Giải mã công trình kiến trúc cổ đồ sộ nhất Việt Nam

" Kinh thành Huế" hiểu theo nghĩa rộng là nơi đóng đô của nhà Nguyễn, còn theo nghĩa hẹp thì đây là tòa thành ngoài cùng, lớn nhất trong các vòng thành của Cố đô Huế. Đây được coi là công trình cổ có tầm vóc đồ sộ nhất còn được gìn giữ ở Việt Nam.

Theo sử sách, thành ban đầu chỉ đắp bằng đất, đến cuối đời Gia Long mới bắt đầu xây gạch. Phải đến năm 1832 (triều vua Minh Mạng), sau khi hàng vạn người tiến hành một khối lượng công việc khổng lồ, tòa thành mới hoàn chỉnh.

Theo đo đạc, Kinh thành Huế có chu vi gần 10 km. Tường thành cao trung bình 6,6 mét, dày 21 mét được xây khúc khuỷu với những pháo đài được bố trí cách đều nhau, kèm theo các pháo nhãn, đại bác, kho đạn.

Công trình có tất cả 10 cửa chính, là các cửa Chính Bắc, cửa Tây-Bắc, cửa Chính Tây, cửa Tây-Nam, cửa Chính Nam, cửa Quảng Đức, cửa Thể Nhơn, Cửa Đông-Nam, cửa Chính Đông, cửa Đông-Bắc.

Ngoài ra Kinh Thành còn có một cửa thông với Trấn Bình Đài gọi là Trấn Bình Môn, hai cửa bằng đường thủy thông Kinh thành với bên ngoài qua hệ thống Ngự Hà là Đông Thành Thủy Quan và Tây Thành Thủy Quan.

Bên ngoài vòng thành có một hệ thống hào rộng và sâu bao bọc, có chiều tương đương với chu vi cỏa tòa thành.

Phía ngoài các hào nước còn có hệ thống sông đào (Hộ thành hà) gồm các sông Đông Ba, sông Kẻ Vạn và sông Cửa Hậu, vừa mang chức năng bảo vệ vừa có chức năng giao thông đường thủy, có tổng chiều dài hơn 7 km

Mặt trước thành có dạng hơi khum theo địa hình dải đất dọc bờ sông Hương. Dòng sông nổi tiếng này cũng có vai trò như một rào cản tự nhiên, bảo vệ Kinh thành khỏi các cuộc tấn công theo hướng chính diện.

Công trình nổi bật của Kinh thành là Kỳ đài, nằm ở chính giữa mặt trước, đối diện với bờ sông Hương. Được xây dựng vào năm Gia Long thứ 6 (1807), Kỳ đài Huế là cột cờ lâu đời nhất Việt Nam còn được bảo tồn đến nay.

Các nhà nghiên cứu đánh giá, Kinh thành Huế là sự kết hợp độc đáo giữa những nguyên tắc kiến trúc truyền thống Việt Nam, tư tưởng triết lý phương Đông cùng những đặc điểm mang ảnh hưởng kiến trúc quân sự phương Tây kiểu Vauban.

Hiện tại, công trình đang được tu bổ toàn diện để trở về với diện mạo như cách đây hai thế kỷ.

Mời quý độc giả xem video: Huế - Bóng Dáng Kinh Đô Xưa | VTV Travel.

Quốc Lê