chờ đợi những bước đi mạnh mẽ hơn nữa. Tuyên bố mới đây tại phiên họp cấp cao của Đại Hội đồng Liên hợp quốc, Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez tiếp tục kêu gọi Tổng thống Mỹ nhanh chóng dỡ bỏ biện pháp cấm vận với Cuba.

Ông Raul Valdes Villasusa, một người dân Cuba bày tỏ: “Tổng thống Mỹ có quyền lực hành pháp rộng lớn, một thứ quyền lực mà ông sẽ có cho đến phút cuối cùng ở Nhà Trắng. Chúng tôi hy vọng, ông sẽ sử dụng quyền này để đảm bảo quyết tâm và cam kết của mình nhằm dỡ bỏ lệnh cấm vận đối với Cuba. Tác động của lệnh cấm vận là nguyên nhân chính đối với các vấn đề kinh tế của chúng tôi, cản trở sự phát triển của chúng tôi”.

Thùy Linh