“Hoàn cầu Thời báo” là thứ báo gì?

Mới đây, tạp chí Foreign Policy có bài “Kênh Fox News của Trung Quốc” của tác giả Christina Larson ví “Hoàn cầu Thời báo”với kênh truyền hình cũng bị coi là bảo thủ và khá diều hâu của Mỹ.

Bài báo đã hé lộ đôi điều về cái tờ báo vốn nhiều lần đe dọa trừng phạt các nước xung quanh.

Có tin nói các biên tập viên cao cấp của “Hoàn cầu Thời báo” hàng ngày tới văn phòng trong tòa nhà được canh gác chặt chẽ ở phía Đông thủ đô Bắc Kinh để làm việc cần mẫn tới 14 tiếng đồng hồ.

Trong thời gian bận rộn đó "họ đặt và biên tập các bài báo cũng như xã luận về nhiều chủ đề: từ khẳng định chủ quyền không thể tranh cãi của Trung Quốc tại Biển Đông, thái độ ma mãnh của Mỹ trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, tới lượng bia rượu khổng lồ mà các quan chức nhà nước tiêu thụ..." để cuối cùng cho ra được tờ báo 16 trang.

Tổng biên tập “Hoàn cầu Thời báo” là Hồ Tích Tiến, người được cho là “đưa ra các quyết định cuối cùng”.

“Hoàn cầu Thời báo” có hai ấn bản tiếng Trung và tiếng Anh, nội dung không khác nhau nhiều lắm. Chủ yếu là đưa ra những cảnh báo đại loại như các nước láng giềng nếu không thay đổi lập trường sẽ phải “sẵn sàng nghe tiếng đại bác”....

Trụ sở của “Hoàn cầu Thời báo” ở đâu?

“Hoàn cầu Thời báo” đặt tại khu nhà của “Nhân dân Nhật báo”, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, được thành lập từ năm 1948.

Ra đời năm 1993, ban biên tập “Hoàn cầu Thời báo” có nhiệm vụ tiếp cận quần chúng chứ không phải chỉ truyền đạt lại các thông điệp của Chính phủ hay Bộ Ngoại giao.

Tổng biên tập Hồ Tích Tiến, 51 tuổi, để tóc dài, gầy gò và năng động. Ông này từng học về đối ngoại quốc phòng ở Nam Kinh và có bằng thạc sỹ văn học Nga của Đại học Bắc Kinh.

Ông Hồ Tích Tiến nói nhanh và chọn từ ngữ sắc sảo. Ông nói với bà Larson: "Chúng tôi gọi cái xẻng là cái xẻng. Và chúng tôi không sợ làm phật lòng quý vị".

Tổng biên tập Hồ Tích Tiến từng là phóng viên chiến trường và ham viết xã luận.

Một trong những điều Tổng biên tập Hồ Tích Tiến khoái nhất là đưa ra các nhận định trái chiều, nhất là khi đụng chạm đến Mỹ. Thí dụ, trong khi các báo và các trang mạng xuýt xoa về việc Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden đi ăn tối tại một quán mì bình dân hay phong thái bình dị của tân đại sứ Mỹ Gary Locke, “Hoàn cầu Thời báo” phân tích: "Để bảo đảm an ninh cho ông Biden ở quán mì ven đường còn tốn kém gấp nhiều lần so với ăn ở Nhà khách Chính phủ".

Ông Michael Anti, một chuyên gia về các vấn đề Trung Quốc và quốc tế, nhận định: "Nói thật thì tôi nghĩ lập trường của Hoàn cầu Thời báo chỉ là làm sao để kiếm tiền. Chủ nghĩa dân tộc là con bài chính của tờ báo". Theo ông Anti, điều này cũng từa tựa như kênh Fox News của trùm truyền thông Rupert Murdoch.

“Dân tộc chủ nghĩa” để tăng lượng độc giả

Nếu tính về lượng độc giả thì “Hoàn cầu Thời báo” là tờ đứng thứ thứ ba Trung Quốc, với 2,4 triệu người đọc báo in mỗi ngày. Báo điện tử có tới 10 triệu lượt độc giả. Tờ báo này tập trung vào các vấn đề quốc tế và tuyên truyền cho vị thế của Trung Quốc trên thế giới.

Người đọc trong nước ngày càng hướng ngoại thì “Hoàn cầu Thời báo” lại càng đăng nhiều bài đả kích thái độ của các nước ngoài đối với Bắc Kinh. Tờ báo này đang nhằm vào tâm lý muốn khơi dậy sự tự tôn và “phục thù” trong dân chúng.

Jeremy Goldkorn - chuyên gia về truyền thông Trung Quốc và sáng lập viên của mạng Danwei.org - nói rằng Tổng biên tập Hồ Tích Tiến đã thành công trong việc kết nối cái gọi là “giáo dục tinh thần yêu nước” và vai trò kiếm tiền của tờ báo trong thời buổi chính phủ không còn bao cấp nữa.

Thời gian gần đây, nhiều cơ quan truyền thông đã phải thương mại hóa bằng các cách thức khác nhau. Có tờ phải quay sang tin tức về đời tư các ngôi sao để bán báo và bán quảng cáo.

Thế nhưng, “Hoàn cầu Thời báo” lại chọn cho mình con đường dân tộc chủ nghĩa để tăng lượng độc giả. Cũng bởi vậy mà tờ báo này được chú ý không phải vì các bản tin mà nhờ các bài xã luận đanh thép, nhiều khi hung hăng “như tiếng đại bác”.

Một chủ đề quen thuộc và ăn khách là chỉ trích tính giả dối của phương Tây. Tuy nhiên, cũng cần nói rằng một chủ đề được ưa chuộng khác là chỉ trích nạn tham nhũng ở ngay chính đất nước Trung Quốc. Một nhóm phóng viên “Hoàn cầu Thời báo” đã điều tra việc Tổng giám đốc chi nhánh Quảng Đông của Sinopec, ông Lư Quản Vũ, bị cáo buộc mua 480 chai rượu Mao Đài và 696 chai rượu vang tổng trị giá 243.604 đôla Mỹ để “dùng riêng”.

“Hoàn cầu Thời báo” cũng đụng chạm đến các chủ đề gây tranh cãi, từ sự kiện Thiên An Môn tới nghệ sỹ Ngải Vị Vị, dù chỉ là để khẳng định đường lối của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Minh Bích (theo BBC)