Hàng loạt dự án giao thông ở Hà Nội 'dính' sai phạm

Thanh tra Chính phủ vừa công bố Kêt luận thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật trong quá trình thực hiện một số dự án theo hình thức hợp đồng BT, BOT trong lĩnh vực giao thông, môi trường trên địa bàn Hà Nội, theo tin tức trên báo Sài Gòn giải phóng.

Tuyến đường Lê Văn Lương kéo dài là một trong các dự án BT được Thanh tra Chính phủ kiểm tra. Ảnh: TTXVN

Theo đó qua thanh tra cho thấy việc thực hiện các dự án theo hình thức BT, BOT tại Thủ đô đã để xảy ra nhiều khuyết điểm và sai phạm. Trong đó nổi lên việc UBND TP Hà Nội chưa thực hiện đúng quy định về việc lập, phê duyệt, công bố danh mục các dự án đầu tư theo hình thức BT, BOT lĩnh vực giao thông và môi trường, giai đoạn 2008 -2012 gây ảnh hưởng đến việc lựa chọn nhà đầu tư để thực hiện chủ trương đầu tư, làm giảm hiệu quả đầu tư, giảm tính minh bạch và cạnh tranh công bằng.

Tại thời điểm thanh tra, trong số 15 dự án BT chỉ có 1 dự án được thực hiện theo hình thức đấu thầu, 14 dự án còn lại là chỉ định thầu.
Không chỉ có vậy, UBND TP Hà Nội còn không thực hiện đúng quy trình lựa chọn nhà đầu tư, thẩm định, đánh giá năng lực đối với một số nhà đầu tư không chính xác, thiếu chặt chẽ, thậm chí ký hợp đồng để thực hiện dự án đối với một số nhà đầu tư không đảm bảo năng lực, như: Công ty Cổ phần Tasco dù năng lực tài chính hạn chế nhưng vẫn được lựa chọn để thực hiện dự án đường Lê Đức Thọ - Xuân Phương.

Ngay từ khâu lập, phê duyệt dự án, thẩm định năng lực nhà đầu tư đã có vi phạm và không khách quan nên hầu hết dự án đều chậm tiến độ do năng lực tài chính hoặc bố trí vốn chủ sở hữu cho dự án không đảm bảo tiến độ giải ngân như cam kết.

Tệ hơn, qua thanh tra phát hiện một số nội dung đầu tư, tổng mức đầu tư, dự toán của một số dự án BT đã được UBND Hà Nội và các cơ quan trực thuộc thẩm định, phê duyệt chưa chính xác, chưa đúng chế độ quy định làm tăng tổng mức đầu tư dự án.

Cụ thể, tại dự án đường Lê Đức Thọ - Xuân Phương do tính toán áp dụng đơn giá không chính xác đã làm tăng giá trị hợp đồng BT hơn 19,5 tỉ đồng; tại nút giao thông Long Biên tăng giá trị lên tới hơn 60 tỉ đồng, dự án đường bao quanh khu tưởng niệm Chu Văn An đội vốn 27,9 tỉ đồng, theo báo Người lao động.

Tiếp đó, sau khi ký kết các hợp đồng, UBND TP Hà Nội và cơ quan chức năng đã thiếu sự chặt chẽ trong việc giám sát. Hầu hết các dự án đều bị chậm tiến độ không đảm bảo mục tiêu cấp bách như yêu cầu đặt ra cho dự án, đồng thời làm phát sinh nhiều chi phí trong đầu tư.

Cụ thể tại dự án đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý nước thải Yên Sở do Công ty TNHH Gamuda Land Việt Nam thuộc Tập đoàn Gamuda Berhad (Malaysia) làm chủ đầu tư được khởi công khi chưa có quyết định phê duyệt dự án, chưa có kết quả thẩm tra, phê duyệt về thiết kế cơ sở và công nghệ của Bộ Xây dựng, Sở TN-MT.

Điều đáng nói, do chậm tiến độ, dự án Nhà máy xử lý nước thải Yên Sở đã phát sinh khoản chi phí lên tới 11,5 triệu USD. Cùng với đó nhà đầu tư đã tự triển khai hạng mục về nạo vét không có bất cứ sự tham gia nào của cơ quan chức năng nhưng sau đó vẫn đề nghị quyết toán khoản tiền lên tới gần 10 triệu USD.

Còn tại dự án đường trục phía nam tỉnh Hà Tây cũ do Cienco 5 làm chủ đầu tư, TTCP phát hiện cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã thẩm định, phê duyệt và tính chi phí lãi vay 920 tỉ đồng trong tổng vốn đầu tư dự án BT là không có cơ sở, dẫn đến việc xác định giá trị tổng vốn đầu tư để ký hợp đồng sai…

Trước hàng loạt sai phạm, vi phạm trong các dự án BT, TTCP đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng nghiên cứu, tham mưu để ban hành văn bản về cơ chế quản lý, giám sát đối với các dự án BT; xử lý về kinh tế khoản tiền hơn 1.600 tỉ đồng, gần 38 triệu USD.

"Kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP Hà Nội căn cứ vào kết quả thanh tra, thực hiện việc xử lý trách nhiệm của lãnh đạo UBND TP Hà Nội liên quan đến khuyết điểm, vi phạm trong việc lựa chọn nhà đầu tư; đôn đốc, chỉ đạo, giám sát các đơn vị cấp dưới triển khai, thực hiện hợp đồng BT và các dự án đối ứng..."- kết luận của TTCP nêu rõ.

Trân Châu (Tổng hợp theo báo Sài Gòn giải phóng, Người lao động)