ĐBQH muốn làm rõ xăng dầu thiếu thật hay giả, Bộ trưởng Công thương nói gì?

Xăng dầu thiếu thật hay thiếu giả?

Sáng 28/10, tham gia thảo luận tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, đại biểu Tạ Thị Yên (đoàn Điện Biên) quan tâm đến vấn đề xăng dầu và cho rằng, cần nghiêm túc nghiên cứu đánh giá xăng dầu thiếu thật hay thiếu giả để có giải pháp căn cơ, lâu dài.

Đại biểu Tạ Thị Yên (đoàn Điện Biên)

Theo đại biểu, chúng ta đã có chiến lược an ninh năng lượng quốc gia, 2 Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, Bình Sơn đảm bảo tới 70-80% sản lượng tiêu thụ trong nước, chỉ phải nhập khẩu 20%. Vậy mà thời gian qua đã để xảy ra hiện tượng hết xăng tại một loạt các cây xăng ở Hà Nội, TP. HCM.

"Xăng dầu là nhiên liệu, đầu vào của nền kinh tế, một trong những trụ cột quan trọng chính của an ninh năng lượng quốc gia. Giá xăng, dầu có tác động tới hầu hết các ngành kinh tế và đời sống, sinh hoạt của người dân, nên giá xăng dầu ổn định, các cân đối vĩ mô sẽ ổn định, sản xuất kinh doanh sẽ phát triển, sẽ có tăng trưởng kinh tế và nhà nước sẽ lại thu được thuế, phí từ nền kinh tế", đại biểu Yên nhìn nhận.

"Tôi cho rằng cách can thiệp tốt nhất của nhà nước đối với thị trường xăng dầu là bằng chính sách tài khóa thông qua thuế và phí và làm tốt công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan", đại biểu Yên nhấn mạnh.

Tại phiên thảo luận hôm qua (27/10), nhiều đại biểu Quốc hội cũng cho rằng, sự phối hợp điều hành thị trường xăng dầu của các bộ liên quan còn lúng túng.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) nhận xét, tình hình thiếu hụt xăng dầu vẫn đang xảy ra cục bộ, chưa được xử lý dứt điểm. Việc này gây bức xúc và làm ảnh hưởng tới đời sống, sản xuất của người dân, doanh nghiệp.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) nói, cơ quan quản lý cần sớm khắc phục sự đứt gãy chuỗi cung ứng trên thị trường xăng dầu và rút ra bài học kinh nghiệm quản lý, điều hành để không tái diễn.

Trước đó, 36 doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu tại TP.HCM cũng từng nêu trong đơn gửi Chính phủ đầu tháng 10 rằng, điều hành của hai Bộ Công Thương, Tài chính có vấn đề. Theo các doanh nghiệp, hai cơ quan được giao nhiệm vụ điều hành thị trường và giá xăng dầu thời gian qua bị cho rằng "phản ứng chậm và đùn đẩy trách nhiệm".

Bộ trưởng Công thương khẳng định không thiếu nguồn cung

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên

Phát biểu về nội dung này sáng 28/10, Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định, không có sự thiếu hụt nguồn cung xăng dầu như dư luận nghi ngờ, bởi năng lực sản xuất của hai nhà máy Bình Sơn, Nghi Sơn đảm bảo cung cấp 80% nhu cầu sử dụng trong nước với khối lượng 2,5-2,6 triệu khối. Cùng với đó là 34 doanh nghiệp đầu mối nhập 500.000 khối.

"Như vậy, tổng lượng xăng dầu của chúng ta tương đương 3 triệu khối, đáp ứng nhu cầu sử dụng hết tháng 11 chứ không chỉ trong tháng 10. Thời gian tới các doanh nghiệp đầu mối tiếp tục nhập khẩu, 2 nhà máy tiếp tục sản xuất", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thông tin.

Theo Bộ trưởng Công thương, vấn đề quản lý, cung ứng kinh doanh xăng dầu ở nước tan được giao cho 7 bộ, ngành cơ quan chức năng và chính quyền 63 tỉnh, thành phố thực hiện. Vì vậy, để làm tốt, phải hợp tác được với nhau một cách chặt chẽ, nhuần nhuyễn và hiệu quả, nhất là trong bối cảnh thị trường trong nước và thế giới rất dị biệt như vừa qua.

Thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ, các Bộ ngành và các địa phương đã nỗ lực cố gắng trong quyết sách chủ trương, trong chỉ đạo điều hành thông qua các công cụ thuế, phí và chính sách xã hội, vì thế thị trường xăng dầu ở nước ta ổn định, luôn không thiếu, giá cả hợp lý và luôn ở nhóm nước có mức bán lẻ thấp nhất trong khu vực và thế giới.

"Để xảy ra hiện tượng thiếu hàng cục bộ ở hệ thống thương nhân phân phối và cửa hàng bán lẻ ở TP. HCM và các tỉnh phía Nam là điều rất đáng tiếc và bất thường, vì dù hoàn cảnh khó khăn giống nhau nhưng phần lớn các tỉnh miền Bắc và phía Trung lại không xảy ra tình trạng tương tự", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, để xảy ra tình trạng trên, ngoài nguyên nhân khách quan của thế giới là đứt gãy nguồn cung, khủng hoảng năng lượng, lạm phát tăng cao, giá dao động trong biên độ lớn, tỷ giá ngoại tệ thay đổi hàng giờ còn có nguyên nhân chủ quan trong nước.

Đó là, doanh nghiệp tư nhân xăng dầu rất khó tiếp cận với vốn và bảo lãnh tín dụng của ngân hàng, room đã hẹp, điều kiện vay thanh khoản lại khó khăn, tỷ giá ngoại tệ để nhập hàng thay đổi liên tục, biên độ giá dao động lớn, vì vậy rủi ro cho các doanh nghiệp rất cao.

Trong bối cảnh khan hàng, nhiều chi phí phát sinh, nhiều định mức lỗi thời nhưng chưa được cập nhật kịp thời, đầy đủ, chưa được phản ánh trong công thức tính giá cơ sở nên doanh nghiệp càng làm càng lỗ.

Về giải pháp khắc phục, Bộ trưởng Công thương cho biết, cần tập trung chỉ đạo, hướng dẫn các doanh nghiệp đầu mối, kinh doanh phân phối chia sẻ nguồn cung trong dự trữ của mình để kịp thời chi viện, ứng cứu trong điều hành; Phối hợp với Ngân hàng Nhà nước kịp thời tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu về tiếp cận nguồn vốn bảo lãnh tín dụng.

Đồng thời, để doanh nghiệp xăng dầu không lỗ và có lỗ thì cũng trong khả năng chịu được ở thời điểm thị trường xăng dầu có nhiều biến động thì Bộ Công thương sẽ tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành chức năng tham mưu cho Quốc hội, Chính phủ và cùng các cơ quan chức năng tiếp tục sử dụng công cụ thuế, phí, quỹ xăng dầu và chính sách an sinh khi cần thiết để điều hành giá bán lẻ xăng dầu phù hợp với biến động giá thế giới, đáp ứng mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, ổn định an sinh xã hội.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục triển khai phần mềm quản lý, phân phối kinh doanh xăng, dầu thống nhất trực tiếp từ Bộ Công thương đến các doanh nghiệp sản xuất, doanh nghiệp đầu mối và thực hiện phân phối; từ các tỉnh, thành phố đến các đại lý bán lẻ trong cả nước nhằm bảo đảm tính khách quan, chính xác, minh bạch, kịp thời.

Khẩn trương rà soát, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các cơ chế, chính sách quản lý trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh xăng dầu.

Yến Chi - Phùng Tuệ An