Hình ảnh biển đảo sinh động trong thơ Bùi Thanh Hà

Nhà thơ Bùi Thanh Hà. Ảnh: CTV

Bùi Thanh Hà xuất thân là giảng viên đại học, vừa làm thơ vừa viết bút ký, tản văn và luôn tranh thủ xê dịch, nuôi dưỡng cảm hứng sáng tạo. Nữ sĩ quê ở Bắc Giang, học tập và làm việc ở Hà Nội. Thơ đến với Bùi Thanh Hà từ sông Thương tự nhiên và nhẹ nhàng như mùi hoa bay vào giấc mơ: “Đêm đêm hoa sữa bay vào ướp hương căn phòng nhỏ// Lặng thầm đậu trên gối chờ tôi/ Đậu vào những câu thơ mang nỗi nhớ bồi hồi// Những vòm cây sẫm đen ngoài kia heo may thì thào cùng lá/ Chợt lấp lánh những vì sao ngát thơm/ Tràn vào giấc mơ ngào ngạt một con đường khao khát nhớ thương...”.

Những đóa hoa khẽ hương là tập thơ thứ ba của Bùi Thanh Hà, trong đó hình ảnh biển đảo hiện lên rất sinh động. Bờ biển nước ta trải dài gần 3.300 cây số từ mũi Sa Vĩ - Móng Cái đến mũi Cà Mau, nhưng nói đến biển đảo có lẽ miền Trung gây ấn tượng nhất, cả về môi trường thiên nhiên, con người lẫn giông tố lịch sử:

“Có một ngày tôi đến với miền Trung

Biển hát bao dung

Gặp những tâm hồn mặn mòi muối trắng…

Cát vẫn nói ngàn đời trong im lặng

Sự vĩ đại của mình”.

Biển là hình ảnh mang tính đại diện. Bên cạnh biển là cát, là đảo… và đặc biệt là “những tâm hồn mặn mòi muối trắng” của nhiều thế hệ con người đương đầu, làm nên lịch sử. Vốn sinh ra ở vùng trung du nên biển với nhà thơ Bùi Thanh Hà là giấc mơ và là nỗi ngạc nhiên xúc động khi chạm đến:

“Biển xanh cát trắng òa vào tim tôi

Núi rừng xanh biếc tràn vào hồn tôi

Dưới cánh máy bay đất trời xao xuyến

Tôi - người đàn bà trung du hay mơ về với biển

Muốn ôm cả đất trời

Chợt nhói lòng khi đến với miền Trung”.

Tất nhiên, sau những cơn giông bão do thiên nhiên hay con người gây ra thì biển trở lại vẻ đẹp kỳ vĩ vốn có của mình: “Bình minh trên đảo Lý Sơn// Mây vờn, biển thức/ Lớp lớp sóng xô rạo rực.// Những con tàu nao nức gọi bờ xa/ Gió tâm hồn thơm ngát bao la/ Trái tim mở ánh mặt trời rực sáng”. Thật thanh bình và quyến rũ. Cánh cửa tâm hồn con người rộng mở và trái tim khát khao rực sáng trước biển trời lãng mạn bao la.

Bìa tập thơ “Những đóa hoa khẽ hương” của Bùi Thanh Hà. Ảnh: CTV

Biển cả như người mẹ ấp ôm đảo nhỏ. Và núi như người cha vững chãi, trầm tư trước bộn bề thế sự. Một không gian kỳ ảo hiện lên và hòa vào “gió lành hóa thành cổ tích” vĩnh cửu của tình yêu!

“Tôi muốn ôm đảo vào lòng

Ôm những cánh đồng lóe sắc xanh trên cát trắng

Ôm những tâm hồn thiết tha mơ mộng

Nhưng làm sao ôm được tiếng ru của biển

Tiếng vẫy cánh của đàn chim trên sóng nước lúc hoàng hôn

Và hương hoa đêm đêm thơm ngát gọi bàng vuông”.

Biển kể chuyện thần tiên và ru đảo ngủ. “Tôi muốn ôm đảo vào lòng” nghĩa là tác giả nuôi giấc mơ được làm thiên chức, bổn phận của người phụ nữ, “Nhưng làm sao ôm được tiếng ru của biển” lại chính là ý thức về sự vĩ đại của người mẹ biển cả, một người mẹ không ai có thể thay thế được.

Từ sự mơ hồ bao la của biển gió, thơ Bùi Thanh Hà đã “bay” đến cái cụ thể hơn của “hương hoa đêm đêm thơm ngát gọi bàng vuông”, một loài hoa mang tính biểu trưng của đảo khơi và những người lính kiên cường giữ đảo: “Dịu dàng hoa bàng vuông// Thơm ngát trong đêm/ E ấp trắng hồng nồng nàn gọi gió// Anh tìm em trên đường đời muôn ngả/ Những người lính kiên cường nơi đảo nhỏ/ Ôm hương gió trời thầm lặng ngỏ lời thương”.

Nói về biển đảo, do hoàn cảnh lịch sử, thơ đương đại thường thể hiện lòng yêu nước, ca ngợi sự hy sinh. Bằng cảm xúc, trải nghiệm và cách nhìn riêng biệt, những bài thơ 1-2-3 tinh lọc của nhà thơ Bùi Thanh Hà đã viết về biển đảo bằng sự mượt mà, nồng thắm và đầy quyến rũ. Hình ảnh biển đảo trong thơ chị không máy móc khô khan mà luôn sinh động, lúc thì thầm như sóng vỗ, lúc mạnh mẽ như gió lộng và ắp đầy tình yêu thương, có sức vẫy gọi người đọc tri âm: “Gió muốn nói gì cùng em// Trong bóng đêm những vì sao lặn vào biển khát/ Lặn vào mắt em// Gió vuốt ve làn tóc/ Nơi đảo xa những chàng trai mở căng lồng ngực/ Gửi gió về...”.

NGUYỄN NAM VIỆT