Hà Nội: Giáo viên đề xuất chính sách giữ chân học sinh giỏi

Vì sao kỳ thi học sinh giỏi giảm sức hút?

Là một giáo viên trường chuyên, có kinh nghiệm nhiều năm bồi dưỡng đội tuyển đi thi học sinh giỏi cấp TP, cô giáo Doãn Thị Đông, giáo viên Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ thẳng thắn cho rằng, chất lượng giáo dục mũi nhọn Hà Nội có nhiều khởi sắc nhưng chưa tương xứng với vị thế Thủ đô và khả năng công tác đào tạo học sinh mũi nhọn sẽ tiếp tục gặp khó khăn trong thời gian tới.

Kỳ thi học sinh giỏi lớp 9 đang giảm dần sức hút?

“Hiện nay, học sinh thờ ơ với các môn khoa học mà quan tâm nhiều đến các hoạt động xã hội và đam mê mạng xã hội. Nhiều em thích được bầu vào một câu lạc bộ nào đó hơn là được vào đội tuyển học sinh giỏi; có học sinh sẵn sàng bỏ học đội tuyển để tham gia sự kiện câu lạc bộ yêu thích... “, cô Đông nêu hiện tượng thực tế đang xảy ra.

Cô giáo Hoàng Thị Lan Hương, giáo viên Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ chia sẻ: “Bản thân tôi quan sát thấy chúng ta mất nhiều học sinh giỏi cấp THCS vào khối chuyên của các cơ sở đào tạo đại học. Các học sinh đạt giải Nhất kỳ thi học sinh giỏi TP Hà Nội thường có mặt trong danh sách đội tuyển dự thi quốc tế của các trường này”.

Các thầy cô phân tích, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, trong đó có việc Hà Nội chưa có cơ chế ưu tiên, khuyến khích đối với đối tượng học sinh này tại các kỳ thi lớp 10 công lập và lớp 10 chuyên.

Theo quy định hiện hành, học sinh đạt giải tại kỳ thi học sinh giỏi cấp TP của Hà Nội ngoài được cộng điểm ở vòng sơ tuyển (với học sinh thi chuyên), còn lại không được hưởng chế độ ưu tiên, khuyến khích nào tại Kỳ thi vào lớp 10 THPT công lập của Hà Nội. Đây là quy định chung trong Quy chế tuyển sinh của Bộ GD&ĐT được áp dụng với các kỳ tuyển sinh THCS và THPT trên cả nước.

“Đây là bất cập và thiệt thòi rất lớn đối với học sinh. Đành rằng, khi tham gia kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh/TP, các em xác định đó là sân chơi trí tuệ, là cơ hội để rèn luyện, thử thách với môn học mà các em có năng lực, có sở trường thực sự. Được hưởng chế độ ưu tiên trong kỳ thi vào lớp 10 công lập không phải là mục đích của các em. Tuy nhiên, khi mất nhiều công sức ôn luyện, thi cử và đạt thành tích cao, các em lại không được hưởng ưu tiên gì; điều này rất thiệt thòi cho học sinh”- một giáo viên ôn luyện đội tuyển học sinh giỏi lớp 9 cấp TP chia sẻ.

“Một số năm qua, Trường THPT chuyên Hà Nội- Amsterdam bị hao hụt khá nhiều học sinh giỏi do học sinh lớp 9 của trường đoạt giải Nhất tại Kỳ thi học sinh giỏi cấp TP đã chọn Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên để học sau khi được tuyển thẳng. Điều này gây khó cho công tác chọn lọc, ôn luyện đội tuyển học sinh giỏi của trường về sau…”- Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Hà Nội- Amsteram Trần Thùy Dương cho biết.

Cần sớm áp dụng cơ chế động viên phù hợp

Đóng trên địa bàn TP Hà Nội, Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên (thuộc Trường ĐH Khoa học Tự nhiên- ĐHQGHN) và Trường THPT chuyên ĐH Sư phạm (thuộc ĐH Sư phạm Hà Nội) là hai trường THPT có áp dụng cơ chế tuyển thẳng với học sinh đạt giải Nhất tại kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh/TP trong tuyển sinh vào lớp 10.

