Để quyết sách làm tròn sứ mệnh soi đường, dẫn lối: Kỳ 2: Lấy chất lượng, tính khả thi làm trọng
Nghị quyết HĐND tỉnh là văn bản pháp lý quan trọng của cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương. Xuất phát từ tầm quan trọng đó, nhiệm kỳ 2021 – 2026, HĐND tỉnh đã tập trung khắc phục hạn chế, đổi mới, nâng cao chất lượng ban hành nghị quyết. Bởi đây chính là yếu tố then chốt để nghị quyết đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, khoa học, khả thi, sớm đi vào cuộc sống.
Nâng cao chất lượng thẩm tra
HĐND tỉnh hiện có 4 Ban: Kinh tế - Ngân sách; Văn hóa - Xã hội; Pháp chế và Ban Dân tộc. Xác định thẩm tra là nhiệm vụ quan trọng để xem xét tính hợp pháp, khoa học, khả thi của nghị quyết, các Ban HĐND tỉnh có nhiều đổi mới để nâng cao chất lượng công tác thẩm tra nghị quyết trước khi trình Thường trực HĐND tỉnh xem xét, quyết định.
Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Hoàng Văn Vịnh giám sát tình hình thực hiện nghị quyết của HĐND tỉnh về phát triển kinh tế tại cơ sở.
Nếu như trước đây, việc thẩm tra của các Ban HĐND tỉnh chủ yếu qua văn bản nên chất lượng thẩm tra, ban hành một số nghị quyết còn hạn chế thì nay, các Ban HĐND tỉnh chủ động tham gia ngay từ đầu vào quá trình soạn thảo nghị quyết của cơ quan chuyên môn nhằm nắm bắt từ sớm nội dung thông tin để trình HĐND tỉnh ban hành chủ trương chặt chẽ, sát thực tế. Đặc biệt, đối với những vấn đề quan trọng, nội dung mang tính chuyên môn sâu, phức tạp, tầm ảnh hưởng rộng, các Ban còn mời cơ quan chức năng, chuyên gia tham gia thẩm tra để thu thập thông tin; tổ chức hội thảo khoa học, tham vấn lấy ý kiến nhân dân, các đối tượng chịu sự tác động của chính sách, nhất là đối với dự thảo nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù của tỉnh. Mặt khác, thông qua quy chế phối hợp, Ủy ban MTTQ tỉnh đã tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với các dự thảo nghị quyết do UBND tỉnh trình kỳ họp HĐND tỉnh. Qua đó, hội tụ nhiều ý kiến góp ý nhằm đảm bảo chính sách của HĐND tỉnh sau khi ban hành có tính khả thi cao. “Đối với dự thảo nghị quyết chuyên đề, khi thẩm tra, chúng tôi đã xem xét, phân tích, làm rõ mục đích của việc ban hành nghị quyết (phải xuất phát từ yêu cầu thực tiễn và điều kiện KT-XH địa phương); đối tượng, mức độ tác động đến đối tượng, các nguồn lực, khả năng của địa phương đảm bảo nghị quyết được thực thi và những tác động tiêu cực có thể xảy ra”, Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách, Phạm Thị Hồng Yên chia sẻ.
Không chỉ nêu cao tinh thần trách nhiệm, dành thời gian nghiên cứu tài liệu để nắm bắt tình hình liên quan, các Ban HĐND tỉnh còn chủ động khảo sát thực tế ở địa bàn và thực địa. Trên cơ sở đó, kịp thời trao đổi với UBND tỉnh chỉ đạo xem xét, điều chỉnh, sửa đổi dự thảo nội dung cho phù hợp, nhất là đối với những vấn đề quan trọng như: Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050; triển khai 3 chương trình mục tiêu quốc gia; đầu tư công; chuyển đổi mục đích sử đụng đất; cơ chế, chính sách tác động đến phát triển sản xuất, an sinh xã hội...
Theo đánh giá của Thường trực HĐND tỉnh và nhiều đại biểu HĐND: Báo cáo thẩm tra dự thảo nghị quyết của các Ban HĐND tỉnh ngắn gọn, khách quan, chặt chẽ, khoa học, có tính thuyết phục cao. Nội dung thẩm tra làm rõ cơ sở pháp lý, thực tiễn, rõ tính phản biện, cung cấp nhiều thông tin, luận cứ khoa học, nhất là những vấn đề còn có ý kiến khác nhau, tạo căn cứ vững chắc giúp đại biểu xem xét, thảo luận, quyết nghị tại kỳ họp. Đồng thời, kiến nghị HĐND tỉnh không thông qua các nghị quyết khi chưa đạt yêu cầu trong quá trình thẩm tra.
“Nóng” nghị trường
Mới đây, tại Kỳ họp thứ 13 (chuyên đề), trên cơ sở thảo luận của các đại biểu, Thường trực HĐND tỉnh kiên quyết không thông qua 2 dự thảo nghị quyết liên quan đến đồ án quy hoạch chung xây dựng khu du lịch Du Già (Yên Minh) và khu du lịch sông Nho Quế (Mèo Vạc).
Đại biểu HĐND tỉnh biểu quyết bằng máy tính bảng thông qua các nghị quyết trình tại kỳ họp.
