Huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre: Chính quyền lấy công chia đất ?

15 năm ấy biết bao... nỗi niềm ? Ngày 17-12-1991, bà Nguyễn Thị Vụ, thường trú tại ô 3, thị trấn Bình Đại, huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre mua một phần đất của ông Huỳnh Văn Cụt thường trú tại Ấp 3, xã Bình Thắng, huyện Bình Đại, có chiều rộng rộng 5,9 m. Chiều dài trong giấy mua bán ghi từ đường lộ xã tới mé sông xã Bình Thắng, thị trấn Bình Đại (khoảng 28 m). Trong thời gian này, bà Vụ hùn vốn làm ăn chung với bà Trần Thị Thai mở điểm bán xăng dầu tại xã Bình Thắng. Năm 1993, hai bà không còn làm ăn chung, bà Vụ bán lại cho bà Thai 1/2 diện tích đất đã mua của ông Cụt. Năm 1995, xã Bình Thắng đo đạc để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Bà Trần Thị Thai âm thầm đăng kí diện tích đất (cả đất của bà Vụ) để xin thành lập DNTN kinh doanh xăng dầu, cầu cảng… Phát hiện ra sự gian dối của bà Thai, ngày 14-10-1996, bà Vụ gửi đơn khiếu nại, yêu cầu bà Thai trả lại diện tích đất chiếm dụng trái phép. Qua nhiều lần hòa giải ở xã và huyện, bà Thai chấp nhận mua lại phần diện tích đất của bà Vụ, hoặc đổi lấy đất khác có giá trị tương đương. Bà Vụ không đồng ý, yêu cầu bà Thai trả lại 1/2 diện tích đất. Sau nhiều lần hòa giải không thành, ngày 5-11-1998, UBND huyện Bình Đại ban hành Quyết định số 506/QĐ-UB công nhận quyền sử dụng đất mỗi bên 1/2 diện tích. Buộc bà Trần Thị Thai trả cho bà Nguyễn Thị Vụ phần đất có chiều ngang 2,95m, chiều dài từ mặt lộ đến mé sông, thuộc thửa 44, tờ bản đồ số 4 tọa lạc tại Ấp 3, xã Bình Thắng. Mặc dầu đây là một quyết định đúng pháp luật nhưng bà Thai vẫn tiếp tục gửi đơn khiếu nại với mong muốn được chính quyền tác động để bà mua lại phần đất của bà Vụ. Ngày 7-12-1998, UBND huyện Bình Đại ban hành Quyết định số 562/QĐ-UB bác đơn bà Thai và giữ nguyên nội dung Quyết định số 506/QĐ-UB ngày 5-11-1998 của UBND huyện Bình Đại. Bà Thai có mua được phần đất của bà Vụ hay không là do hai bên thỏa thuận, cả hai bà đều có đầy đủ năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự. Vậy mà cả ba cấp chính quyền tiêu tốn biết bao thời gian, công sức ban hành hàng loạt văn bản trong suốt 15 năm ròng rã. Đá đi đá lại vào sân chính quyền! Ngày 26-3-1999, bà Thai tiếp tục gửi đơn khiếu nại lên UBND tỉnh Bến Tre. Ngày 15-9-2000, Giám đốc Sở Địa chính (nay là Sở TN&MT) tỉnh Bến Tre kí Tờ trình số 1949/TT-ĐC đề nghị UBND tỉnh giải quyết kiến nghị như "trò đùa" này. Ngày 14-12-2000, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 4777/QD-UB bác đơn khiếu nại của bà Trần Thị Thai, công nhận nội dung Quyết định số 506/QĐ-UB ngày 5-11-1998 của UBND huyện Bình Đại, giao Chủ tịch UBND huyện Bình Đại thực hiện quyết định trong 20 ngày; Giao Giám đốc Sở Địa chính, Thanh tra tỉnh giám sát việc thi hành. Trong Điểm 2, Điều III quyết định này nêu rõ: "Đây là quyết định giải quyết cuối cùng có hiệu lực kể từ ngày kí". Một năm rưỡi sau, ngày 25-3-2002, UBND huyện Bình Đại ban hành Quyết định số 93/QĐ-UB thu hồi và giao đất thổ cư cho bà Nguyễn Thị Vụ. Đang thực hiện Quyết định 93 thì bà Thai làm đơn xin hoãn thi hành. Dựa theo nội dung như "trò đùa" này của phía bà Thai, Thanh tra nhà nước tỉnh Bến Tre lại "bảo kê" cho kẻ chiếm đất trái phép bằng một văn bản với nội dung yêu cầu UBND huyện Bình Đại tạm dừng thi hành Quyết định số 