Kênh đào nối Biển Đông trở thành điểm nóng thế giới?

Kênh đào Kra

Báo chí thế giới thời gian qua đang xôn xao về dự án kênh đào Kra vắt ngang qua Thái Lan để nối Biển Đông với biển Andaman ở Ấn Độ Dương.

Một khi dự án này được thực hiện, Thái Lan có thể trở thành "hố đen" khu vực thu hút mọi sự quan tâm và dòng chảy thương mại như Singapore đang có được.

Ý tưởng xây kênh đào Kra được kỹ sư người Pháp Le Lamar đưa ra từ năm 1677, tiếp theo là hàng loạt đề xuất khác trong thế kỷ 18 và 19. Trong thế kỷ 20, một số sáng kiến mới được nêu ra, trong đó có đề xuất của các thể chế như Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á và Quỹ Hạ tầng Nhật Bản...

Năm 2005, báo Washington Post (Mỹ) tiết lộ báo cáo nội bộ của Bộ trưởng Quốc phòng Donald Rumsfeld cho biết Trung Quốc đang xét việc cấp vốn xây dựng kênh đào Kra.

Kế hoạch của Trung Quốc xây kênh đào Kra dự tính tốn 20-25 tỉ USD, sử dụng 30.000 nhân công và kéo dài 10 năm.

Kênh đào Kra sẽ tạo ra một con đường mới thay thế con đường qua Eo biển Malacca và rút ngắn quãng đường vận chuyển dầu tới Nhật Bản và Trung Quốc khoảng 1.200 km.

Vị trí mà giới phân tích cho rằng có thể thi công kênh đào Kra vắt ngang qua Thái Lan

Theo một dự án mới đề xuất năm 2015, kênh đào trên có chiều dài từ 50-100 km, chiều rộng 500 m ở phần đáy và độ sâu 33 m, có thể cho phép tàu trọng tải 500.000 tấn qua lại theo 2 làn, với tốc độ 7 knot (gần 13 km/h).

Theo luật quốc tế, các nước được tự do xây dựng những con kênh qua lãnh thổ của mình, kể các các kênh nối 2 biển và giúp rút ngắn khoảng cách giữa 2 biển (ví dụ kênh đào Corinh do Hy Lạp xây dựng).

Việc xây dựng các con kênh như vậy thuộc thẩm quyền pháp lý của quốc gia quản lý lãnh thổ có kênh đào chạy qua.

Ý tưởng xây dựng kênh đào trên đã nhiều lần được đặt ra với mỗi Chính phủ mới ở Thái Lan, chủ yếu như một phần trong nỗ lực nhằm giải quyết khó khăn kinh tế trong nước.

Nhiều người Thái Lan hy vọng sự ra đời của kênh Kra ngay lập tức sẽ đưa nước này trở thành nước có tuyến đường biển lớn nhất thế giới chạy qua và kênh đào này không chỉ tạo ra sự thịnh vượng cho miền Nam nghèo khó mà còn tạo đà phát triển mới cho nền kinh tế Thái Lan.

Kênh đào Kra sẽ giúp khu vực miền Nam Thái Lan phồn thịnh như Singapore?

Công trình nghiên cứu do một tổ chức phi chính phủ Thái Lan ước tính Thái Lan sẽ thu được khoảng 120 tỉ baht/năm (khoảng 3,6 tỷ USD) từ kênh đào này.

Một số phân tích khác cho thấy kênh đào có thể giúp Thái Lan trở thành một trung tâm thương mại và tài chính mới của khu vực ngay cả trong trường hợp chỉ có 1/4 số tàu đi qua Eo biển Malacca chuyển sang dùng đường qua kênh Kra.

Cùng với kênh Kra, Thái Lan dự kiến xây dựng khu công nghiệp, bến tàu, các xưởng đóng tàu và cảng nước sâu ở 2 đầu kênh đào. Những cảng này được kỳ vọng sẽ là cảng vận chuyển lớn lý tưởng của châu Á, có thể sánh với cảng Rotterdam của Hà Lan.

Những ý kiến lạc quan còn cho rằng dự án kênh đào Kra sẽ biến vùng phía Nam Thái Lan thành "trung tâm đầu tư của khu vực", thành điểm nhấn trong bức tranh cơ sở hạ tầng. Đặc khu Kinh tế Kra có thể sánh với các đặc khu của Trung Quốc, có khả năng thu hút nguồn đầu tư khổng lồ bởi kênh đào này sẽ là một phần trong kết cấu hậu cần toàn cầu, một điểm nhấn lớn trong phát triển thương mại và công nghiệp.

Có quan niệm cho rằng công trình này sẽ giúp Thái Lan có được vị thế, vì nước này có cửa ngõ ra cả Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương cho dù Hải quân Thái Lan sẽ phải dựa vào sự hỗ trợ về quân sự của nước ngoài.