Dự án nhà máy điện ngàn tỉ 'chết yểu'

Năm 2017, chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa có quyết định chấp thuận đầu tư dự án Nhà máy Điện năng lượng mặt trời Kiên Thọ, đặt tại xã Kiên Thọ, huyện Ngọc Lặc, do Công ty CP Đầu tư - Thương mại và Du lịch Hoàng Sơn (gọi tắt là Công ty Hoàng Sơn) làm chủ đầu tư. Dự án được kỳ vọng sẽ tạo ra nguồn năng lượng sạch, bảo vệ môi trường, tạo việc làm cho người dân địa phương nhưng từ đó đến nay vẫn… nằm trên giấy.

7 năm vẫn "án binh bất động"

Nhà máy Điện năng lượng mặt trời Kiên Thọ có diện tích sử dụng đất là 150 ha, tổng vốn đầu tư 2.680 tỉ đồng, công suất thiết kế 90 MW, được chia 2 giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 1 có quy mô 79 ha với 172 hộ dân có đất lâm nghiệp bị ảnh hưởng phải thu hồi. Kinh phí giải phóng mặt bằng và đầu tư xây dựng từ các nguồn vốn huy động hợp pháp của chủ đầu tư. Cuối năm 2019, giai đoạn 1 sẽ hoàn thành và đi vào vận hành.

Được kỳ vọng là thế, song 7 năm trôi qua, dự án gần như "chết yểu" khi không có hoạt động xây dựng nào được triển khai. Bà Bùi Thị Vân (ngụ thôn Thọ Liên, xã Kiên Thọ) phản ánh nhà bà cũng như hàng trăm hộ dân thuộc phạm vi dự án rất bất bình khi dự án nhiều năm vẫn "giẫm chân tại chỗ", trong khi cuộc sống của người dân đảo lộn. "Gia đình tôi có hơn 1 ha nằm trong diện phải thu hồi. Năm 2021, việc thu hồi hoàn thành nhưng đến nay vẫn chẳng thấy nhà máy đâu. Chúng tôi mong được trả lại đất để yên tâm sản xuất" - bà Vân bày tỏ.

Ngoài mất đất sản xuất, nhiều hộ dân nằm trong vùng dự án cũng không được sửa sang, xây mới nhà cửa. Nhiều gia đình có nhà xuống cấp, con cái lập gia đình muốn ra ở riêng cũng không được vì nhà đã kiểm kê đền bù, phải giữ nguyên trạng.

Nơi xây dựng dự án Nhà máy Điện mặt trời Kiên Thọ vẫn chỉ là những quả đồi

Nhiều lần bội ước

Theo báo cáo của UBND huyện Ngọc Lặc, dự án điện năng lượng mặt trời này có 346 hộ dân bị ảnh hưởng. Đến nay, công tác kiểm kê, dự toán bồi thường đã được thực hiện xong nhưng phía chủ đầu tư không chuyển tiền để thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng.

Đáng nói là nhiều năm qua, Công ty Hoàng Sơn nhiều lần cam kết đẩy nhanh tiến độ, thực hiện việc chi trả đền bù giải phóng mặt bằng nhưng tất cả chỉ là những lời hứa suông. Cụ thể, ngày 1-2-2021, Công ty Hoàng Sơn có văn bản cam kết chuyển tiền để giải phóng mặt bằng vào quý II/2021; khởi công xây dựng trong quý III/2021 và hoàn thành xây dựng nhà máy để đóng điện trong quý IV/2022, nếu quá tiến độ cam kết sẽ đồng ý để UBND tỉnh ra quyết định thu hồi dự án.

Thế nhưng, việc đền bù, giải phóng mặt bằng vẫn không được thực hiện. Điều này dẫn đến việc vào tháng 11-2023, UBND tỉnh Thanh Hóa có văn bản thống nhất với đề xuất của Sở Kế hoạch và Đầu tư, không xem xét đề nghị gia hạn thời gian hoàn thành hồ sơ, thủ tục thực hiện dự án.

Trước động thái của lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa, ngày 22-12-2023, chủ đầu tư có văn bản khiếu nại, đồng thời đổ lỗi dự án chậm tiến độ do UBND huyện Ngọc Lặc chậm trễ trong việc thực hiện công tác kiểm kê, bồi thường, giải phóng mặt bằng. Qua xác minh, rà soát của cơ quan chức năng, ngày 6-3 vừa qua, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Mai Xuân Liêm ký quyết định xác định các nội dung khiếu nại của Công ty Hoàng Sơn là không có cơ sở, đồng thời giữ nguyên việc "khai tử" dự án này.

Ông Phạm Anh Tuấn, Trưởng Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Ngọc Lặc, cho biết địa phương mong muốn UBND tỉnh, các ban, ngành có giải pháp tìm kiếm nhà đầu tư có năng lực đầu tư ngay, nếu không thì thu hồi dự án để hủy quyết định chấp nhận chủ trương, hủy bỏ quyết định thu hồi đất để nhân dân yên tâm sản xuất, canh tác trên đất của mình.

Bài và ảnh: THANH TUẤN