93/QĐ-UB ngày 25-3-2002 của UBND huyện để xem xét lại nội dung khiếu nại của bà Trần Thị Thai. Ông Nguyễn Văn Nghĩa, Phó chánh Thanh tra tỉnh Bến Tre làm trưởng đoàn công tác liên ngành tổ chức cuộc đối thoại giữa các bên, ngang nhiên xem thường sự khẳng định của chính quyền từ xã đến tỉnh, hủy bỏ tất cả các quyết định của ba cấp đã giải quyết đúng đắn trước đó? Bà Vụ cho biết: "May sao tại cuộc đối chất này phía ông Nghĩa, Thanh tra tỉnh không lật được tui, vì tui còn lưu lại toàn bộ giấy tờ mua bán và sổ ghi chép số tiền hùn vốn làm ăn chung với bà Thai đầy đủ, sự thật vẫn là sự thật!". Hàng chục năm nay, bà Vụ vẫn đội đơn đi khiếu nại, yêu cầu thi hành quyết định của UBND tỉnh Bến Tre đã có hiệu lực kể từ 14-12-2000, nhưng các "quan tỉnh" vẫn làm thinh để người dân cứ kêu vô vọng. Đột nhiên, ngày 16-8-2011, UBND tỉnh Bến Tre, dưới sự chủ trì của ông Cao Văn Trọng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh gần 20 cơ quan, ban, ngành từ huyện tới tỉnh và các bên đương sự đến trụ sở tiếp dân của UBND tỉnh để nghe cuộc đối thoại nhằm mục đích giải quyết lại. Thực chất cũng giống như cuộc họp của Đoàn công tác liên ngành của ông Nguyễn Văn Nghĩa trước đây, phủ nhận các quyết định đúng đắn đã ban hành. Mặt khác, sau gần 11 năm vẫn chưa có văn bản nào thu hồi hay hủy bỏ Quyết định số 4777/QĐ-UB của Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre kí ngày 14-12-2000, như vậy quyết định này đến nay vẫn còn hiệu lực. Trớ trêu thay, tại cuộc đối thoại, bà Nguyễn Thị Vụ được UBND tỉnh giao cho một biên bản không có dấu và chữ kí của các ngành tham gia, chỉ có chữ kí của hai đương sự và của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cao Văn Trọng. Biên bản này, UBND tỉnh cho rằng “Phần diện tích đất tăng thêm so với diện tích 91,46 m2 bà Thai được phép sử dụng và có nghĩa vụ với Nhà nước”. Nghĩa là diện tích đất thực tế từ xã đến huyện và tỉnh cũng chưa bao giờ xác định được mà chỉ ghi theo giấy tay mua bán đất giữa bà Vụ và ông Cụt có xác nhận của UBND xã Bình Thắng là: "Chiều ngang 5,9 m, chiều dài từ lộ đến mé sông Bình Thắng, thị trấn Bình Đại (khoảng 28m)". Vậy UBND tỉnh Bến Tre lấy diện tích 91,46 m2 đâu ra? Tại hiện trường, phía giáp sông là bãi bồi, khi thủy triều lên thì tàu, ghe ghé vào bơm xăng dầu. Nay UBND tỉnh giải quyết phần đất liền thì vẫn chia đôi mỗi bà một nửa. Còn phần đất bãi bồi ngập nước trước bến thì UBND tỉnh cho phía bà Thai sử dụng và đóng thuế. Phân chia như vậy chẳng khác nào lời ví của một cán bộ lão thành: "Hai bà có ba trái dừa sáp, đang ngồi phân chia sao cho đều. Ông tỉnh đi qua bảo mỗi bà một trái, còn trái kia đưa cho tôi". Khi bà Vụ mua đất để làm bến cho 6 tàu đánh cá của gia đình neo đậu, đâu có chuyện có đất công thổ trong đó, nay xảy ra tranh chấp thì tỉnh lại được một phần? Cách giải quyết như trên hoàn toàn phi lí? Căn cứ vào quy định của pháp luật, nếu UBND tỉnh không thực hiện Quyết định số 4777/QĐ-UB thì bà Nguyễn Thị Vụ có quyền khởi kiện đến Tòa hành chính về "hành vi hành chính" đã được quy định trong Luật Tố tụng Hành chính có hiệu lực kể từ ngày 1-7-2011. Trường hợp bà Thai chiếm dụng đất của gia đình bà để làm cây xăng, bà có quyền khởi kiện ra Tòa dân sự để yêu cầu tòa án giải quyết bồi thường thiệt hại về vật chất trong 15 năm bà Trần Thị Thai sử dụng đất của bà theo giá thuê đất Nguyễn Tùng Lâm