Mặc dù đại diện cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh đã có những lập luận chặt chẽ, lý lẽ sắc sảo, chỉ rõ vấn đề cấp thiết mà thực tiễn đặt ra cần phải giải quyết để xây dựng 2 khu du lịch trên nhằm góp phần thực hiện thành công Nghị quyết 11, ngày 2.8.2021 của BCH Đảng bộ tỉnh về phát triển du lịch Hà Giang, giai đoạn 2021 – 2025. Tuy nhiên, theo đại biểu Ngô Xuân Nam, Phó Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách và nhiều đại biểu khác thì dự thảo nghị quyết còn một số nội dung thiếu chặt chẽ, chưa đạt yêu cầu. Thứ nhất, về mặt trình tự thủ tục mới trình Thường trực Tỉnh ủy, chưa trình BTV Tỉnh ủy cho chủ trương. Thứ hai, chưa lấy ý kiến tham vấn của cơ quan liên quan, nhất là đối tượng chịu sự tác động của chính sách tại 2 huyện Yên Minh, Mèo Vạc. Thứ ba, báo cáo thẩm định đồ án quy hoạch chung chưa đầy đủ; đơn cử như đồ án quy hoạch chung xây dựng khu du lịch Du Già cần bổ sung tiềm năng, thế mạnh của khu du lịch, định hướng quy hoạch, bảo tồn kiến trúc nhà ở của dân tộc Tày, Mông, Dao; hạ tầng giao thông đảm bảo thu gom, xử lý chất thải rắn, nước thải theo quy định... Tiếp thu, hoàn thiện dự thảo nghị quyết theo ý kiến góp ý của đại biểu, tại phiên họp chuyên đề tháng 10.2023 của BTV Tỉnh ủy, Ban cán sự Đảng UBND tỉnh trình BTV Tỉnh ủy xem xét 2 đồ án trên và được nhất trí về mặt chủ trương, tạo cơ sở để Kỳ họp thứ 14 HĐND tỉnh xem xét, thông qua.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND tỉnh tổ chức thành công 13 kỳ họp, ban hành 210 nghị quyết, trong đó có 60 nghị quyết quy phạm pháp luật. Các nghị quyết ban hành đều đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, khoa học, khả thi cao; quyết định chủ trương, giải pháp nhằm phát huy nguồn lực thúc đẩy phát triển KT-XH, đảm bảo QP-AN và nâng cao đời sống nhân dân. Để có được kết quả này, tại các kỳ họp HĐND tỉnh, tinh thần trách nhiệm, năng lực, bản lĩnh của người đại biểu dân cử đã thực sự làm “nóng” nghị trường khi thảo luận, xem xét thông qua các dự thảo nghị quyết.
Với mục tiêu giảm trình bày báo cáo tại kỳ họp, tăng thời gian thảo luận trước khi biểu quyết; nhiệm kỳ này, Thường trực HĐND tỉnh đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào một số hoạt động của HĐND tỉnh, bước đầu mang lại hiệu quả như: Trang bị máy tính bảng cho 57/57 đại biểu HĐND tỉnh, thiết lập địa chỉ hộp thư điện tử cho từng đại biểu, chuyển tài liệu kỳ họp qua hộp thư điện tử để đại biểu nghiên cứu trước, sử dụng hệ thống phần mềm thông minh vào hoạt động kỳ họp, tạo điều kiện thuận lợi cho đại biểu HĐND tỉnh trong việc cập nhật thông tin, tra cứu văn bản, tài liệu và thảo luận tại kỳ họp.
Việc thảo luận dự thảo nghị quyết được kết hợp 2 hình thức: Thảo luận tại tổ và thảo luận tại hội trường. Trong đó, việc chia tổ thảo luận dựa trên sự tương đồng về yếu tố địa lý, dân cư, KT-XH để tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ trao đổi, thảo luận, tránh việc thảo luận dàn trải, thiếu tập trung. Nội dung gợi ý thảo luận được thực hiện chi tiết, đảm bảo việc thảo luận trọng tâm, trọng điểm. Các nội dung cần thảo luận sâu được tập trung làm rõ, các vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau được cơ quan chức năng của UBND tỉnh giải trình đầy đủ, chi tiết hơn. Riêng phiên thảo luận tại hội trường, Thường trực HĐND tỉnh – Chủ tọa kỳ họp đã khéo léo tạo bầu không khí dân chủ, cởi mở, khích lệ đại biểu phát huy trí tuệ tập thể, tích cực tham gia ý kiến thảo luận, đề xuất được nhiều giải pháp thiết thực làm cơ sở cho HĐND tỉnh quyết nghị đúng và sát thực tế. Hơn nữa, để việc thảo luận có trọng tâm, trọng điểm, Chủ tọa còn định hướng thảo luận tập trung vào những vấn đề có nhiều ý kiến khác, tạo không khí thảo luận, tranh luận, đối thoại sôi nổi trên nghị trường.
Đại biểu HĐND tỉnh Nguyễn Thị Lan Dung, Tổng Giám đốc Công ty TNHH – Tổng Công ty Gia Long (Xín Mần) chia sẻ: Một trong những yếu tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng nghị quyết chính là phát huy tinh thần trách nhiệm, năng lực, bản lĩnh của người đại biểu dân cử. Điều này đòi hỏi mỗi đại biểu phải tự giác nghiên cứu, học hỏi, tích cực tham gia các chương trình bồi dưỡng, đào tạo nâng cao trình độ chính trị, pháp luật và kỹ năng hoạt động dành cho đại biểu dân cử. Đồng thời, xây dựng mối quan hệ gắn bó mật thiết với cử tri và nhân dân; không ngại khổ, đi sâu, đi sát cơ sở, nêu vấn đề và tranh luận để bảo vệ quan điểm của mình tại các kỳ họp HĐND trên tinh thần phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân.
----------------