Thông thường mỗi năm, hai trường này dành 10% chỉ tiêu cho phương thức tuyển thẳng. Ngoài ra, Trường THCS và THPT Nguyễn Tất Thành (thuộc ĐH Sư phạm Hà Nội) có cơ chế cộng điểm ưu tiên (tối đa 4 điểm) đối với học sinh đạt giải tại các kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh/TP khi tham dự kỳ thi lớp 10 do trường tổ chức.

Học sinh tham dự kỳ thi lớp 10 tại Hà Nội

Ngoài việc bị hao hụt học sinh giỏi cấp TP vào ba trường trên thì cũng có một số học sinh chọn học các trường THPT tư thục chất lượng cao vì không những các em được tuyển thẳng mà còn được trải thảm đỏ mời gọi bằng mức học bổng hấp dẫn lên đến 100% hoặc toàn phần cho toàn cấp học. Các trường còn hứa hẹn sẽ mời các chuyên gia, giáo viên giỏi về phụ đạo miễn phí cho nhóm học sinh nòng cốt và xuất sắc.

Từ công tác quản lý tại đơn vị, nhà giáo Lê Kim Anh, Hiệu trưởng Trường THCS Cầu Giấy (quận Cầu Giấy) đề xuất, cần có cơ chế tuyển thẳng học sinh đạt giải Nhất cấp TP vào trường chuyên và cộng điểm vào trường công lập.

“Cần có chính sách cộng điểm ưu tiên đầu vào cho học sinh đạt giải học sinh giỏi lớp 9 cấp TP khi các em thi vào trường chuyên” là ý kiến của cô giáo Hoàng Thị Lan Hương, giáo viên Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ.

Còn theo Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Hà Nội- Amsterdam Trần Thùy Dương, giới chuyên môn nên sớm phân tích, đánh giá để có hình thức phù hợp nhằm khuyến khích, động viên với đối tượng là học sinh giỏi cấp TP trên cơ sở đảm bảo công bằng cho tất cả các em.

Là giáo viên nhiều năm được phân công nhiệm vụ ôn luyện, bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi, cô Phạm Thanh Minh, Trường THCS Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân chia sẻ: Học sinh đoạt giải tại kỳ thi học sinh giỏi cấp TP đều là những học sinh có năng lực, có ý thức và niềm yêu thích học tập. Các con được tuyển chọn kỹ càng từ cấp trường, cấp quận, lại bỏ rất nhiều thời gian, công sức để ôn luyện, đi thi và đoạt giải. Vì thế, rất nên động viên đối tượng học sinh này bằng cơ chế cộng điểm khuyến khích trong kỳ thi vào lớp 10 bởi nếu có cơ chế động viên hợp lý sẽ tạo động lực rất tốt cho các con; từ đó kéo chất lượng các kỳ thi ngày càng tăng lên.

"Việc cộng điểm là chính sách khuyến tài quan trọng giúp học sinh yêu thích bộ môn đó hơn và tạo hiệu quả kép, vừa giúp các trường THPT tuyển được học sinh giỏi, vừa tạo cơ hội để các bộ môn có học sinh chuyên trong giai đoạn sắp tới; không những vậy cũng tạo động lực cho học sinh", là quan điểm của thầy Nguyễn Cao Cường, Hiệu trưởng Trường THCS Thái Thịnh (quận Đống Đa).

Ngoài cơ chế ưu tiên, cô Doãn Thị Đông, giáo viên Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ đề nghị cần có cơ chế khen thưởng thích đáng với học sinh có thành tích cao trong các kỳ thi bởi hiện cơ chế khen thưởng của Hà Nội còn thấp so với mặt bằng chung so với các tỉnh thành cả nước và không phù hợp trong bối cảnh kinh tế hiện nay.

Các ý kiến của giáo viên còn mong muốn Sở GD&ĐT Hà Nội tăng cường tổ chức các chuyên đề chuyên sâu hơn để nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn, mở rộng các sân chơi trí tuệ để học sinh được cọ xát, có cơ hội thi đua; tăng cường các điều kiện dạy học, nhất là cơ sở vật chất phục vụ thực hành, thí nghiệm; cho phép Trường THT Chu Văn An được tuyển học sinh giỏi cấp tỉnh của các tỉnh, TP từ Thanh Hóa trở ra (thay vì chỉ cho các em đạt giải Ba trở lên tham dự như hiện nay) để thu hút học sinh giỏi...

Nam Du