ĐIỂM MỚI CỦA LUẬT CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG: QUY ĐỊNH RÕ CÁC BIỆN PHÁP SẼ ÁP DỤNG KHI MỘT TỔ CHỨC TÍN DỤNG BỊ RÚT TIỀN HÀNG LOẠT

Đơn giản hóa thủ tục cho các khoản cấp tín dụng có mức giá trị nhỏ

Giới thiệu về một số nội dung mới đáng chú ý trong Luật các Tổ chức tín dụng được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đoàn Thái Sơn nêu rõ, Luật các Tổ chức tín dụng năm 2024 đã hoàn thiện quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài theo hướng rõ ràng, minh bạch, xử lý các khó khăn, vướng mắc; đồng thời tạo cơ sở để tổ chức tín dụng đổi mới hoạt động đáp ứng yêu cầu của thực tiễn và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đoàn Thái Sơn

Luật các Tổ chức tín dụng quy định về các hoạt động mới phù hợp với thực tiễn hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài như: hoạt động ngân quỹ, hoạt động giao đại lý trong lĩnh vực thanh toán…; sửa đổi, bổ sung, làm rõ khái nhiệm như: thư tín dụng, bao thanh toán, đại lý quản lý tài sản… để đảm bảo rõ ràng, phù hợp với thông lệ quốc tế.

Luật cũng sửa đổi, bổ sung quy định về xét duyệt cấp tín dụng, kiểm tra sử dụng tiền vay, trong đó đơn giản hóa thủ tục cho các khoản cấp tín dụng có mức giá trị nhỏ, bao gồm: Khoản cho vay phục vụ nhu cầu đời sống, khoản cấp tín dụng qua thẻ của ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; Khoản cho thuê tài chính, khoản cho vay tiêu dùng, khoản cấp tín dụng qua thẻ của tổ chức tín dụng phi ngân hàng; Khoản cho vay phục vụ nhu cầu đời sống của quỹ tín dụng nhân dân; Khoản cho vay của tổ chức tài chính vi mô.

Bên cạnh đó, Luật các Tổ chức tín dụng vừa được Quốc hội thông qua đã sửa đổi, bổ sung quy định về hoạt động của tổ chức tín dụng phi ngân hàng, tổ chức tài chính vi mô, quỹ tín dụng nhân dân theo hướng mở rộng một số hoạt động trên cơ sở phù hợp năng lực và an toàn hoạt động đối với các loại hình tổ chức tín dụng này.

Tạo hành lang pháp lý triển khai hoạt động ngân hàng qua phương tiện điện tử

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đoàn Thái Sơn cũng cho biết, Luật các Tổ chức tín dụng đã hoàn thiện các quy định về dịch vụ ngân hàng qua phương tiện điện tử và xây dựng khung pháp lý cho việc thử nghiệm ứng dụng công nghệ và triển khai các sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới trong hoạt động ngân hàng, tạo nền tảng cho việc ứng dụng các công nghệ chủ chốt của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.

Luật các Tổ chức tín dụng đã bổ sung các quy định tTạo hành lang pháp lý triển khai hoạt động ngân hàng qua phương tiện điện tử

Cụ thể, Luật các Tổ chức tín dụng năm 2024 đã bổ sung quy định để tạo hành lang pháp lý cho việc triển khai hoạt động ngân hàng qua phương tiện điện tử như: quy định về trách nhiệm xây dựng, ban hành quy định nội bộ đối với hoạt động nghiệp vụ của tổ chức tín dụng, bao gồm cả việc thực hiện hoạt động nghiệp vụ bằng phương tiện điện tử; quy định về giao dịch điện tử trong hoạt động ngân hàng; có quy định riêng cho hoạt động cấp tín dụng bằng phương tiện điện tử như quy định về xét duyệt cấp tín dụng, lưu trữ hồ sơ tín dụng; quy định trách nhiệm niêm yết thông tin của tổ chức tín dụng trong trường hợp ngừng giao dịch bằng phương tiện điện tử.

Luật các Tổ chức tín dụng cũng giao Chính phủ quy định cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng, tạo cơ sở để Chính phủ ban hành văn bản hướng dẫn việc ứng dụng công nghệ và triển khai sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới trong lĩnh vực ngân hàng.

