Một số nhà tuyển dụng Nhật Bản công bố mức tăng lương kỷ lục
Các doanh nghiệp lớn hầu hết đã đáp ứng đầy đủ yêu cầu tăng lương của liên đoàn lao động.
Một nhà máy của Tập đoàn Nippon Steel Corp. Ảnh: EPA
Ngày 13/3, một số nhà tuyển dụng lớn nhất Nhật Bản đã công bố mức tăng lương kỷ lục, báo hiệu sự thoát khỏi tư duy giảm phát dẫn đến thời kỳ tăng trưởng kinh tế trì trệ của nước này thường được gọi là “những thập kỷ mất mát”.
Mỗi mùa Xuân, các công đoàn và ban quản lý doanh nghiệp lại tổ chức các cuộc đàm phán - được gọi là “shunto” để ấn định mức lương hàng tháng trước khi bắt đầu năm tài chính của Nhật Bản vào tháng Tư. Năm nay, các doanh nghiệp lớn hầu hết đã đáp ứng đầy đủ yêu cầu tăng lương của liên đoàn lao động.
Trong đó, động thái của Nippon Steel đã vượt quá yêu cầu của công đoàn khi tăng lương hàng tháng lên mức kỷ lục 35.000 yen (237 USD), tương đương 14%. Công ty cho biết: “Điều cần thiết là phải đảm bảo những tài năng đầy triển vọng và giúp tất cả nhân viên làm việc hiệu quả hơn.”
Toyota không tiết lộ chi tiết về việc tăng lương nhưng cho biết đã đáp ứng đầy đủ yêu cầu của công đoàn. Liên đoàn công nhân Toyota Motor đã yêu cầu một khoản tiền thưởng kỷ lục trị giá 7,6 tháng lương với lý do dự báo lợi nhuận hoạt động hàng năm trong năm tài chính hiện tại sẽ đạt 4.500 tỷ yen (30 tỷ USD) - cao nhất trong lịch sử. Công đoàn cũng đã đề xuất các yêu cầu cụ thể cho từng loại công việc với mức tăng lương hàng tháng lên tới 28.440 yen (193 USD).
Hitachi và Toshiba cho biết mức tăng lương của họ là lớn nhất kể từ khi phong cách đàm phán hiện nay được áp dụng vào năm 1998.
Theo Hội đồng Công đoàn Thợ kim loại Nhật Bản (JCM), một liên minh của các công đoàn trong ngành, 87,5% tổ chức thành viên có yêu cầu đã được đáp ứng đầy đủ hoặc vượt quá.
Chủ tịch JCM Akihiro Kaneko cho biết: “Chúng tôi tin rằng việc đáp ứng yêu cầu sẽ đóng vai trò là động lực để hiện thực hóa một chu kỳ phát triển trong nền kinh tế Nhật Bản”. Theo ông, điều quan trọng là phải lan tỏa “xu hướng cực kỳ tích cực này” đến các công đoàn khác trong ngành và những người không có công đoàn.
Chỉ có khoảng 16% công nhân ở Nhật Bản là thành viên công đoàn, nhưng các nhà kinh tế đánh giá các cuộc đàm phán năm nay như một dấu hiệu quan trọng cho thấy những thay đổi trong chính sách tiền tệ. Lạm phát cơ bản đã ở mức 2% hoặc cao hơn trong gần hai năm, tuy nhiên Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản Kazuo Ueda đã nhấn mạnh rằng cần phải có một “chu kỳ lành mạnh” về tăng lương và giá cả để đạt được mục tiêu ổn định, điều này sẽ mang lại cho ngân hàng trung ương tự tin để bắt đầu tăng lãi suất.
Do tình trạng giảm phát, trong ba thập kỷ qua, nhiều công ty Nhật Bản trước đây chỉ đưa ra mức tăng lương dựa trên thâm niên, gắn liền với số năm nhân viên đã làm việc tại công ty. Làn sóng tăng lương hiện nay mạnh mẽ hơn nhiều, bao gồm cả việc lương tăng bất kể tình trạng thâm niên.
Trong cuộc họp với các lãnh đạo doanh nghiệp và liên đoàn lao động ngày 13/3, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida cho biết, các cuộc đàm phán “đã tạo ra xu hướng tăng lương mạnh mẽ vượt xa mức tăng của năm 2023”.
Nguyên nhân tăng lương là do tình trạng thiếu lao động trầm trọng và lạm phát kéo dài. Việc đồng yen suy yếu thúc đẩy lợi nhuận của các công ty xuất khẩu cũng giúp các nhà tuyển dụng lớn dễ dàng cam kết tăng lương cao hơn. Bên cạnh đó, một số ý kiến cho rằng tình trạng thiếu lao động của Nhật Bản trầm trọng đến mức khó thu hút được người lao động nếu không tăng lương.
Theo Liên đoàn Công đoàn Nhật Bản – Rengo, trong cuộc đàm phán năm nay, các công đoàn lao động đang yêu cầu tăng lương trung bình 5,85%, mức tăng lớn nhất kể từ năm 1993.