Luật hóa quy định về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu

Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đoàn Thái Sơn, trên Luật các Tổ chức tín dụng đã hoàn thiện các quy định nhằm tạo cơ sở thúc đẩy quá trình cơ cấu lại tổ chức tín dụng và xử lý tổ chức tín dụng yếu kém.

Cụ thể, trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm quốc tế, để tổ chức tín dụng luôn sẵn sàng các phương án xử lý cho các trường hợp có vấn đề phát sinh, Luật các Tổ chức tín dụng 2024 đã bổ sung quy định yêu cầu ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải xây dựng phương án khắc phục dự kiến trong các trường hợp bị can thiệp sớm.

Phương án khắc phục phải được xây dựng, thông qua trước ngày 01/7/2025 hoặc trong thời hạn 01 năm kể từ ngày được cấp Giấy phép. Định kỳ ít nhất 02 năm, ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải cập nhật, điều chỉnh phương án khắc phục để đảm bảo phù hợp với thực tiễn hoạt động của tổ chức tín dụng.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đoàn Thái Sơn cho biết, Luật các Tổ chức tín dụng cũng đã bổ sung quy định rõ các biện pháp sẽ áp dụng khi một tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt

Bên cạnh đó, Luật các Tổ chức tín dụng được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5 đã thay đổi về cách tiếp cận đối với can thiệp sớm tổ chức tín dụng phù hợp với thông lệ quốc tế. Trên tinh thần từ xa, từ sớm, khi phát hiện các tổ chức tín dụng thuộc trường hợp can thiệp sớm, Ngân hàng Nhà nước có văn bản gửi tổ chức tín dụng, trong đó nêu rõ các yêu cầu, hạn chế đối với tổ chức tín dụng này, bao gồm cả việc xây dựng, cập nhật phương án khắc phục để khắc phục các yếu kém phát sinh trong hoạt động của tổ chức tín dụng. Trường hợp tổ chức tín dụng thực hiện thành công phương án khắc phục và trở lại hoạt động bình thường, việc áp dụng biện pháp hạn chế, yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước cũng chấm dứt. Các trường hợp được can thiệp sớm cũng được rà soát, bổ sung so với Luật hiện hành.

Luật các Tổ chức tín dụng cũng đã bổ sung quy định về rút tiền hàng loạt, trong đó quy định rõ các biện pháp sẽ áp dụng khi một tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt, bao gồm các biện pháp tự thân của tổ chức tín dụng và các biện pháp hỗ trợ thanh khoản, đảm bảo an toàn hệ thống, bảo đảm quyền lợi người gửi tiền.

“Trên cơ sở kế thừa Luật hiện hành, Luật các tổ chức tín dụng 2024 quy định về kiểm soát đặc biệt và các phương án cơ cấu lại tổ chức tín dụng bao gồm phương án phục hồi, phương án sáp nhập, hợp nhất, chuyển nhượng toàn bộ cổ phần, phần vốn góp, phương án chuyển giao bắt buộc, phương án giải thể, phương án phá sản. Việc xây dựng, thực hiện các phương án cơ cấu lại tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt cũng đã được điều chỉnh để xử lý những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thời gian qua”, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đoàn Thái Sơn nói.

Cùng với đó, trên cơ sở tổng kết quá trình thực hiện Nghị quyết 42/2017/QH14, Luật các Tổ chức tín dụng đã luật hóa một số quy định về nợ xấu, xử lý tài sản đảm bảo của khoản nợ xấu của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài như: bán nợ xấu và tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu; mua, bán nợ xấu của tổ chức mua bán, xử lý nợ; mua, bán khoản nợ xấu có tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai; thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu… Đồng thời, Luật các Tổ chức tín dụng cũng có quy định chuyển tiếp cho một số trường hợp đang áp dụng quy định của Nghị quyết 42/2017/QH14 nhưng không luật hóa tại Luật các Tổ chức tín dụng, bảo đảm quá trình xử lý nợ xấu không bị gián đoạn.

Lan Hương